Yaz aylarında sık görülen 5 enfeksiyona dikkat! İşte korunmanın yolu

Tedavisi mümkün olan, yaz aylarında en sık görülen hastalıkların ciddiye alınmaması nedeniyle teşhis ve tedavi süreçlerinin gecikmesi halinde kimi vakit hayatı tehdit eden boyutlara ulaşabilen sıvı-elektrolit kayıpları ve önemli septik tablo, bir diğer deyişle ağır enfeksiyon sonucunda bağışıklık sisteminin verdiği ağır reaksiyon ile organ ve dokularda hasarlar görülebiliyor. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Semra Kavas, alacağımız kolay tedbirlerle yaz aylarında sıkça görülen enfeksiyonların büyük bir kısmından korunmanın mümkün olduğuna dikkat çekti:

1- Akut bağırsak enfeksiyonu (gastroenteritler)

Akut gastroenteritler (bağırsak enfeksiyonları) yaz aylarında sıkça görülen enfeksiyonları oluşturuyor. Rota ve adenovirüs üzere virüsler; E.coli, Salmonella, Shigella ve S.aureus üzere bakteriler enfeksiyon etkeni olabiliyor. Hastalık kontamine olmuş (kirlenmiş) eller, hijyenik hazırlanmamış ya da uygun şartlarda saklanmamış besinler, yetersiz dezenfekte edilmiş havuz suyunun yutulması, kanalizasyon sularıyla kirlenmiş suyun içilmesi ya da kirli suyla temas etmiş yiyeceklerin tüketilmesiyle bulaşıyor. Dr. Semra Kavas, bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı ve ateş üzere belirtilerin birkaçını içeren tablolarla kendini muhakkak eden bu enfeksiyonların en değerli sonucunun sıvı kaybı olduğuna işaret ederek, “Dolayısıyla tedavinin bel kemiği, sıvı ile tuz kaybının vaktinde ve hastalığın şiddetine uygun halde yerine konmasıdır. Bakteriyel etkenlerin kimileri için antibiyotik tedavisi gerekebiliyor” dedi.

Nasıl korunmalı? 

-El hijyeninize dikkat edin.

-İçme sularının ve yiyeceklerin yıkandığı suların temizliğinden emin olun. 

-Temizliğinden ve saklama şartlarından emin olmadığınız besinlerin tüketiminden kaçının.

-Süt ve süt eserlerinin sıcak ortamlarda kolay bozulabildiğini unutmayın. 

2- İdrar yolu enfeksiyonu

Kirli havuz ile sulara girmek, ıslak ve kirli mayoları değiştirmemek, kâfi su içmemek üzere nedenlerle bilhassa bayanlarda idrar yolu enfeksiyonu görülme sıklığı artıyor. Bu enfeksiyon idrar yaparken yanma, sık idrara çıkma isteği, karın alt bölgesinde ağrı ve rahatsızlık hissi, karında şişlik, bulanık ve kokulu idrar, bulantı, kusma ile ateş üzere belirtilere yol açıyor. Teşhis konulması ve tedavisi kolay olmakla birlikte, ihmal edilmesi halinde önemli böbrek enfeksiyonlarına neden olabiliyor.

Nasıl korunmalı?

– Yaz aylarında su içmeyi arttırın.

– İdrarınızı mutlaka tutmayın.

– Klorlama ve su tahlili yapıldığından emin olunmayan havuzları tercih etmeyin.

– Suya girmeden evvel ve çıktıktan sonra duş alın. 

– Islak mayo ile kalmayın, mayonuzu sudan çıktıktan sonra çabucak değiştirin.

– Tuvalet sonrası paklık bayanlarda önden geriye hakikat yapılmalı.

3- Mantar enfeksiyonları

Sıcak havalar, deniz ve havuz üzere faktörler genital bölge ile cilt mantar hastalıklarında artışa neden olabiliyor. Bilhassa bayanlarda, diyabet hastalarında ve yakın vakitte antibiyotik kullanan bireylerde genital mantar enfeksiyonu riski artıyor. Mantar enfeksiyonları genital bölgede ağrı, kaşıntı, akıntı; ciltte renk değişikliği, kaşıntı, kepeklenmeler ile ortaya çıkabiliyor. Mantar enfeksiyonlarının çoğunlukla kremlerle tedavisi mümkün olsa da kimi şartlarda ağızdan mantar ilaçlarının alınması gerekebiliyor.

Nasıl korunmalı? 

– Havuz ve deniz sonrası ya da terledikçe ıslak kıyafetlerinizi kurusuyla değiştirin.

