EYT yasası çıkmadan hesaplama başladı

Mithat Yurdakul – Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili düzenlemenin Meclis’e sunulması beklenirken, pek çok vatandaş SGK emekli maaşı hesaplama modülü üzerinden emekli aylıklarını incelemeye başladı.

Pek çok vatandaş, yaptığı incelemede yüzde 30’un altında kalan zem hesaplamalarıyla karşılaştıklarını belirtti. Toplumsal medyadaki tartışmalar üzerine SGK’dan yapılan açıklamada, sigortalıların aylıklarının, hizmetin geçtiği devirlerde geçerli olan aylık bağlama sistemlerinde belirlenen kurallar çerçevesinde aylık talep yılı temel alınarak hesaplandığı belirtilerek, “Sigortalının gün ve çıkarlarında bir değişiklik olmasa da her yılın TÜFE, gelişme suratı, aylık artışı dataları farklı olduğundan talep yılına nazaran aylık ölçüsü değişebilmektedir” denildi. 2023 yılı öncesinden bağlanan aylıklar dahil olmak üzere 2023 yılı talepte bulunanların aylıklarının da yüzde 30 oranında artırıldığı söz edilen açıklamada, “Aylık hesaplama sisteminde bir değişiklik yapılmamış, mevcut yasal düzenlemelerde yer alan kurallar çerçevesinde aylıklar hesaplanmaktadır.

Ayrıca, EYT kapsamındaki sigortalılar için farklı bir aylık hesabı yapılmayacak hem TÜFE hem de refah hissesi dikkate alınarak aylıklar ödenecektir” denildi. Açıklamada, yapılan son düzenleme ile en düşük aylık ölçüsünün da belge bazında 5 bin 500 TL’ye yükseltildiği hatırlatılarak, 5 bin 500 TL’nin altında emekli aylığı ödendiğine yönelik haberlerin gerçeği yansıtmadığı vurgulandı.

Baz etkisi

Emeklilik dilekçesini 1 Ocak 2023 tarihinden evvel veren çalışanlar, 2022 yılındaki emekli artırımlarına nazaran aylık alırken, 2023 yılı için ise 2022 yılı enflasyonunun üzerine güncelleme yapılıyor. Fakat, enflasyondaki baz tesiri kaynaklı düşüş nedeniyle 2023 prestijiyle aylık bağlama oranında yaklaşık yüzde 10’luk bir düşüş gerçekleşecek. Aylık hesaplamasında kullanılan katsayının yaklaşık 1.1 puan düşmesiyle, yüzde 30’luk ocak artırımı bu fiyat üzerinden hesaplanmış oldu. Önümüzdeki ay sonunda açıklanacak gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) verileriyle bu aylıklarda da artış olacak. GSYH’nin yüzde 30’u ile bulunan oran, aylık başlangıcı 2023 olanların maaşlarına yansıtılmış olacak. EYT’lilerin aylıklarının hesaplanmasında da bu açıdan fark bulunmuyor. Yetkililer, EYT yasasının şimdi çıkmadığına dikkat çekerek, şu anda çeşitli hesaplama robotları üzerinden yapılan hesaplamaların gerçeği yansıtmadığına işaret ediyor.

SGK: Aylıklar yüzde 30 arttı

Sosyal Güvenlik Kurumu’nca (SGK) emeklilere yüzde 30’dan daha düşük oranda artırım yapıldığı tezlerine ait, “5 bin 500 TL’nin altında emekli aylığı ödendiğine yönelik haberler gerçeği yansıtmamaktadır” açıklaması yapıldı. SGK’nın yazılı açıklamasında, birtakım basın yayın organlarında, emeklilere yüzde 30’dan daha düşük artırım yapıldığına yönelik haberler çıktığı belirtilerek “Sigortalıların aylıkları, hizmetin geçtiği devirlerde geçerli olan aylık bağlama sistemlerinde belirlenen kurallar çerçevesinde aylık talep yılı temel alınarak hesaplanmaktadır. Sigortalının gün ve karlarında bir değişiklik olmasa da her yılın TÜFE, gelişme suratı, aylık artışı dataları farklı olduğundan talep yılına nazaran aylık ölçüsü değişebilmektedir. 2023 yılı öncesinden bağlanan aylıklar dahil olmak üzere 2023 yılı talepte bulunanların aylıkları da yüzde 30 oranında artırılmıştır” denildi.

1000 liralık fark

Enflasyondaki baz tesiri nedeniyle, 2022 Ocak ayı prestijiyle 5 bin lira aylık alan bir personel emeklisi, temmuz ve yüzde 30’luk ocak artırımıyla birlikte yaklaşık 11 bin 600 liralık aylığa hak kazanırken, 2023 prestijiyle aylık bağlanan bir emekli ise yaklaşık 10 bin 600 liralık bir aylığa hak kazanmış olacak.

‘Şubatta yasalaşır’

AK Parti Küme Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, “Şubatta EYT’nin yasalaşacağına şahit olacağız” dedi. TBMM’de basın toplantısı düzenleyen Akbaşoğlu, EYT’yle ilgili sorulara da karşılık verdi. Akbaşoğlu, çelişkili durum olmadığını, önlerinde bir takvim olduğunu belirterek, “2022 bütçesi Genel Kurul’da görüşüldü. Bir bütçe takvimi kendi içinde kelam konusu oldu. Çalışma Bakanlığı’mız teknik çalışmayı kendi içerisinde bitirip, bu bahisle ilgili kümemizle temas halinde oldu. Biz de milletvekillerimizle EYT’nin yasa teklifine dönüştürülmesi çalışmalarını başlattık. Hiç kimsenin tereddüdü olmasın. En kısa müddette birinci gündemimiz EYT’nin yasalaştırılma sürecidir. Şubat ayında EYT’nin yasalaşacağına şahit olacağız. Martta da EYT’li kardeşlerimizin emekli maaşlarını almalarına daima birlikte şahit olacağız” dedi.