Şanlıurfa’ya üretici göçü başlıyor

Duygu Erdoğan – Depremden etkilenen 11 kentin GSYH içindeki hissesi yüzde 10’a yakın. Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Malatya, Diyarbakır, Adana, Kilis ve Elazığ’ın geçen yıl yaptığı ihracat ise 21 milyar dolara yaklaşmıştı. Vilayetlerin ihracattan aldığı hisse yüzde 9’u aşıyor. Bu vilayetler ortasında en çok ziyanı başta Kahramanmaraş ve Hatay olmak üzere Adıyaman, Gaziantep ve Malatya aldı. Şanlıurfa ise görece daha şanslı durumda bulunuyor. Şanlıurfa’da geçen pazartesi gününden bu yana üretime geçmeye başlayan sanayi, bu hafta büsbütün olağanlaşma adımlarını attı. Esnaflar ortasında yüzde 70’i iş başı yapabildi. Yüzde 30’luk kesim ise yıkılan ya da ağır hasar bulunan binalarda yer alıyor. Kentin daha az sarsıntı ziyanı alması sonucunda ise başta Adıyaman olmak üzere etraf vilayetlerden ağır göç aldığı görülüyor. Bu kapsamda sanayi bölgelerine gelmek isteyen yatırımcı ve üreticilere de yer açılması planlanıyor.

Talepler birinci elden iletiliyor

Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası (ŞUTSO) bu süreci bilhassa zelzeleden ağır yara alan kentlere yardım tertibini yürüterek ve Şanlıurfa’daki iş dünyasının beklentilerini ilgililere aktararak geçiriyor. Bu kapsamda öteki kentlerdeki ticari hayatın devamlılığı için de talepleri ilettiklerini anlatan Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası (ŞUTSO) İdare Konseyi Lideri Mehmet Yetim, “Deprem felaketinin yaşandığı 10 vilayette uygulanmak üzere sarsıntı hasebiyle yıkılan fabrikaların yine imarını sağlamak; elektrik, su ve doğal gaz altyapısında oluşan hasarı gidermek, yeni üretim tesislerinin açılmasını hızlandırmak ve ekonomik hayatın hemen olağanlaşmasını sağlamak ismine ilgili bakanlıklara ve TOBB’a resmi yazı göndererek, ‘Yeni Teşvik ve Dayanak Paketi’ davetinde bulunduk. Mevzuyla ilgili lobi çalışmalarımız devam ediyor. Üretim tesislerinin kullandığı güç fiyatlarında fatura takviyesi ve ünite fiyat indirimi için çalışmalara başladık. Çek ve banka ödemeleri yönelik bankaların 6 ay faizsiz kredi takviyesi sağlaması için çalışmalara başladık. Sarsıntı bölgesinde konteyner kentlerin kurulması için çalışmalara başladık” diye konuştu.

Afet vilayetlerinden göç var

Şanlıurfa başta Adıyaman olmak üzere etraf vilayetlerden aldığı göçle de dikkat çekiyor. Bu kapsamda kente 150 binin üzerinde Adıyamanlının geldiği varsayım ediliyor. Yanı sıra zelzele bölgelerinde olan ve işini Şanlıurfa’ya taşımak isteyenler de bulunuyor. Mehmet Yetim, bu kapsamda, “Deprem bölgelerinden gelecek yatırımcı ve üreticilere alan sağlanması ismine Şanlıurfa OSB’nin ek alanının hemen imar çalışmalarının yapılması için çalışmalara başladık” dedi. Ayrıyeten öteki çalışmaları da anlatan Yetim, “Odamızın kuracağı ŞUTSO OSB’nin altyapı çalışmalarının hızlanması ve onayının alınması için çalışmalara başladık. Ayrıyeten Akçakale Hudut Kapısı’nın ticari faaliyetlere açılması için çalışmalara başladık. Zelzele bölgesinde konteyner kentlerin kurulması için çalışmalara başladık” diye konuştu.

