Ulusal güçte ‘20.23’ devrimi! Güçte bağımsızlığa giden yol

Türkiye tarihinin en kıymetli güç projelerinden Karadeniz gazının sisteme bağlanması çalışmalarında sona gelindi. Filyos Gaz Sürece Tesisi “Karadeniz Gazı Devreye Alma Töreni” bugün gerçekleştirilecek.

Türkiye Petrolleri Anonim İştirakinin (TPAO) yürüttüğü Sakarya Gaz Alanı Geliştirme Projesi çerçevesinde, 2020-2022 periyodunda Karadeniz’de keşfedilen toplam 710 milyar metreküplük dev doğal gaz rezervinin şebekeye verilmesi çalışmalarında sona gelindi.

Karada 8 bin, denizde 2 binden fazla işçinin çalıştığı projede birinci fazda üretilen doğal gaz, bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iştirakiyle “Karadeniz Gazı Devreye Alma Töreni” ile karaya ulaştırılacak.

Doğal gazın çıkarılması süreci fazlar halinde ilerleyecek. Birinci fazda üretilen gazın mayısın birinci yarısında hanelere verilmesi hedefleniyor. Günlük gaz üretimi Faz-1’de 10 milyon metreküp olacak, Faz-2’de 40 milyon metreküpe, Faz-3’te ise 60 milyon metreküpe ulaşacak.

İHTİYACIN YÜZDE 15’İ KARŞILANACAK

20 Nisan’da Faz-1 kapsamında planlanan 10 kuyunun 5’i, eylül ayı sonunda ise kalan 5 kuyu devreye alınacak. Faz-2 kapsamında planlanan 26 kuyunun 10’u 2025’te, kalan 16 kuyu 2028’de faaliyete geçecek. Amasra Alanı’nı da içeren Faz-3 kısmına ise 2028 prestijiyle geçilecek. Faz-1 ile Türkiye’nin muhtaçlığının yüzde 15’inin, Faz-2 ile de yüzde 40’ının karşılanması hedefleniyor.

Sakarya Gaz Alanı Geliştirme Projesi, Filyos’un 165 kilometre kuzeyinde, 2 bin 200 metre deniz derinliğinde kurulan Deniz Tabanı Üretim Tesisi ile Sakarya Gaz Alanı Kara Tesisi, karadaki ve denizdeki bu iki üniteyi birbirine bağlayan deniz tabanı kordonu, ilişki ve boru sınırları olmak üzere üç kısımdan oluşuyor.

SÜREÇ NASIL OLACAK?

TPAO Filyos Münferit Yatırım Yeri’nde bulunan Sakarya Gaz Alanı Kara Tesisi’nde, Sakarya Gaz Alanı’ndan gelen doğal gaz işlenecek. Gazın içindeki olası su ve yabancı unsurlar ayrıştırılacak. Gaz, BOTAŞ’ın standartlarına uygun hale getirilecek ve sonrasında BOTAŞ’a ilişkin Ana Ölçüm İstasyonu’na ve akabinde ulusal gaz şebekesine aktarılacak.

MAYIS AYINDA DEVREDE

TPAO Genel Müdürü Melih Han Alım, “Mayıs ayı başında büsbütün gaz sisteme verilmeye başlanacak, 2028 yılında 60 milyon metreküpe ulaşacağız.” dedi.

TÖREN 20 NİSAN 2023’TE

Türkiye’nin 100. yılını kutladığı 2023 yılında Türkiye Yüzyılı sloganını duyuran Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bugün saat 20.23’te merasimi gerçekleştirecek.

DÜNYANIN GÜNDEMİNDE

Son 3 yıldır Karadeniz’de keşfedilen doğal gaz rezervleri dünyanın da dikkatini çekti. Öte yandan ucuz doğalgaz kullanımı, muhakkak ölçülerde doğal gaz ikramı, makul oranlarda indirim üzere vatandaşın lehine olacak formüller üzerinde de çalışmalar sürüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın doğalgazı karaya getirme merasiminde vatandaşa yeni muştular açıklayacağı öğrenildi.

