Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşu açıklandı

İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından yapılan, Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşunun belirlendiği araştırma sonuçları açıklandı. Araştırmaya nazaran, Türkiye’nin en büyük birinci üç sanayi kuruluşu sırasıyla 136 milyar 793 milyon lira ile TÜPRAŞ, 67 milyar 305 milyon lira ile Ford Otomotiv, 55 milyar 187 milyon lira ile Star Rafineri Fabrikaları oldu.

Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşunun belirlendiği araştırma sonuçları İstanbul Sanayi Odası mesken sahipliğinde düzenlenen basın toplantısında kamuoyuyla paylaşıldı. Toplantıda konuşan İSO İdare Şurası Lideri Erdal Bahçıvan, Pandeminin tesirini hayatımızın kılcal damarlarına kadar ulaştığını belirterek, “İSO 500’ün açıklama takviminde de hissetmiştik. Son yıllarda takvimini büyük emeklerle evvel Haziran’a sonra Mayıs’a çektiğimiz İSO 500’ü 2020’de pandemi şartları nedeniyle Temmuz ayında yayımlayabilmiştik. Neyse ki geçen yıl tekrar büyük bir emek ve uğraş ile İSO 500’ü Mayıs ayında açıklayabildik. Bu yıl da tekrar geleneğimizi bozmayarak Mayıs takviminde kalmayı sürdürdük” dedi.

Pandeminin tesiri ile ilgili konuşan Bahçıvan, “Pandeminin en ağır geçen birinci yılında, dünyada birçok sanayide üretim kıymetli ölçüde gerilemişti. Güç kullanımı ve lojistik durmuş, tedarik sıkıntıları had safhaya çıkmıştı. Bu süreç büyüme sayılarında da kendini göstermiş ve dünya iktisadı yüzde 3,1 daralmıştı. Lakin bu daralmayı 2021 yılında yüzde 6,1 ile süratli bir toparlanma izledi. Bu büyüme, talepteki güçlü artış ile gerçekleşirken artan tedarik meseleleri uzun bir ortadan sonra yüksek enflasyonu dünya iktisadının gündemine taşıdı. Yaşanan enflasyonun yanı sıra Covid-19 salgınının oluşturduğu derin travmalar, büyümenin kapsayıcılığını sınırlarken ülkeler ve toplumsal kümeler ortasında var olan dengesizlikleri daha da artırdı” diye konuştu.

“2021 yılında ekonomimizin büyümesinde sanayi bölümü yüzde 16,6 imalat sanayi ise yüzde 17,2 büyüyerek katkı sağladı”

Türkiye iktisadının 2021 yılında son 10 yılın güçlü performansını sergilediğini belirten Bahçıvan, “Türkiye iktisadı dünya genelinin çok üzerinde gerçekleşen yüzde 11’lik bir büyüme ile 2021 yılında son 10 yılın en güçlü performansını sergiledi. Ekonomimiz yılın tüm çeyreklerinde yüksek büyüme oranları yakalarken, bu durumun bilhassa dış talepteki artıştan kaynaklanıyor. 2021 yılında global tedarik zincirlerindeki değişimin ivme kazandırdığı ihracat ile birlikte sanayi üretimindeki keskin artış ve hızlanan yatırımlar da büyümeye katkı sağladı. İhracatta yüksek artışı sağlayan ana öge, Türk endüstrisinin dünya genelindeki alıcılar için kıymetli bir alternatif üretici olarak öne çıkması sonucu ortaya çıkan ek tedarik talebi oldu. Öteki yandan yurt içinde salgına karşı yürütülen başarılı aşı uygulamaları sonrasında iktisadi ve toplumsal faaliyetlerde kısıtlamaların kademeli olarak kaldırılması ve buna bağlı olarak genişleyen iç talep de ekonomik büyümeyi destekleyen kıymetli bir faktördü. Bütün bu gelişmelerin tesiriyle sanayi kesimi yüzde 16,6 imalat sanayi ise yüzde 17,2 büyüyerek iktisadın genelinden olumlu ayrıştı ve büyümeye de en yüksek katkıyı sağlayan dal oldu” formunda konuştu.

