Türkiye nüfusu 84 milyon 680 bin 273 bireye ulaştı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2021 yılı Nüfus ve Konut Sayımı datalarını paylaştı. Buna nazaran, Cumhuriyetin birinci yıllarında yapılan 1927 yılı genel nüfus sayımı sonucuna nazaran, 13 milyon 648 bin 270 kişi olan Türkiye nüfusu, yıllar içinde daima artma eğilimi göstererek 2021 yılında 84 milyon 680 bin 273 bireye ulaştı.

Cinsiyete nazaran nüfusun dağılımına bakıldığında, Cumhuriyetin birinci yıllarında evvelki savaş devrinin de tesiriyle bayan nüfus erkek nüfustan fazla iken yıllar içinde bayan ve erkek nüfus çabucak hemen eşit büyüklüğe ulaştı. Erkek nüfus 1927’de 6 milyon 563 bin 879 kişi iken 2021 yılında 42 milyon 428 bin 101 kişi oldu. Bayan nüfus ise 1927’de 7 milyon 84 bin 391 kişi iken 2021 yılında 42 milyon 252 bin 172 kişi oldu.

Türkiye’nin nüfus artış suratı yıllara nazaran incelendiğinde, 1935 yılında binde 21,1 olan yıllık nüfus artış suratının 2021 yılında binde 12,7 olduğu görüldü.

“Türkiye nüfusunun yaş yapısı değişti”

Nüfus piramitleri, nüfusun yaş ve cinsiyet yapısında meydana gelen değişimi gösteren grafikler olarak tanımlanmaktadır. Türkiye’nin 1935, 1960, 2000 ve 2021 yılı nüfus piramitleri incelendiğinde, sıhhat alanında kaydedilen gelişmelere, hayat standardının ve refah seviyesinin artmasına bağlı olarak doğurganlık ve ölümlülük suratlarının azalması ve doğuşta beklenen hayat müddetinin artması ile nüfusun yaş yapısının hal değiştirdiği görülmektedir. Bu duruma bağlı olarak yaşlı nüfus artmış, ortanca yaş yükselmiş, çocuk ve gençlerin toplam nüfus içindeki oranı azalmıştır. Türkiye, oransal olarak yaşlı nüfus yapısına sahip ülkelere nazaran hala genç bir nüfus yapısına sahip olsa da, yaşlı nüfus sayısal olarak epey fazladır.

“Türkiye nüfusunun ortanca yaşı yükseldi”

Nüfusun yaş yapısının değerlendirilmesinde kullanılan değerli göstergelerden biri olan ortanca yaş, Türkiye’de 1935 yılında 21,2 iken 2021 yılında 33,1 oldu. Cinsiyete nazaran incelendiğinde, 1935’te erkeklerde 19,1 olan ortanca yaşın 2021’de 32,4’e, bayanlarda ise 1935’te 23,4 iken 2021’de 33,8’e yükseldiği görüldü.

“Çalışma çağındaki nüfusun oranı yüzde 67,9’a yükseldi”

Ülkemizde 1935 yılında yüzde 54,7 olan çalışma çağı olarak tanımlanan 15-64 yaş kümesindeki nüfusun oranı, yıllar içinde artarak 2021 yılında yüzde 67,9’a ulaştı. Öteki yandan çocuk yaş kümesi olarak tanımlanan 0-14 yaş kümesindeki nüfusun oranı 1935’te yüzde 41,4 iken yıllar içinde azalma eğilimi göstererek 2021 yılında yüzde 22,4’e düştü. Yaşlı nüfus olarak tanımlanan 65 ve daha üst yaştaki nüfusun oranı ise 1935’te yüzde 3,9 iken 2021 yılında yüzde 9,7’ye yükseldi.

“Hiç evlenmeyenlerin oranının erkeklerde daha yüksek olduğu görüldü”

Ülkemizde yıllara ve cinsiyete nazaran uygar durumun dağılımı incelendiğinde, erkeklerde hiç evlenmeyenlerin oranının bayanlara nazaran daha yüksek olduğu, bayanlarda ise eşi ölenlerin ve boşananların oranının erkeklerden daha fazla olduğu görüldü. Başka yandan büyük çoğunluğu oluşturan evlilerin oranının yıllara nazaran her iki cinsiyette de birbirine yakın oranlarda olduğu görüldü.

