Yargıtay’dan emsal yıllık müsaade kararı

Ağır vasıta sürücüsü olarak çalışan personel, İş Mahkemesi’ne başvurarak, iş kontratının rastgele bir sebep bildirilmeden feshedildiğini lakin yasal haklarının ödenmediğini öne sürdü. Fazla çalışmalarının karşılığının kendisine ödenmediğini, çalıştığı sürece yıllık müsaade kullanmadığını ve iş mukavelesinin feshinde hak etmiş olduğu yıllık müsaade alacaklarının da kendisine ödenmediğini ileri süren emekçi, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık fiyatlı müsaade alacağı ve fazla çalışma alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etti. Davalı şirket ise tezleri reddetti.

Mahkeme, davanın kısmen kabulüne hükmetti. Kararı davalı şirket istinafa götürdü. Bölge Adliye Mahkemesi, patronun itirazını reddetti. Davalı şirket bu sefer kararı temyiz edince devreye Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi.

Emsal nitelikte bir karara imza atan 9. Hukuk Dairesi, çalışanın yıllık müsaadesini kullanıp kullanmadığının ispatının patron sorumluluğu altında olduğuna dikkat çekti. Kararda, patronun yıllık müsaadelerin kullandırıldığını imzalı müsaade defteri yahut muadil bir doküman ile kanıtlaması gerektiği hatırlatıldı. Bu mevzuda ispat yükü üzerinde olan patronun personele yemin teklif edebileceği lisana getirildi. Kontratın feshi halinde kullanılmayan yıllık müsaade mühletlerine ilişkin fiyatın personelin kendisine yahut hak sahiplerine ödeneceği vurgulanan kararda şöyle denildi:

İŞTE ALININ KARARIN DETAYLARI

“Böylece iş kontratının feshinde kullanılmayan yıllık fiyatlı müsaade hakkı müsaade alacağına dönüşür. Bu nedenle vakit aşımı da iş kontratının feshinden itibaren işlemeye başlar. Yıllık müsaade hakkı anayasal temeli olan bir dinlenme hakkı olup, çalışanın iş kontratının devamı sırasında fiyata dönüşmez ve bu haktan vazgeçilemez. Emekçinin iş kontratının devamı müddetinde kullanmadığı yıllık izinlere ilişkin fiyatı talep etmesi mümkün değildir. Bu nedenle çalışanın iş kontratının devamı sırasında müsaade hakkının bulunduğunun tespitini talep etmesinde tüzel menfaati vardır. Somut uyuşmazlıkta karara temel alınan uzman raporunda davalı işyerinde 5 yılı aşkın çalışması olduğu tespit edilen davacının tüm çalışma mühleti boyunca hak ettiği yıllık fiyatlı müsaade mühletinin 100 gün olduğu belirtilmiş ve yıllık müsaade fiyatı alacağına yönelik talep, davacının hiç müsaade kullanmadığı kabulü ile karar altına alınmıştır.

Ne var ki 5 yıl boyunca yıllık fiyatlı müsaade kullanılmadan çalışılması hayatın olağan akışına karşıt olduğundan, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 31. hususu uyarınca hakimin davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde davacı asil çağrılarak yıllık müsaadelerle ilgili beyanının alınmasından sonra sonucuna ve tüm belge çerçevesine nazaran kıymetlendirme yapılarak bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı kıymetlendirme ile yazılı biçimde karar verilmesi kusurlu olup bozmayı gerektirmiştir.”