KEŞFİN TARİHÇESİ

TPAO, Ağustos 2020’de Tuna-1 kuyusunda 320 milyar metreküplük bir doğal gaz keşfi gerçekleştirdi. Ekim 2020’de Tuna-1 kuyusundaki sondaj tamamlandığında, kuyudaki rezerv ölçüsü 85 milyar metreküplük revizyonla 405 milyar metreküp olarak güncellendi.

Haziran 2021’de Amasra-1 kuyusunda 135 milyar metreküplük yeni bir rezerv keşfi gerçekleştirildi. Yeni keşiflerle Karadeniz’deki toplam doğal gaz rezervi 540 milyar metreküpe ulaştı.

Aralık 2022’de ise kelam konusu rezerv DeGolyer & MacNaughton isimli bağımsız kuruluşun tekrar kıymetlendirme çalışması sonucu 652 milyar metreküp olarak tekrar güncellendi ve Çaycuma-1 kuyusunda 58 milyar metreküplük yeni bir rezerv keşfi daha gerçekleştirildiği açıklandı. Böylelikle Karadeniz’deki toplam rezerv ölçüsü Aralık 2022 prestijiyle 710 milyar metreküpe ulaştı.

ENERJİDE TARİHİ ADIMI BAŞLATAN SÖZLER

Enerjideki kritik adımın temelleri periyodun Güç ve Doğal ve Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın kritik konuşması ile atılmıştı.

ADIM ADIM GAZ KEŞFİ

Akdeniz’deki tarihi adımda zafere giden yolun taşları 2017’de döşenmeye başladı. Periyodun Güç Bakanı Albayrak’ın vizyonuyla alınan ulusal gemiler, gaz keşfini gerçekleştirdi.

NİSAN 2017’DE START VERDİ

Tarihler 6 Nisan 2017’yi gösterirken, Bakan Albayrak, Ulusal Güç ve Maden Siyaseti Toplantısı’nda açıklanan müjdenin ayak seslerini şu cümlelerle duyuruyordu:

“Tarihimizde birinci kez inşallah bu yıl alımını gerçekleştireceğimiz arama sondaj gemimizle, yılda en az Akdeniz’de 2 tane, Karadeniz’de 2 tane her yıl kuyu kazacağız.”

Yaklaşık 2 ay sonra 6 Haziran 2017’de TPAO Barbaros Hayrettin Paşa Gemisi ziyareti esnasında ise şu sözleri kullanıyordu: “Türkiye olarak biz artık büyük ve güçlü ülke Türkiye diyorsak, bu alanda da kendi mühendisimiz, gemilerimiz, arama sondaj platformlarımızla olmak zorundayız. İnşallah bunun sonucu noktasında kıymetli adımlar atacağız.”

‘ODAKLANMIŞ DURUMDAYIZ’

Bakan Albayrak, 9 Temmuz 2017’de gerçekleştirilen Dünya Petro Kongresi’nde ise dünyaya şu iletisi veriyordu:

“Arama ve üretim faaliyetleri ekseninde denizlerimizde petrol ve doğalgaz arama faaliyetlerine odaklanmış durumdayız. Akdeniz havzasındaki sismik araştırmalarımız ağır biçimde devam ediyor. Karadeniz bölgesinde bu manada birebir yoğunlukta eğilmeye devam ediyoruz.” Yeniden temmuz ayında gerçekleştirilen Akademisyenlerle İstişare Toplantısı’nda Albayrak, “Envanterimizde oluşan bu iki geminin yanında son çeyrekte Türkiye’nin müzakereleri bitti, satın alma süreçlerinden sona geldi. İnşallah bu yılın son çeyreğinde envanterimize alacağımız kendi sondaj gemimizle, kendi mühendislerimizle, artık sondaj faaliyetlerini Türkiye olarak kendimiz yapacağız” diyordu.

‘ARTIK DAHA ETKİN OLACAĞIZ’

Bakan Albayrak, 10 Ağustos 2017’de katıldığı bir TV programında da “Burada önemli keşifler oluyorsa, biz de kendi hukukumuza dayalı bölgeler içinde artık daha etkin olacağız. Bunu gerek üçüncü ülkelerle iş birliği yaparak, birlikte arama, sondaj işleri yaparak, gerekse çok büyük ve yeni bir atılımla kendi mühendislerimiz ve gemilerimizle biz de artık olacağız. Birlikte evvelden kazıyorduk, hala yeniden kazalım fakat yeni devirde kendimizde kazacağız” diyerek, ‘yerli ve milli’ olmanın kıymetine vurgu yapıyordu.