“Yükseköğretim mezunlarının oranı yüzde 17,6 oldu”

Türkiye’de 1970 yılında ilkokul mezunu olanların oranı yüzde 28,8 iken 2021 yılında yüzde 22,5 oldu. İlköğretim, ortaokul yahut dengi okul mezunlarının oranı 1970’te yüzde 3,6 iken 2021’de bu oran yüzde 25’e yükseldi. Lise yahut dengi okul mezunu olanların oranı 1970’te yüzde 2,6 iken, 2021’de yüzde 22,4 oldu. Başka yandan yükseköğretim mezunu olanların oranı 1970’te yüzde 1 iken 2021’de bu oran yüzde 17,6’ya ulaştı.

“Erkeklerde yükseköğretim mezunlarının oranı bayanlardan daha fazla oldu”

Türkiye’de bitirilen eğitim durumu yıllara ve cinsiyete nazaran incelendiğinde, 1970 yılında erkeklerde yüzde 36,5 ile ve bayanlarda ise yüzde 20,9 ile ilkokul mezunlarının oranının daha fazla olduğu görüldü. Öteki yandan 2021 yılında erkeklerde yüzde 27,4 ile ilköğretim, ortaokul yahut dengi okul mezunlarının oranının daha yüksek olduğu görülürken bayanlarda ise yüzde 25,6 ile ilkokul mezunlarının oranının daha fazla olduğu görüldü.

Ülkemizde yıllara ve cinsiyete nazaran yükseköğretim mezunlarının dağılımına bakıldığında, 1970 yılında erkeklerde yüzde 1,3 olan yükseköğretim mezunları oranının bayanlarda yüzde 0,6 olduğu görüldü. Öteki yandan 2021 yılında yükseköğretim mezunlarının oranı her iki cinsiyette de artış göstererek erkeklerde yüzde 18,5, bayanlarda ise yüzde 16,7 oldu.

“Türkiye’de 2021 yılında 2 milyon 777 bin 797 kişi vilayetler ortasında göç etti”

Ülkemizde 2007-2008 devrinde yüzde 3,18 olan vilayetler ortası göç eden nüfus oranı, yıllar içinde inişli ve çıkışlı bir seyir izleyerek 2021 yılında yüzde 3,28 oldu. Öbür bir tabirle Türkiye’de 2021 yılında 2 milyon 777 bin 797 kişi vilayetler ortasında göç etti. Bu nüfusun yüzde 47,5’ini erkekler, yüzde 52,5’ini ise bayanlar oluşturdu.

“Türkiye’de ikamet eden nüfusun yüzde 3,7’sinin yurt dışı doğumlu olduğu görüldü”

Türkiye’de ikamet eden 84 milyon 680 bin 273 kişinin yüzde 94,9’unun doğum yerinin Türkiye, yüzde 3,7’sinin ise yurt dışı olduğu görüldü. Doğum yeri bilinmeyenlerin oranı ise yüzde 1,4 oldu. Öteki yandan ikamet ettiği vilayette doğanların oranı yüzde 63,8 iken ikamet ettikleri vilayetten farklı bir vilayette doğanların oranının yüzde 31,1 olduğu görüldü.

“Doğum yeri yurt dışı olanlar içinde Bulgaristan doğumlular birinci sırada yer aldı”

Türkiye’de ikamet eden lakin doğum yeri yurt dışı olan 3 milyon 141 bin 351 kişi ortasında Bulgaristan doğumlular yüzde 11,4 ile birinci sırada yer aldı. Bulgaristan’ı sırasıyla yüzde 10,5 ile Almanya, yüzde 10,4 ile Irak, yüzde 8,8 ile Suriye, yüzde 5,7 ile Afganistan doğumlular izledi.

