Uçum’dan 6’lı masanın sistem önerisi için açıklama: Anayasa ihlalinin itirafı

Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum, katıldığı bir televizyon programında gündeme ait kıymetli açıklamalarda bulundu.

“MUHALEFET YÜZDE 10 BARAJIYLA SEÇİME GİTMEYİ TERCİH EDİYOR”

Muhalefetten gelen erken seçim açıklamasına ait Uçum, “Asıl soru şu; muhalefet 6 Nisan’dan sonra yapılabilecek seçime dayanak vermeyeceğini tabir etti. Değiştirilen seçim kanununda ne var? Yüzde 10 barajı yüzde 7’ye indirilmiş. Muhalefet yüzde 10 barajıyla seçime gitmeyi tercih ediyor. Yıllardan beri barajın indirilmesini herkes savundu. Sonuçta bunun unsur olarak bir manası yok mu? Yalnızca iki ittifak mı seçime girecek? Diğer bir sürü parti var. Demokratik siyasi iştirake bu türlü bakılır mı? Yalnızca Meclis’te olmak seçime katılmak için kafiydi, artık o da kaldırılıyor. Muhalefetin burada 6 Nisan’dan evvel seçim yapalım, yapmayalım demesi, yeni seçim kanunun devreye girmesinin istenmesi bana demokrasiyle ilgili olumlu yaklaşımlarının olmadığını gösteriyor. Benim değerlendirmem budur. Değiştirilen kanunlar, demokratik hakların önüne açıan kanunlardır. Buna karşı çıkmak bence antidemokratik yaklaşımdır.” tabirlerini kullandı.

“CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİM KANUNU UYGULANIR”

Hükümetten gelen ‘seçim tarihinin öne çekilebilir’ açıklamalarına da değinen Mehmet Uçum, “Seçimlerin yenilenmesi kararını Meclis alabilir yahut Cumhurbaşkanı karar da verebilir. Seçimlerin tarihine ait bir güncelleme olacaksa bu kararı Cumhurbaşkanı alacaktır. Bu kararın 48 saat içinde yayımlanması gerekiyor. 60 günden sonraki birinci Pazar günü seçim yapılacak. Cumhurbaşkanı Seçim Kanunu sonradan çıkan kanundur. Sonradan çıkan kanun, Milletvekili Seçim Kanunu’nun o kararını örtük olarak ilga etmiştir. Burada uygulanacak kanunun Cumhurbaşkanı Seçim Kanunu’nun olduğuna kuşku yoktur. Cumhurbaşkanı Seçim Kanunu sonraki kanun olduğu için bu uygulanacaktır. Burada bir tereddüt yok. Cumhurbaşkanı karar verdiği tarihinden itibaren 60 gün sayılacak. 60 günü izleyen birinci Pazar günü seçime gidilir. Cumhurbaşkanı karar verdikten sonra en erken 60, en geç 66 gün içinde seçime gidilecektir.” diye konuştu.

“YENİ SİSTEME NAZARAN CUMHURBAŞKANI 1. DÖNEMİNDEDİR”

Mehmet Uçum, Cumhurbaşkanın misyon müddetine ait muhalefetten gelen açıklamalara da değindi. Uçum, “Hem Cumhurbaşkanı hem Meclis birlikte seçime masraf. Buna birlikte seçimlerin yapılması demektir siyaset hukukunda. Fesih o kararı veren tabirin varlığına tesir yapmaz. Burada gerek Meclis, gerek Cumhurbaşkanlığı kararını verince kendi varlıklarına birlikte son veriyorlar. Buna birlikte son verme deniyor siyaset hukuku açısından. Sistem diyor ki, bir Cumhurbaşkanı iki defa seçilebilir diyor. Cumhurbaşkanı sayın Erdoğan 2014’de Cumhurbaşkanı seçildi, bir de 2018’de seçildi. O vakte birinci periyot, bu vakte ikinci devir deniyor. Cumhurbaşkanı iki defa seçilebilir Anayasa’nın 100. hususu Meclis’te sıfırdan motamot kabul edildi. Yürürlükten kalkan 101. husustaki söz 30 Nisan 2018’de zati yürürlükten kalktı. Yeni 101. unsur yürürlüğe girdi. Eski tabire nazaran kıymetlendirme yapma imkanı yok. Anayasa’ya nazaran 101. unsurun de içinde olduğu kimi unsurlar seçim takviminin başladığı gün itibariyle yürürlüğe girer. 101. unsur yürürlüğe girdiği için ondan sonra seçim yapıldı. Hasebiyle yeni sisteme nazaran Cumhurbaşkanı 1. devrindedir. Kamu hukuku statüsü de niteliksel olarak değişti. Aday göstermekte, yetkililerde çok farklılıklar var. Evvelce Cumhurbaşkanı sorumsuzdu, artık sorumlulukları var. Kamu hukuku statüsü de değişti. Sayın Cumhurbaşkanı aday olduktan sonra bu tartışma resen sona erecektir. İstifa etme mecburiliği kamu vazifesinde bulunanlarla ilgili. Sisteme nazaran bakan yardımcılarının istifa etmeleri gerekir. Lakin bakanlar istifa etmeden aday olabilirler. Tam bir kamu vazifelisi statüsünde değillerdir.” dedi.