– Pamuklu iç çamaşırı giymeye, sık sık çamaşır değiştirmeye dikkat edin.

– Hava geçiren ayakkabıları tercih edin.

– Beslenme sisteminize dikkat edin; bol su içilmeli, sindirimi kolay olan hafif besinleri tercih etmeli, baharat kullanımını azaltmalı, paketli besin tüketiminden kaçınmalı, meyve ve zerzevattan varlıklı beslenmelisiniz.  

4- Böcek ısırıklarıyla oluşabilen enfeksiyonlar 

Yaz aylarında dış ortamda geçirilen vakit arttığı için hastalık taşıyıcı olabilen keneler ve sivrisinekler üzere etkenlerle temas riski artıyor. Viral bir hastalık olan ve hayatı tehdit edebilen Kırım Kongo kanamalı ateşi kene ile bulaşıyor ve yüksek ateşle seyrediyor. Tekrar kene ile bulaşan Lyme hastalığı ve Q ateşi de ülkemizde görülüyor ve ateşin eşlik ettiği farklı klinik tablolara sebep oluyorlar. Dr. Semra Kavas, bu enfeksiyonların antibiyotikler ile tedavi edilebildiklerini belirterek, “Ayrıca bilhassa yurt dışı seyahat hikayesi olan ateşli hastalarda altta yatan neden sivrisineklerle bulaşan ve Afrika ile Asya ülkelerinde sık görülen sıtma, Batı Nil virüsü yahut Zika virüs hastalığı olabiliyor” diye konuştu.

Nasıl korunmalı?

– Kırsal alanlarda, kenelerin bedeninize girebileceği açık yerlerinizi kapatın.

– Kenelerin kolay fark edilebilmeleri için açık renkli kıyafetler giyin. 

– Meskene döndüğünüzde kıyafetlerinizi çıkararak kene açısından denetim yapın.

– Sıtma tarafından, riskli bölgelere seyahat öncesinde alacağınız ilaçlar için seyahat sıhhati ile ilgili merkezlere başvurun.

– Bataklık, su birikintisi ve çalılık alanlarından uzak durun.

– Çevresel denetimin sağlanamadığı bölgelerde direkt cilde uygulanmayan ve toksik içerikli olmayan sinek-kene kovucu hususlar kullanın. 

5- Solunum yolu enfeksiyonları 

Boğaz ağrısı, öksürük, burun akıntısı, kas-eklem ağrıları ve ateş, üst teneffüs yolu enfeksiyonlarının sıklıkla görülen belirtilerini oluşturuyor. Ekseriyetle virüslerin etken olduğu bu hastalıklar takviye tedavilerle ortadan kalkıyor. Yaz aylarında daha sık rastlanan ve teneffüs yollarından bulaşan lejyoner hastalığı da, legionella tipi bakterinin sebep olduğu önemli bir akciğer enfeksiyonudur. Bakteri çoklukla çevresel kaynaklardan yayılan soğutma kulelerinin fanlarından, jakuzi ve duş başlıklarından, sprey nemlendirme aygıtlarından ve dekoratif fıskiyelerden yayılan su damlacıklarının solunmasıyla bulaşıyor. Tedavi büyük kıymet taşıyor, aksi halde ek hastalıkları olan, ileri yaş ve bağışıklık sistemi zayıf bireylerde vefat oranları yüzde 50’nin üzerinde seyrediyor.

Nasıl korunmalı?

– En değerli tedbire el temizliğiyle mümkün oluyor. Ellerinizi sık sık en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkamayı alışkanlık edinin. 

– Sabun ve su yoksa, en az yüzde 60 alkol içeren alkol bazlı el dezenfektanı kullanın. 

– Gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza kirli, yıkanmamış ellerle dokunmayın. 

– Hasta olan beşerlerle yakın temastan kaçının.

– Öksürüğünüzü mendille kapatın ve mendile hapşırın. Akabinde mendili çöp kutusuna atın.

– Kapalı kalabalık ortamlarda uzun mühlet kalmanız gerekliyse cerrahi maske kullanın. 

– Sık dokunduğunuz yüzey ve eşyaları (gözlük, çanta, cüzdan vs) olağan bir temizleme spreyi, dezenfektan mendil yahut su-sabunla silerek temizledikten sonra kullanın.

– Klimaların paklık ve bakımlarını sistemli olarak yaptırın. 

– Kovid-19 aşınızı, risk kümesinde iseniz pnömokok ve influenza aşılarınızı kesinlikle yaptırın.