“Türkiye’de ikamet eden yabancı nüfus 2021 yılında 1 milyon 792 bin 36 kişi oldu”

Ülkemizde ikamet eden yabancı nüfus(1) 2021 yılında 1 milyon 792 bin 36 kişi olurken, bu nüfusun yüzde 49,7’sini erkekler, yüzde 50,3’ünü ise bayanlar oluşturdu. Türkiye’de ikamet eden yabancı nüfusun vatandaşlık ülkelerine nazaran dağılımı incelendiğinde, yüzde 18 ile Irak vatandaşlarının birinci sırada yer aldığı görüldü. Irak vatandaşlarını sırasıyla yüzde 10,2 ile Afganistan, yüzde 7,2 ile İran ve yüzde 6,9 ile Türkmenistan vatandaşları takip etti.

“Çekirdek aile bulunmayan hanehalklarının oranı arttı”

Türkiye’de hanehalkı tipleri incelendiğinde, yıllar içinde tek kişilik hanehalkları ile ortalarında eş, anne-çocuk yahut baba-çocuk bağı olmayan fertleri içeren; öteki bir sözle çekirdek aile bulunmayan birden fazla bireyden oluşan hanehalklarının oranında artış olduğu gözlendi.

“Tek çekirdek aile ve geniş aileden oluşan hanehalklarının oranında azalma görüldü”

Tek çekirdek aile olarak tabir edilen, sırf eşlerden yahut eşler ve çocuklarından yahut tek ebeveyn ve en az bir çocuktan oluşan hanehalkları ile geniş aile olarak tanımlanan ve en az bir çekirdek aile ve başka bireylerden oluşan hanehalklarının oranında yıllar içinde azalma olduğu görüldü.

“Hanehalkı sayısı 25 milyon 329 bin 833 oldu”

Aralarında akrabalık bağı bulunsun ya da bulunmasın tıpkı adreste yaşayan bir yahut birden fazla bireyden oluşan topluluk olarak tanımlanan hanehalkı sayısı, Türkiye’de 2014 yılında 21 milyon 91 bin 75 iken 2021 yılında 25 milyon 329 bin 833’e ulaştı.

“Ortalama hanehalkı büyüklüğü 3,23 oldu”

Türkiye’de 2008 yılında 4 kişi olan ortalama hanehalkı büyüklüğünün, yıllar içinde azalma eğilimi göstererek 2021 yılında 3,23 şahsa düştüğü görüldü.

“En tanınan bebek ismi erkeklerde Yusuf, kızlarda Zeynep oldu”

Ülkemizde 2021 yılında doğan bebeklere verilen isimler incelendiğinde, erkeklerde Yusuf, kızlarda ise Zeynep isminin birinci sırada yer aldığı görüldü. Türkiye nüfusu içinde cinsiyete nazaran en çok kullanılan isimler incelendiğinde ise erkeklerde Mehmet, bayanlarda da Fatma isminin birinci sırada olduğu gözlendi.

“Hanehalklarının yüzde 60,7’sinin kendisine ilişkin konutta oturduğu görüldü”

Hanehalklarının konuttaki mülkiyet durumuna nazaran dağılımına bakıldığında, yüzde 60,7’sinin oturduğu konutun sahibi olan, yüzde 27,6’sının kiracı olan, yüzde 8,4’ünün oturdukları konutun sahibi olmayan ama kira da ödemeyen ve yüzde 0,9’unun da lojmanda oturan hanehalklarından oluştuğu görüldü.

“İşgücüne katılma oranı yüzde 51,9 oldu”

Türkiye’de 15 ve daha üst yaştaki nüfusta işgücüne katılma oranı yüzde 51,9 oldu. Cinsiyete nazaran incelendiğinde, işgücüne katılma oranının erkeklerde yüzde 69,9, bayanlarda ise yüzde 34 olduğu görüldü. İstihdam oranına bakıldığında, toplamda yüzde 46,2, erkeklerde yüzde 63,3 ve bayanlarda ise yüzde 29,2 oldu. Öbür yandan işsizlik oranının toplamda yüzde 10,9, erkeklerde yüzde 9,4 bayanlarda ise yüzde 14,1 olduğu görüldü.