“400’DEN FAZLA OYLA KABUL EDİLEBİLECEĞİ BİÇİMDE ÖNGÖRÜM VAR”

Başörtürüsü düzenlemesine ait ise Uçum, “Muhalefet partilerinin prensip olarak genel mutabakat olduğu söylendi. İlkesel olarak bahis şudur; bu bayanın kişiliğinin korunması ile alakalıdır. Türkiye’de muhafazakar niyet yapısına sahip olduğu için erkek yargıçla sorun çıkmamıştır; lakin başörtüsü takmak istediği için hakim ve avukat olamayacağı sonucu çıkmıştır. Bu bayanın kişiliğinin korunmasıyla alakalı bir düzenlemedir. O yüzden son derece önemsiyorum. Sayın Kılıçdaroğlu kanun dedi, sayın Cumhurbaşkanımız anayasa dedi. Değerli olan nokta şu, 400’den fazla milletvekiliyle kabul edilmesidir. İki tane ölçü koyuyorum. Bilhassa sayın Kılıçdaroğlu bu bahiste samimiyse anayasa düzeyinde bir tahlilin olmasından da yana olacaktır. Önümüzde seçimlere yönelik dayanak, güç arayışı ise orada bir test sözkonusu olacaktır. Ben gördüğüm kadarıyla burada bir samimiyet var herhalde. Şayet 360-400 ortası olursa üç sandık kurulur. Ben bu görüşmelerden sonra 400’den fazla oyla kabul edilebileceği formda öngörüm var. Bir hak ve özgürlük anayasada mı yer alsın; yoksa maddede mı yer alsın, doğal ki referandum yapılabilir. Zira o özgürlük yasaklanmıyor. Bir şeyi yasaklamak istersen, bunu referanduma götürümezsin. Kıymetli olan bu teklifin sorunun tahliline yönelik içerikte olmasıdır. Teklifin aslının sorunu çözecek temelinde olmasıdır. Burada gaye sorun çözmekse hangi teklifte mutabakat sağlanırsa o teklif üzerinden anaysaa değişikliği yapılması son derece makul olur. Ben 400’ün üzerinde bir oyla kabul edileceği öngörüye sahibim. Ben hala partilerin hak ve özgürlük konusunda, bayan özgürlük alanlarının genişletilmesi konusunda hepsinin samimi tavra sahip olduğu biçiminde bir yaklaşım içerisindeyim. Birlikte tahlil iradesini ortaya koyarlarsa bence hepsi kazanır. Aile düzenlemesi 360 ile 400 ortasında kabul edilirse mecburen referanduma gidecektir. 360’ın altında kalırsa zati referanduma gidecek bir kabul olmayacaktır.” sözlerini kullandı.

