Karadeniz Gazı için 3’ü sondaj 16 gemi çalışıyor

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay; beraberinde Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönemz ile birlikte Filyos’a gelerek proje izleme ofisinde toplantı gerçekleştirdi. Burada Karadeniz Gazı’nın 170 kilometrelik çizgiden karaya taşınması ve işlenerek ana hatta aktarılması için sürdürülen çalışmalar hakkında bilgiler alan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, gazetecilere açıklamalarda bulundu.

3 bin 500 dönümlük alan üzerinde tesislerin inşa çalışmalarının sürdüğünü aktaran Fuat Oktay, 170 kilometrelik uzaklıktan yerin metrelerce altına döşenecek borularla Karadeniz’de keşfedilen gazın sürece tesisine ulaştırılacağını buradan da işlenerek ana hatta aktarılacağını açıkladı.

“Hamdolsun proje tıkır tıkır işliyor”

Projenin dört ana kategorisinin olduğunu vurgulayan Fuat Oktay, “Bakanımızın daveti üzerine bugün Filyos’tayız. Cumhurbaşkanımızın çok sıkı bir halde takip ettiği projeyi yerinde, gelişmeleri yerinde takip ediyoruz. Bugün bir tarafta Teknofest devam ederken aslında biz gücün Teknofestindeyiz. Alandayız. Mükemmel teknolojilerin, karada, denizde, deniz altında kullanıldığı projeyi yerinde inceliyoruz. Ben başta Bakanımız olmak üzere TPAO Genel Müdürümüz ve tüm takımına yürekten teşekkür ediyorum. Çabucak gerimizde gördüğünüz 3 bin 500 dönümlük alan Filyos Gaz Sürece Tesislerimiz buraya çabucak tekrar karşıda gelecek olan Türkali kuyularından buraya taşınacak olan doğalgazımız burada çabucak tamamlandıktan sonra karşı alanda gördüğünüz ana hatta basacağımız tekrar burada dağıtım tesislerini basacağımız alanı görüyorsunuz. Hepsinin de çalışmaları 2023’ün birinci çeyreğinde tamamlanacak formda plana nazaran devam ediyor. Hamdolsun proje devam ediyor. Tıkır tıkır işliyor. Mükemmel bir proje dedim. Dört ana kategorisi var. Birinci kategorisine baktığımız vakit aslında birinci kademede sismik çalışmalarla birlikte tespit edilen ve sonrasında sondajlarla birlikte tespit edilen bir rezervden bahsediyoruz. Şu anda 405 milyar metreküplük Sakarya Alanı’ndaki rezervimiz ile 135 milyar metreküplük Amasra alanındaki toplam 540 milyar metreküplük rezervimizle birinci etap buradan kuyuların tamamlanması. Şu ana kadar yedi kuyumuz tamamlanmış durumda. Şu anda 4 kuyumuz da açılma etabında bu devam edecek. Hiç durmayacak bir süreç” diye konuştu.

“Gazın ana hatta basılması dahil 2,5 yıl üzere müddette tamamlayacağız”

Keşfedilen gazın sondajların akabinde karaya taşınması için çalışmaların devam ettiğini belirten Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, bu ölçekteki projelerin 6-7 yıl üzere müddetlerde tamamlandığını fakat Türkiye’nin bu projeyi 2,5 yılda tamamlayacağını hatırlattı. Bölgede 6 bin farklı faaliyetin devam ettiğini aktaran Oktay, kelamlarına şöyle devam etti:

“Açılan alanlarda sondajı yapılan alanlardan elde edilen gazın çabucak ikinci kademesinde üretimi. Yerin altındaki gazın üretim çalışması. O fiilen 170 kilometre ötede Türkali -2 kuyusunda şu an fiilen devam ediyor. Her bir açılan öbür alanlardan da ana hatta bağlanacak halde bu üretim üst çıkarılıyor. Bu hamdolsun bu kısmı da epey düzgün. Sondajların yapılması kısmı mükemmel. Yavuz, Yasal, Fatih burada yeni bir kuyuda çalışmasını sürdürüyor. Yedinci Jenerasyon Sondaj Gemimiz de geldi Akdeniz’de. Üç gemimiz burada sondaj gemilerimiz fiilen iş başında. Orada o basamaktan sonra çıkarılan gazın 170 kilometre boyunca bu gerimizde gördüğümüz tesise iletiminden bahsediyoruz. Bu projenin üçüncü evresinde burada devam ediyor. Şu anda 170 kilometrelik bir hatta denizin altından bir sınır döşüyoruz.

Bir sınır diyoruz lakin üç sınırı tıpkı anda döşüyoruz. Çıkartılan doğalgazın buraya getirildiği bir boru çizgisi. Onun çabucak yanında yaz kış kaidelerde donmasını engelleyecek glikol söz ettiğimiz ikinci bir sınır. Üçüncü hatta uçtan uca her türlü şeyin uzaktan kumanda edildiği 50 bin sensörün olduğu üçüncü bir sınırı çekiyoruz. Bunun üçü de şu anda bu çalışmalar da alanda fiilen devam ediyor. Uzakta gemileri görüyorsunuz. O gemilerimiz de fiilen bu çalışmayı yapıyor. Döşediğimiz sınırların bir halde korunması gerekiyor. Korunma süreciyle ilgili çalışmalar 170 kilometrelik hatta devam ediyor. Ve yeniden karşıdaki bittikten sonraki basım sınırı da fiilen devam ediyor.

Üçüncü çizgimiz da burası çabucak gerimizde gördüğümüz tesisler. Cumhurbaşkanımız’la geldiğimizde hiç bir şey yoktu. Çalışmalar temel atmayla başlamıştı. Geçen yıl başlayan çalışmalar gelecek yıl birinci çeyrekte tamamlanmak üzere hamdolsun son kademeye hakikat hamdolsun adım adım geliyor. Yeşil sınırı görüyorsunuz. Orası boru sınırının denizden gelen çizginin burada işlendikten sonra öteki ana hatta basılması kısmındaki güzergahı gösteriyor. Burada ne yapacağız. Çok önemli tesisler var. 3 bin 500 dönümlük alan dedik. Oradan gelen doğalgazın burada arıtma sürecinin yapıldığı glikol varsa ayrıştırıldığı, suyun ayrıştırıldığı, kurutulduğu sonrasında da basıldığı alan. Hamdolsun bu burası da plana nazaran devam ediyor. Şu anda bu süreçlere baktığımızda 6 bin başka faaliyet var. Eş vakitli yürütüldüğü büyük bir projeden bahsediyoruz. Dünya ölçeğinde bir proje. Niçin dünya ölçeğinde diyorum. Bu ölçekteki bir projenin hayata geçirilmesi dünyadaki uygulamalara baktığımızda ortalama 6-7 yıl diye biliyoruz. 5 yıla indiğinde çok başarılı projeler. Halbuki biz kısmet olursa 2-2,5 yıl üzere bir müddette hamdolsun bunu üretimden yani yer altındaki gazın çıkartılmasından ana hatta basılması da dahil 2,5 yıl üzere müddette tamamlayacağız. Bunun için 6 bin farklı faaliyet devam ediyor.”

“2023’ün birinci çeyreğinde kendi mutfaklarında yakacakları gaza dönüşecek”

Karadeniz gazının ana hatta aktarılması sürecinde Türk Mühendisleri’nin geliştirdiği sistemlerin kıymetine dikkat çeken Fuat Oktay, beyin göçünün proje ile bilakis döndüğünün altını çizdi. Oktay, “Bir öteki boyut var o da hoş. 6 bin farklı faaliyetin devam ettiği ve tamamlandığında işletme basamağına geçtiğinde üretimin her bir basamakta yürütüldüğü bu sürecin yürütülmesi alakalı tekrar dünyanın en ileri sistemlerinden birisi bir dijital sistem geliştirilmiş durumda. Hem 6 bin faaliyet buradan takip ediyor ve sonrasındaki işletme faaliyetlerinin de dijital manadaki geliştirilen bir denetim ve optimizasyon sistemi de tekrar kendimiz kendi mühendislerimiz tarafından geliştirilen sistemler.