KADROLAR KURULDU

Albayrak’ın çizdiği vizyonla, petrol ve gaz arama faaliyetlerinde bir dönüm noktası başladı. Evvel Adnan Menderes devrinde kurulan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nda (TPAO) takımlar baştan sonra değiştirildi. Bakan Albayrak’ın Güç Bakanlığı periyodunda müsteşar yardımcısı olarak grubuna dahil ettiği Alparslan Bayraktar, değişimde vazife alan kıymetli isimlerden biri oldu. Albayrak’ın vizyonunu titizlikle takip edip, şirketteki dönüşümü hayata geçirdi. TPAO’nun başına savunma endüstrisinde uzun yıllar misyon yapmış Melih Han Alım getirildi. 2018’de Berat Albayrak’tan vazifesi devralan Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ile Bakan Yardımcılığı’na getirilen Alparslan Bayraktar, Ulusal Güç ve Maden Siyaseti’ni kararlılıkla takip etti.

HER ŞEY GEMİ ALINMASIYLA BAŞLADI

Bu süreçte en kıymetli mihenk taşlarından biri TPAO’nun dışarıdan platform kiralamaya son vermesi oldu. Albayrak, daha evvel Exxon Taşınabilir, Madison Oil, Chevron üzere birçok memleketler arası şirketle ruhsatlandırılan bloklarda arama faaliyetleri yürüten TPAO’nun yola ulusal gemilerle devam etmesini sağladı. Türkiye, milletlerarası piyasalarda ihalelere çıkılıp sıkı pazarlıklarla derin denizlerde arama yapacak ulusal gemilerine kavuştu. Barbaros Hayrettin Paşa, Fatih, Yavuz, Yasal ve Oruç Reis gemileriyle aramalara başlandı.

ÖNCE AKDENİZ SONRA KARADENİZ

Gaz rezervinin keşfini gerçekleştiren Fatih Sondaj Gemisi 2017’de TPAO envanterine kazandırıldı. Güney Kore menşeili geminin, sondaj ekipmanları, kuyu denetim sistemleri, dinamik pozisyonlama sistemleri, gemi iticileri ve gemi jeneratörlerine varıncaya kadar gerekli tüm teknik aksamı yenilendi. Fatih, 29 Ekim 2018’de Akdeniz’de kuyu sondajına başladı. 4 derin deniz kuyusunu muvaffakiyetle tamamlayarak, 29 Mayıs 2020’de Karadeniz’e geçti.

6 NİSAN 2017

Berat Albayrak, Güç Bakanlığı periyodunda açıkladığı Ulusal Güç ve Maden Siyaseti’yle startı verdi. Alınacak arama sondaj gemileriyle Karadeniz’de yılda en az 2, Akdeniz’de 2 tane kuyu kazılacağını müjdeledi.

9 HAZİRAN 2017

Barbaros Hayrettin Paşa Gemisi’ni ziyaret eden Berat Albayrak, denizlerde kendi mühendislerimiz ve kendi gemilerimizle sismik çalışmalara başladıklarını duyurdu.

12 EKİM 2017

TPAO Güney Kore imali DeepSea Metro 2 isimli derin deniz sondaj gemisini alarak yeniledi. Yıl sonunda envantere giren geminin 6 ayda hazırlık çalışmaları tamamlandı.

31 MAYIS 2018

Türkiye’nin birinci sondaj gemisi Akdeniz’e uğurlandı. Periyodun Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, ‘vira bismillah’ diyerek Türk petrol ve gaz arama sondajcılığında yeni bir çağ açacağını söyledi.

30 EKİM 2018

Milli sondaj gemisi Fatih, Akdeniz’de birinci derin deniz sondaja start verdi. Alanya-1 isimli kuyuda birinci sondajı yaptı. Akabinde ikinci sondaj için Finike-1 alanına geçti. Akdeniz’de 4 kuyuda çalışmalar tamamlandı.

29 MAYIS 2020

Fatih’in, İstanbul’un fethinin 567. yıl dönümünde ise Türkiye’nin birinci ulusal sondaj gemisi Karadeniz’e uğurlandı.