“Üretimden satışları yüzde 73,8’lik artış ile 2021 yılında 2 trilyon lirayı geçti”

İSO 500’de üretimden satışlar bilgilerine değinen Bahçıvan, “2020’deki 1,2 trilyon lira olan düzeyinden, yüzde 73,8’lik artışla 2021 yılında 2 trilyon lirayı geçti. Artışın yüksek olmasında ihracattaki güçlü büyüme ile döviz kurları ve enflasyondaki hareketlenme tesirli oldu. Geçmiş devirlerle kıyaslandığında, İSO 500’ün üretimden satışlarında bundan daha yüksek oranlı artışların son olarak 1992-1997 periyodundaki yüksek enflasyon ortamında gerçekleştiği görülüyor. Kelam konusu devirde İSO 500’ün üretimden satışlarının yıllık artış oranları o yıllarda da yüzde 78 ile yüzde 112 aralığında seyretmişti.

“Üretimden satışları gerçek olarak geçen yıla nazaran yüzde 27,7 ile arttı”

Konuşmasına devam eden Bahçıvan, “2021 yılına baktığımızda yıl sonu tüketici enflasyonu ile arındırıldığında üretimden satışların gerçek olarak geçen yıla nazaran yüzde 27,7 ile epey yüksek bir artış sergilediği görülüyor. Gerçek değişimleri hesaplarken son yıllarda daima yaptığımız üzere yıl sonu TÜFE enflasyonunu bu yıl da kullandık. Ama öbür taraftan biliyoruz ki 2021 sonunda TÜFE enflasyonu yüzde 36,08 iken ÜFE enflasyonu yüzde 79,89’a ulaşmıştı. Bu noktada üretici fiyatlarının çok daha süratli arttığını ve ortadaki makasın rekor seviyede açıldığını da akılda tutmamızda fayda var” diye konuştu.

“İSO 500’ün ihracatı da yüzde 33,9’luk artışla 85,8 milyar dolara ulaştı”

2021 yılı büyümesinde ihracatın ne kadar güçlü ivme oluşturduğunu vurgu yapan Bahçıvan, “Küresel ticaretteki canlanma ve Türkiye’ye yönelik ek tedarik talebi sonucu Türkiye’nin 2021 yılı ihracatı yüzde 32,8 oranında artarak 225 milyar doları aştı. Birebir yılda İSO 500’ün ihracatı da yüzde 33,9’luk artışla 85,8 milyar dolara ulaştı. Görüldüğü üzere İSO 500’ün ihracat artışı, Türkiye genelinin 1,1 puan üzerinde gerçekleşti. Böylelikle hem Türkiye hem de İSO 500 ihracatı tarihî rekor kırdı” tabirlerini kullandı.

2021 yılının en büyük sanayi kuruluşları

İSO 500 çalışmasında 2021 yılında üretimden satışlara nazaran en büyük kuruluşumuz 136,8 milyar liralık satışlarıyla TÜPRAŞ oldu. Bu kuruluş uzun yıllardır sürdürdüğü liderliğini geçtiğimiz yılda da devam ettirdi. Tekrar üretimden satışlara nazaran 67,3 milyar lira ile “Ford Otomotiv” ikinci sıradaki yerini korudu.

Üçüncü sırada yer alan kuruluşumuz değişti ve bu sıraya 55,2 milyar liralık üretimden satışlarıyla üç sıra birden yükselen “Star Rafineri” geldi.

Dördüncü sırada yer alan “Toyota Otomotiv” 46,2 milyar liralık üretimden satışlarıyla geçen yılki yerini koruyan bir öbür firma oldu.

Beşinci sıraya 38,7 milyar liralık üretimden satışlarıyla geçen yıl listenin 10. sırasında yer alan “İskenderun Demir ve Çelik” yükseldi.

Altıncı sırada isminin açıklanmasını istemeyen bir kuruluş yer aldı. “Ereğli Demir ve Çelik” 2021 yılında 36,8 milyar liralık üretimden satışlarıyla iki sıra yükselerek yedinci sırada yer aldı.

“Arçelik” ise 35,8 milyar lira ile sekizinci oldu.

Dokuzuncu sırada 34,4 milyar lira ile “Oyak-Renault” yer alırken onuncu sırada ise 26,6 milyar liralık üretimden satışlarıyla “TOFAŞ” yer buldu.