E-ticarette monopolleşmeye son verecek kanun teklifi Meclise sunuldu

Dünya genelinde başta Amerika Birleşik Devletleri (ABD) olmak üzere kamu otoriteleri, piyasa aksaklıklarının önüne geçmek, adil ve şeffaf ticari şartları tesis etmek ve rekabeti kollayıcı önlemleri alarak gerek platform içi gerek platformlar ortası dengeyi gözetmek gayesiyle mevzuat çalışmaları yürütüyor. Bu çerçevede dalda rekabeti bozucu yahut sınırlayıcı faaliyetlerin engellenmesi, e-ticarette çok oyunculu bir yapının tesis edilmesi ve e-ticaretin sağlıklı bir halde büyümesi emeliyle Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi hazırlandı. Ticaret Bakanlığından mevzuya ait yapılan açıklamada, TBMM’ye sunulan kanun teklifinde tüm elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılara getirilen yükümlülükler şöyle sıralandı:

“E-ticaret pazar yerlerindeki fikri ve sınai mülkiyet hakkı ihlallerinin önlenmesi ve hukuka ters içeriklerin engellenmesi. E-ticarette meydana gelen haksız ticari uygulamaların engellenmesi. Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar tarafından satıcılara yapılacak ödemelere ait müddetlerin kısaltılması. Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarınca rastgele bir hizmet verilmeden haksız formda satıcılardan fiyat alınmaması. Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların kendisinin yahut ekonomik bütünlük içinde bulunduğu bireylerin markalarını taşıyan malları satışa sunmasının yahut satışına aracılık etmesinin engellenmesi. Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı yahut elektronik ticaret hizmet sağlayıcının olumlu irade beyanını almadan bunların tescilli markalarını kullanarak çevrim içi arama motorlarında pazarlama ve tanıtım faaliyetinde bulunmaması.”

Net süreç hacmi 10 milyar TL üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılara getirilen yükümlülükler ortasında ise elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların lisanslandırılması, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların elde ettiği bilgileri kullanarak bünyesindeki satıcılarla haksız rekabet etmesinin engellenmesi, satıcıların kendilerine ilişkin bilgileri diledikleri vakit öbür elektronik ticaret pazar yerlerine taşıyabilmesi, birden fazla elektronik ticaret ortamında faaliyet gösterilmesi halinde bu ortamlar ortasında erişim imkânı sunulmaması, bağımsız kontrol kuruluşunca hazırlanan kontrol raporunun bakanlığa sunulması unsurları yer aldı.

Net süreç hacmi 30 milyar TL ve süreç sayısı 100 bin adedin üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılara getirilen yükümlülükler ortasında, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların pazar yerlerinin piyasadaki rakipleri dışlayıcı halde reklam ve indirim faaliyetlerinde bulunmaması ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcının alternatif kanallardan tıpkı ya da farklı fiyattan mal yahut hizmet sunmasını ya da reklam yapmasını kısıtlayamaması, rastgele bir şahıstan mal yahut hizmet teminine zorlayamaması bulundu.

Net süreç hacmi 60 milyar TL ve süreç sayısı 100 bin adedin üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılara getirilen yükümlülükler ise şöyle sıralandı:

“Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının pazar yerlerinde gerçekleştirdikleri cüzdan gibisi elektronik para kuruluşu olarak gerçekleştirdikleri faaliyetlere ait sınırlamalar getirilmesi. Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının pazar yerlerindeki satışlar ile satıcı olarak yaptıkları satışlar ve fiziki satışları hariç olmak üzere kargoculuk faaliyetlerinin kısıtlanması. Mal yahut hizmet ilanlarının yayımlanmasına elektronik ortam sağlaması halinde, tıpkı ortamda mal yahut hizmet teminine yönelik mukavele yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkân sağlanmasının engellenmesi.”

Öte yandan elektronik ticaret hizmet sağlayıcı olarak da isimlendirilen makul bir büyüklüğe ve süreç sayısına ulaşan pazar yeri niteliğinde olmayan satıcılarda da ağ tesirine bağlı ağırlaşmanın neden olacağı aksiliklerin önüne geçilmesi emeliyle elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılara getirilen kimi yükümlülükler, net süreç hacmi ve süreç sayısı dikkate alınarak elektronik ticaret hizmet sağlayıcılar hakkında kıyasen uygulanıyor.