İşe teknolojiyi kattılar

Hanife BAŞ- Modaya yeni kuşak malzemesi getiren Ece Gözen ve Türkiye ile dünyada yazılımcı bayan sayısını artırmak için yola çıkan Mina İlköz… Bugünkü yazımızda iki teşebbüs öyküsü daha var.

ÖZGÜVEN EKSİKLİĞİ…

Mina İlköz, teknolojide çalışan bayan sayısının artırılması için yapılması gerekenleri şöyle sıralıyor: “UP School’daki süreçte müşahedemiz şu oldu. Bayanların kesimdeki istihdam oranının düşük olmasının nedeni teknik yetersizlikten çok özgüven eksikliği. Çünkü araştırmalar da bunu işaret ediyor. UP School’da eğitim boyunca öğrencilerin yalnızca teknik hünerlerini değil, meslekleri boyunca daima onlarla olacak toplumsal yetkinlikler kazandırmayı hedefliyoruz.”

Mina İlköz, bayan teşebbüsçü olmakla ilgili de, “Kadın teşebbüsçü olarak bir zorluk yaşamadım lakin teşebbüsçü olarak güçlü günler geçebiliyor. Tıpkı gün içerisinde satış, insan kaynakları, yatırım üzere pek çok farklı husus ile ilgilendiğimiz vakitler oluyor. Bu “duygusal fitliği” sağlıklı bir formda devam ettirmeye çalışıyorum” diyor.

YAZILIMCI BAYANLARI ARTIRACAK

Mina İlköz, eğitim teknolojileri alanında teşebbüsçü olan bir bayan. Bayanları teknolojiyle yükseltmek için UP School’u kurdu. Firması teknoloji alanında cinsiyet eşitliği sağlamak için bayanlara özel eğitimler sunan bir eğitim teknolojisi teşebbüsü.

İlköz, UP School’da proje odaklı, interaktif, eğitmen, mentor ve küme takviyesi sağlayan canlı çevrimiçi teknik eğitimleri, özgüven eğitimleriyle harmanladıklarını söylüyor:
“Katılımcılara yalnızca eğitim sürecinde değil eğitim tamamlandıktan sonra da birebir dayanak veriyor ve hayallerindeki mesleğe başlamaları için dalın önde gelen teknoloji şirketlerinde iş fırsatları sunuyoruz. UP School programlarından mezun olan bayanlar Getir, Ford Otosan, Hepsiburada, Akbank, Türkiye İş Bankası üzere öncü şirketlerde çalışmaya başladı.”

Mina İlköz, Balıkesir Gönen doğumlu. Üniversite için İstanbul’a geldi. Üniversitenin birinci yılında yerleşkede Young Guru Academy’nin (YGA) afişini gördü. YGA gönüllüsü oldu. Üniversitede okurken bu akademinin inovasyon projelerinde sorumluluk aldı. İki yıl evvel ise, YGA’da tanıştığı kurucu ortağı Melike Aydın’la birlikte UP School ile teknolojide rol model bayanlar yetiştirmek üzere yola çıktı.

Mina İLKGÖZ

KADINLARA İSTİHDAM

İlköz, “20 yıl evvel nasıl bilgisayar kullanılacağını öğretmeyi konuşurken, şu an bayanların çok uygun birer yazılımcı olarak teknolojide nasıl daha fazla yer alabileceğini konuşuyoruz. Türkiye’de teknolojide bayan istihdam oranı yüzde 10, dünyada ise yüzde 30’larda. İstatistiklere nazaran dünyada 10 yıl içinde yazılımcı sayısı yüzde 75 artacak. Bir yanda nüfusun yarısını oluşturan, teknoloji alanında potansiyeli keşfedilmemiş bayanlar, öbür yanda ise küresel bir yazılımcı açığı görüyoruz. UP School’da biz de bu verimsizliği azaltmak, teknolojide bayan istihdam oranını artırmak için çalışıyoruz” diyor.

UP School uzun vadede Web 3.0 teknolojisi ile milyonlarca gence meslek edindirecek bir eğitim ve istihdam platformu olmayı hedefliyor. Birinci yatırımla hem eğitim ve işe yerleştirme kapasitesini arttıracak hem de milletlerarası programlara başlamayı planlıyor.

VEGAN DERİYİ MODA YAPMA ATILIMI…

Ece GÖZEN

Ece Gözen, bir biyotasarımcı. Bayan teşebbüsçü olarak Türkiye’de moda, tasarım, biyoteknoloji ve sanatı birleştiren Gozen Institute’u kurdu. Laboratuvarında grubuyla birlikte dokumacılık dalı için yeni dünyanın sürdürülebilir biyomalzemelerini üretiyor ve farkındalığı arttırmak için bilim ve sanat projeleri gerçekleştiriyor.
Sürdürülebilir ve döngüsel bir gelecek inşa etmek için bu işe soyunduğunu belirten Gözen, “Çalışmalarımız çevresel ve toplumsal tesir odağında gerçekleşiyor. Çevresel etkiyi laboratuvarımızda bilhassa dokuma ve otomotiv kesimi için yeni jenerasyon biyomalzemeler icat ederek ve geliştirerek sağlıyoruz. Hayvan derisi ve yapay deriye alternatif olarak geliştirdiğimiz yeni kuşak deri inovasyonumuzla dünyada hammaddemiz özelinde birinci 21 şirket içerisindeyiz.

Türkiye’de bu alanda birinciyiz. İnovasyonumuz gezegenimizi koruyan uygulanabilir bir tahlil olarak yüzde 99 daha az arazi, yüzde 96 daha az su kullanımı ve hayvan hastalıkları olmadan yüzde 96 daha az sera gazı salarak hayvan zulümlerinin engellenmesini destekliyor. Böylelikle çok önemli bir çevresel tesir yaratmış oluyoruz” diyor.

Ece Gözen, 1989 doğumlu. Küçükken daima yaratıcılık, tasarım ve sanat üzere mevzulara ilgi duyuyordu. Uzay bilimcisi ya da dizayncı olmak istiyordu. O, tasarımcılığı seçti. Mimar Sinan Hoş Sanatlar Üniversitesi Moda ve Dokuma Tasarım Bölümü’nden mezun. 23 yaşında kendi moda tasarım markasını kurdu.
Gozen’i kurma fikrini de şöyle anlatıyor: “2016’da Centre for Fashion Enterprise’dan aldığım bir ödül sayesinde 6 aylığına Londra’ya davet edildim. Ülkeye döndüğümde sürdürülebilirlik, moda ve iklim krizi kesişiminde yüksek lisansta akademik bir araştırma başlattım. Bu araştırmaların sonunda moda ve dokumacılık sanayisinin hammadde bazında bir biyodevrime gereksinimi olduğunu farkettim. Böylece defilelerden laboratuvarlara olan yolcuğum bu formda başlamış oldu. 2020’da bir tesir teşebbüsü olan Gozen Institute’u kurdum.”

Gozen Institue, tohum çeşidi yatırım sürecinde. Ece Gözen, “Hem Türkiye’de hem de globalde bu süreç pek düzgün gidiyor. Yakın vakitte çeşidi kapatmış olacağız” diyor.