21 AĞUSTOS 2020

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin yazgısını değiştirecek Fatih Sondaj Gemisi’nin keşfettiği gaz rezerviyle ilgili muştuyu 21 Ağustos 2021 yılında duyurdu.

13 HAZİRAN 2022

ERDOĞAN: KARADENİZ GAZI 2023’TE ŞEBEKEDE OLACAK

Zonguldak’ın Çaycuma ilçesine bağlı Filyos beldesinde Karadeniz’de bulunan 540 milyar metreküplük doğalgaz rezervinin karaya çıkartılması için denize birinci boru indirme ve kaynak merasimi gerçekleştirildi. Merasimde konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “2023’ün birinci çeyreğinde birinci fazda üretilecek günlük 10 milyon metreküplük doğalgazı ulusal iletim tesisimize aktaracağız” dedi.

4. SONDAJ GEMİSİ: ABDÜLHAMİD HAN

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dördüncü sondaj gemisinin ismini da Sultan Abdülhamid Han olarak açıklayarak kelamlarını şöyle tamamladı:

“Bir mühlet evvel yeni jenerasyon gemimizle filomuzu çok güçlü hale getirdik. Dördüncü sondaj gemimizin ismini ne verelim dedik, Sultan Abdülhamid bu bölgelerde yapmış olduğu çalışmalarla bir periyoda aslında ismini vermiş. Bu geminin ismini Abdülhamid Han olarak belirlediğimizi açıklayalım. Şu anda sondaj öncesi teknik hazırlıkları yapılıyor. İnşallah bu gemimizin de misyona başlamasıyla çalışmaları çok daha süratli verimli ve faal bir biçimde gerçekleştireceğiz. Dördüncü sondaj gemimizin ülkemize ve milletimize iyi olmasını diliyorum.’

09 AĞUSTOS 2022

ABDÜLHAMİD HAN VAZİFEYE BAŞLADI

Atılan tarihi adımların son halkası olan Türkiye’nin dördüncü sondaj gemisi Abdülhamid Han da 9 Ağustos 2022’de vazifeye başladı. Merasimde konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Abdülhamid Han’ı Mavi Vatan’a, yeni sondaj noktamız Akdeniz’e gönderiyoruz. Abdülhamid Han gemimizi Gazipaşa’nın 55 kilometre açığındaki Yörükler-1 kuyusuna uğurlayacağız. Yörükler-1 kuyusu, Doğu Akdeniz’deki kapsamlı iş planımızın birinci adımıdır. Milletimizin duası, Abdülhamid Han sondaj gemimizde gece gündüz ter dökerek arama yapacak arkadaşlarımızla birlikte olacaktır” dedi.

12 ARALIK 2022

GABAR’DA 150 MİLYON VARİLLİK PETROL KEŞFEDİLDİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 12 Aralık’taki kabine toplantısının akabinde petrol muştusu verdi. Gabar Dağı’nda 150 milyon varil net petrol rezervinde saha keşfedildiğini açıklayan Erdoğan, “2022’de karada yapılan en büyük 10 keşiften biri. Rezerv pahası yaklaşık 12 milyar dolar” dedi.

16 ARALIK 2022

AVRUPA’NIN EN BÜYÜK GAZ DEPOSU AÇILDI

Genişletilen kapasitesiyle Avrupa’nın en büyüğü olmaya hazırlanan Silivri Doğal Gaz Depolama Tesisi bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katılacağı merasimle açıldı.

Türkiye’nin 3,2 milyar metreküp depolama ve günlük 28 milyon metreküp üretim kapasitesiyle birinci yer altı doğal gaz tesisi olan BOTAŞ’a ilişkin Silivri Doğal Gaz Depolama Tesisi’nin kapasitenin artırılmasına yönelik 18 kuyuda genişletme çalışmaları yapıldı, deniz üstünde 2 platform kuruldu. Böylelikle, 2. fazı hizmete alınacak tesisin kapasitesi 4,6 milyar metreküpe, günlük geri üretimi ise 75 milyon metreküpe çıkarıldı. Dev tesis bu haliyle Türkiye’nin yıllık doğal gaz gereksiniminin yaklaşık yüzde 8’ini karşılayabilecek pozisyonda bulunuyor.