Sanayiciler depolar açtı

Pazartesi günü prestijiyle olağanlaşma sürecinin sanayi tarafında tam olarak sağlandığını anlatan Şanlıurfa OSB Bölge Müdürü Osman Oktay, hasar alan yerler ve çalışanlar için çalışmaların devam ettiğini söyledi. Oktay, “Konteyner yerleştirecek yer ayarladık, daha talep olursa da OSB’de çalışanlarımıza da ayrıyeten yer ayarlayabiliriz. Onun dışında 5 depo ayırdık. Sanayicilerimiz hiçbir fiyat almadan, Sıhhat Vilayet Müdürlüğü uhdesinde açıldı. Hasar görmüş meskenlerinden eşyalarını getirmek isteyenlere, bir tane de tıpkı halde Adıyaman’dan gelenlere hizmet verecek” dedi.

‘Üretici dayanağı devam etmeli’

Önemli bir ziraî üretim merkezi olan Şanlıurfa’da kırsal alanda köylerde yıkılan konutlar de oldu. Tarım toprakları ziyan görmezken, telef olan hayvanlar olduğu da bildirildi. Şanlıurfa Ziraat Odaları Birliği Lider Ahmet Eyyüpoğlu, üretimde büyük sıkıntılar olmadığını, mevcut periyotta muhtaçlık duyulan birtakım eserlerde devlet takviyesinin de sürdüğünü söyledi. Eyyüpoğlu, girdi fiyatlarının olağan kaidelerde da yüksek olduğu bu periyotta üretimin desteklenmeye devam edilmesi gerektiğine dikkat çekti.

‘İş’ için dikkat çekti

Şanlıurfa Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Lideri Mehmet Şefik Bakay, esnafın şu anda yüzde 70’inin çalışmaya başladığını tabir etti. Bakay, “Diğer çalışamayanların işyerleri hasarlı. Yıkım için karar alınan ağır hasarlı yerler var, durumu ne olacağıyla ilgili zahmetler var. Hükümetimizden yeni iş yeri talebi var. Şu anda bir çalışma yok lakin bu sürecin de süratle yürütülmesini bekliyoruz” dedi. Başta Adıyaman olmak üzere kente Kahramanmaraş ve Malatya üzere pek çok kentten genlenler olduğunu anlatan Bakay, “200 bine yakın vatandaş gelmiştir diye düşünüyoruz. İş yerleriyle ilgili, kalacak yerler lazım olacak. Ki istihdam da sistemli gitsin, sorun olmasın. Yapılacak çalışmaları bekliyoruz” dedi.

‘Yaralarımızı birlikte saracağız’

Şanlıurfa Ticaret Borsası Lideri Mehmet Kaya, öbür vilayetlere görece daha düzgün durumda olduklarını belirtirken, tüm kentlerde dayanışma içinde olduklarını söyledi. Kaya, “Yaralarımızı birlikte saracağız. Bu kapsamda devletin iş dünyası ve çiftçimize açıkladığı dayanaklar oldu. Bunların artarak devam edeceğinden kuşkumuz yok” dedi.

Şanlıurfa’da birinci bir haftadan sonra üretim ve tedarik zincirinin işlemeye devam ettiğini anlatan Kaya, meseleler konusunda ilgililerle işbirliği halinde olduklarını lisana getirdi. Kentin tıpkı vakitte bir tarım kenti olduğunu vurgulayan Kaya, “Zarar alan üreticilerimiz, ahırlarımız, işletmelerimiz var. Bu yaraları elbette sarmaya çalışıyoruz. Öbür yandan etraf vilayetlerden gelen bir göç de kelam konusu. Bunun da en uygun biçimde yönetilmesi gerekiyor. Kentin iş dünyası olarak dayanaklarımız
sürüyor” diye konuştu.

YARIN: DİYARBAKIR

Sanayisi zelzeleden nasıl etkilendi?

Toparlanma için neler bekliyor?