“İstihdamın yüzde 57,7’si hizmet bölümünde yer aldı”

İstihdamın tarım, sanayi ve hizmet olarak üç ana kesime nazaran dağılımı incelendiğinde, toplam istihdam içerisinde yüzde 57,7 ile hizmet dalının en yüksek hisseye sahip olduğu görüldü. Cinsiyete nazaran değerlendirildiğinde, erkeklerin yüzde 55,5’i, bayanların ise yüzde 62,4’ü hizmet dalında yer aldı.

İstihdamda yüzde 26,9 ile ikinci büyük hisseye sahip olan sanayi kesiminin cinsiyete nazaran dağılımı incelendiğinde, erkeklerin yüzde 31,3’ünün, bayanların ise yüzde 17,6’sının bu bölümde yer aldığı görüldü.

İstihdamda yüzde 15,4 ile üçüncü büyük hisseye sahip olan tarım dalının cinsiyete nazaran dağılımına bakıldığında erkeklerin yüzde 13,2’sinin, bayanların ise yüzde 20’sinin tarım kesiminde yer aldığı görüldü.

“İstihdam edilenler içinde fiyatlı yahut yevmiyeli olarak çalışanların hissesi yüzde 71 oldu”

İstihdamın işteki duruma nazaran dağılımı incelendiğinde, toplam istihdam içerisinde fiyatlı ve yevmiyeli olarak çalışanların yüzde 71 ile en yüksek hisseye sahip olduğu görüldü. Bunu sırasıyla yüzde 15,8 ile kendi hesabına çalışanlar, yüzde 8,5 ile fiyatsız aile personelleri ve yüzde 4,7 ile patronlar izledi.

Cinsiyete nazaran işteki durumun dağılımına bakıldığında, her ikisinde de yüzde 71 ile fiyatlı yahut yevmiyeli çalışanların birinci sırada olduğu görüldü. Erkeklerde ikinci sırada yüzde 19,1 ile kendi hesabına çalışanlar yer alırken, bayanlarda yüzde 18,2 ile fiyatsız aile personeli olarak çalışanlar yer aldı.

“Kadınlarda konut işleriyle meşgul olma en kıymetli işgücünde olmama nedeni oldu”

Türkiye’de 15 ve daha üst yaştaki nüfus içerisinde işgücüne dahil olmayan nüfusun çoğunluğunu yüzde 31,2 ile konut işleriyle meşgul olanlar oluşturdu. Bunu yüzde 18,2 ile eğitim/öğretimine devam edenler, yüzde 16,6 ile emekliler, yüzde 15 ile çalışamaz halde olanlar izledi. Cinsiyete nazaran işgücünde olmama nedenleri incelendiğinde, bayanlarda en değerli nedenin yüzde 45,2 ile mesken işleri ile meşgul olma, erkeklerde ise yüzde 38,6 ile emeklilik olduğu görüldü.

“Türkiye’de 4 kişilik hanelerin yüzde 47’sinde sadece 1 kişi istihdamda yer aldı”

Hanehalkı büyüklüğüne nazaran istihdamdaki kişi sayısı incelendiğinde, yalnız yaşayanların yüzde 60,4’ünün, 2 kişilik hanelerin yüzde 44’ünün, 3 kişilik hanelerin yüzde 14,1’inin istihdamda yer almadığı görüldü. Başka yandan 4 kişilik hanelerin yüzde 47’sinde istihdamda sadece 1 kişi, yüzde 34,3’ünde ise 2 kişi olduğu görüldü.

“Doğum yeri yurt dışı olanların işgücüne katılma oranı yüzde 44,3 oldu”

Türkiye’de 15 ve daha üst yaştaki nüfus içerisinde, doğum yeri Türkiye olanların işgücüne katılma oranı toplamda yüzde 52,6, erkeklerde yüzde 70,5 ve bayanlarda yüzde 34,7 oldu. Türkiye’de ikamet eden fakat yurt dışında doğanların işgücüne iştirak oranı ise toplamda yüzde 44,3, erkeklerde yüzde 65,1 ve bayanlarda yüzde 25,8 oldu.