HDP’NİN KAPATILMASI DAVASI

HDP’nin kapatılması davası ve hazine yardımının bloke edilmesine ait de değerlendirmelerde bulunan Mehmet Uçum, “Anayasa Mahkemesi’nin takdirine bağlı. Bildiğim kadarıyla yarın kelamlı beyanları olacak. AYM’de ek mühlet verebiliyor. O takvimi lider belirliyor. Lider seçimlerden evvel bitmesini isterse, kâfi vakit var. AYM Başkanlığı seçimi var. Bu da 25 Ocak’a kadar tamamlanması gereken bir şey. Zühdü Bey’in ikinci Lider seçildiği tarih 25 Ocak. 25 Ocak’tan evvel bir seçim sözkonusu olacak. Yeni liderin müddet açısından kâfi vaktinin olduğunu düşünüyorum. Zühdü Bey’in hukuken aday ollmasının önünde bir mahzur yok. İsterse seçimden evvel kapatma kararı konusunda genel heyeti toplayabilir. Bu mevzuyu gündeme getiren hukukçuların bütün bilgileri yanlışsız vermesi lazım. Anayasa’nın 149. unsuru genel heyetler ve daireler salt çoğunlukla karar verir, diyor. AYM Kanunu’nun 65. hususu de tıpkı formda diyor. Nitelikli çoğunluk en son kararlarla ilgilidir. Burada karar nisabı salt çoğunluktur. AYM sonuçta bu talebi uygun gördüğü için kararı vermiş. 30 gün sonra yine kıymetlendirecek. Önlem alınmasını isabetli buluyorum. Kamu ziyanı oluşacaktı, bu türlü bir önlem alınması bence eleştirilebilecek bir şey değil. Yargı kararları üzerinden siyaset süreçlerinin tahlil edilmesi alışılmış ki yapılabilir; lakin siyasetin yükünü sakın ola yargının üzerine yüklemeyelim. Zühdü Aslan’ı yaklaşık 4 sene evvel bir arkadaşımla makamında nezaket ziyaret etmiştim. 4 yıldır kendisini hiç görmedim. Yürütme diyelim ki AYM’nin kapatma davasıyla ilgili sürece müdahil olmak istiyorsa bizim hukuk sistemimizde imkan var. Yürütme istese AYM’ye bir dilekçeyle başvurur. Bütçeyi Meclis yapıyor, yürütmeye veriyor. Davaya müdahil olabilir. Yürütmenin bu türlü bir hukuksal imkanı varken niçin öteki türlü, yemekte görüşme yapılsın. Yürütme sonuçta AYM davalarına müdahil olduğu için bu çeşit işlere tevessül etmez. 540 milyon lira para, önlem kararı alınmasıydı kasaya girecekti. AYM’nin bu türlü bir önlemi alması hukuka uygundur diyorum. 30 gün sonra verilecek savunmalardan sonra ölçüyü aşan önlem olursa esasen kaldıracak.

“MECLİS UZUN MÜDDET TERÖR VESAYETİ ALTINDA SİYASETE KATLANAMAZ”

Kapatma olur ya da olmaz. HDP terör vesayetinde altındaki bir partidir, net söylüyorum. Bu ülkenin Meclis’i uzun mühlet terör vesayeti altında yapılan siyasete katlanamaz. Bu türlü bir kapatma davası açıldı. AYM normlara nazaran kıymetlendirme yaparsa kapatma davası beklenebilir bir şeydir. Terör örgütüyle sıkı bağlantı içinde olduğunu sav edilen bir parti. İspanya’da Batasuna, terör örgütünü kınamadı diye kapatıldı. Belge içeriğinde birçok evrakın olduğu söyleniyor. Başsavcılıktan evrak istendiği söyleniyor. Bu türlü bakılırsa Anayasa hukukuna ve siyasi partiler kanuna nazaran bakıldığında kapatılması beklenen bir durumdur.” şekinde konuştu.

6’LI MASANIN SİSTEM ÖNERİSİ

6’lı masadan gelen sistem teklifini de pahalandıran Mehmet Uçum, “Anayasa’nın 8. hususu başka ilgili kararlar yürütme vazife ve yetkisini Cumhurbaşkanı’na verir. ‘Siz bizim Cumhurbaşkanı adayımıza oy verin, seçilsin ancak misyon ve yetkilerini kullanmasın ya da kıymetsiz yetkilerini kullansın’ demek Anayasa’nın ihlal edileceğinin ihlalidir. Seçilmiş bir iradeyi etkisiz kılmak, misyon ve yetkilerinin kullanmasının önüne geçmek, sınırlamak, hangi yol ve usullerle olursa olsun darbedir. İster askeri tekniklerle ister yargı ve emniyet eliyle olsun. Siz seçilmiş iradenin misyon ve yetkilerini kullandırtmayacağım derseniz, imza yetkisine sahip liderler, genel liderler olarak derseniz bu bir sivil darbe hazırlığıdır. Oligarşi bir avuç insanın eline siyasi gücü vermektir. Burada da siyasi oligarşik vesayet üretilmeye çalışıyor. Anayasa’da devredemeyeceği yetkiler var Cumhurbaşkanının. Burada bir proje geliştiriliyor. Oyunun kuralları bu türlü diyorlar. Sizin koyduğunuz kurallar mı, Anayasa kuralları mı? Siz Anayasa’yı ihlal edeceğinizi itiraf ediyorsunuz. Bunu da seçilen cumhurbaşkanına vazife ve yetkilerini yaptırmayacağınızı söylüyorsunuz. Bu demokrasiye karşı, antidemokratik yaklaşımdır. Siyasi vesayet anlayışıdır. Bu sivil darbe olarak nitelendirilir, net. Bu anayasa ihlalinin itirafı ve darbe hazırlığı itirafıdır.” sözlerini kullandı.