Enflasyon yıl sonu % 65 2025’te tek hane

EKONOMİ SERVİSİ – Merkezi idare bütçesinin hazırlanma sürecini başlatan OVP’de makro siyasetler, prensipler, gaye ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik büyüklükler, gelecek 3 yıla ait gelir sarfiyat varsayımları, bütçe istikrarı, borçlanma durumu, kamu yönetimlerinin ödenek teklif tavanları yer alıyor.
Temel ekonomik büyüklüklerin bu yıl sonuna ait gerçekleşme varsayımlarına de yer verilen OVP’de Temmuz 2022 itibariyle yüzde 79 olan enflasyonun yıl sonunda yüzde 65’e ineceği öngörüldü. OVP’ye nazaran, enflasyonun 2023 sonunda yüzde 24.9, 2024 sonunda yüzde 13.8 ve 2025 sonunda da yüzde 9.9 olması hedefleniyor.

Büyüme iddiası yüzde 5

OVP’de, ikinci çeyrekte yüzde 7.6 büyüyen Türkiye iktisadının bu yılı yüzde 5’lik büyümeyle kapatacağı iddia edildi. 2023 için yüzde 5, 2024 ve 2025 için ise yüzde 5.5’lik büyüme amaçları konuldu. OVP’ye nazaran, bu yılı 808 milyar dolarlık büyüklükle kapatacağı varsayım edilen Türkiye iktisadı 2025 sonunda 1 trilyon dolarlık büyüklüğü aşacak. OVP’de geçen yıl 9 bin 592 dolar olan kişi başına gelirin bu yıl 9 bin 485 dolara düşeceği kestirim edildi. Kişi başına gelirin 2023’te 10 bin 71 dolar, 2024’te 10 bin 931 dolar, 2025’te ise 12 bin 91 dolar olması hedefleniyor.

İşsizlik 2023’te yüzde 10.4

OVP’de bu yıl Türkiye nüfusunun 85 milyon 142 bin kişi olacağı varsayım edildi. Bu yıl 30 milyon 655 bin olan istihdam sayısının OVP devri boyunca her yıl yaklaşık birer milyon kişi artması hedeflendi.

Bu gaye doğrultusunda bu yıl yüzde 47.4 olarak varsayım edilen istihdam oranının OVP devri sonunda yüzde 49.5’e yükselmesi öngörüldü.

Geçen yıl yüzde 12 olan işsizlik oranının ise bu yıl yüzde 10.8’e, 2023’te yüzde 10.4’e, 2024’te yüzde 9.9’a, 2025’te yüzde 9.6’ya ineceği iddia edildi.

İhracat çıtası yükseldi

Daha evvel bu yıl için 250 milyar dolar olarak konulan ihracat gayesi OVP’de güncellendi ve yılın 255 milyar dolarlık ihracatla kapatılacağı kestirim edildi. OVP devri boyunca ihracat gayeleri şöyle sıralandı: 2023’te 265 milyar dolar, 2024’te 285 milyar dolar, 2025’te 305 milyar dolar. İthalatın ise bu yıl 360 milyar dolar olacağı, bunun 103.5 milyar dolarının güçten kaynaklanacağı varsayım edildi. Güç faturasının 2023’te 85 milyar dolara, 2024’te 76.3 milyar dolara, 2025’te de 70.9 milyar dolara ineceği öngörüldü. Buna bağlı olarak da bu yıl 105 milyar dolar olacağı iddia edilen dış ticaret açığı için 2023’te 80 milyar dolar, 2024’te 78 milyar dolar, 2025’te de 79 milyar dolar maksat konuldu.

Turizm geliri süratli artacak

Bu yıl turizmden 34 milyar dolarlık gelir iddiası yapılan OVP devri boyunca turizm gelir maksatları şöyle:

2023’te 45 milyar dolar, 2024’te 55 milyar dolar ve 2025’te 62 milyar dolar. Geçen yıl sonunda 13.6 milyar dolar olan cari açığın bu yıl sonunda 47.3 milyar dolara çıkacağı iddia edildi. Cari açık maksadı ise 2023’te 22 milyar, 2024’te 13.7 milyar, 2025’te 10 milyar dolar.

Bütçe istikrarında iyileşme

OVP’de kamu kesiti genel istikrarına (KKGD) ait öngörüler de yer aldı. Geçen yıl 183.9 milyar lira açık veren KKGD’nin bu yılki açığı 861.9 milyar lira olarak kestirim edildi. Merkezi idare bütçe açığının ise geçen yılki 201.5 milyar liralık düzeyinin bu yıl 461.2 milyar liraya çıkacağı öngörüldü. OVP’de merkezi idare bütçe istikrarının 2023’te 659.4 milyar lira, 2024’te 582.7 milyar lira, 2025’te de 409 milyar lira açık tarafında olacağı planlandı.

Vergilerde yüksek artış tahmini

Geçen yıl 1.1 trilyon lira olan vergi gelirlerinin bu yıl 2 trilyon 299 milyar lira, 2023’te 3.2, 2024’te 4, 2025’te 4 trilyon 780.7 milyar liraya yükseleceği öngörüldü..

Kurumların ödenek teklifi

Kamu yönetimlerinin ödenek tavanlarından kimileri şöyle: TBMM 5.2 milyon, Cumhurbaşkanlığı için 6.6 milyar, Hazine ve Maliye Bakanlığı için 2 trilyon, Ulusal Savunma Bakanlığı için 182.7 milyar, Ulusal Eğitim Bakanlığı için 435.3 milyar lira.