Bu da bunun içerisinde. Ve son etapta üretilen gazın artık basılması. Biz bugün projenin üzerinden çok ayrıntılı bir formda geçtik. Bakanımızla, genel müdürümüzle ve tüm ilgili arkadaşlarımızla üzerinden geçtik. Türkiye’deki her bir vatandaşımıza bunun 2023’ün birinci çeyreğinde burada çıkarılan Karadeniz’de çıkarılan gazın kendi mutfaklarında açtıkları vakit yakacakları gaza dönüşeceği muştusunu bir defa daha vermek isterim. Bunu da tüm gönül rahatlığıyla veriyorum. Grup mükemmel, proje süper. Beyin göçünün geriye döndüğü bir projeyi de görüyoruz. 100’ütn üzerinde mühendisimiz ve yöneticimiz bu alanda dünya ölçeğinde kendi alanında uzman ve Türkiye’ye döndü. Bu projeyi devam ettiği büyük bir projeden bahsediyoruz. Lakin birebir formda Türkiye’de olan genç arkadaşlarımız da dahil hepsinin harika bir takıma dönüştüğü buradan artık elde edilen deneyimin memleketler arası operasyonlarda yani yalnızca Türkiye’de değil Türkiye’nin dışında da öbür ülkelerde de hem doğalgaz yahut petrol arama lakin tıpkı vakitte sondaj ve çıkartma, sürece faaliyetlerinde de kullanabileceği çok süper bir deneyimde oluşmuş durumda. Mükemmel bir teknoloji oluşmuş durumda.

Hem dünyanın en ileri teknolojisi kullanılıyor tıpkı vakitte yetmeyen durumlarda kendi mühendisimizin burada geliştirdiği teknolojileri görüyoruz. Dünyanın devlerinin de bu teknolojileri kullanmaya başladığını görüyoruz. Bunlardan tek bir adedine örnek olarak baktığımızda kumlama; kum ayrıştırma ile ilgili bir teknoloji. Yerin altından çıktığı için denizin içerisinden. Hamdolsun ben bir kere daha bu türlü harika projeyi hayata geçirdikleri için ve kendi vatandaşımızın kullanımına da sunacakları için tüm grubumuza, bakanımıza yürekten teşekkür ediyorum. Cumhurbaşkanımız zati birinci andan itibaren her kademesini çok yakinen takip ediyor” diye konuştu.

“Vesayet rejimlerinin nelere mal olduğunu alandan bir defa daha görüyoruz”

1954 yılında kurulan TPAO’nun günümüzde herkesin çalışmak istediği bir firma olduğunun altını çizen Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, 27 Mayıs’ın yıldönümünü hatırlatarak vesayet rejimlerinin nelere mal olduğunu alandan bir defa daha gördüklerini söyledi. Adnan Menderes ve arkadaşlarını da anan Oktay, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Bugünün manasıyla alakalı da bir öteki söz etmeden geçemeyeceğim. Sunumda da bu dikkatimize geldi. TPAO şu anda dünya ölçeğinde bir firma. Herkesin birlikte çalışmak istediği bir firma. 1954’te kuruldu. Adnan Menderes’in grubuyla arkadaşlarıyla kurduğu bir proje. 27 Mayıs’ın yıldönümünü dün yaşadık. Vesayet rejimlerinin nelere mal olduğunu alandan bir kere daha görüyoruz. 60 yıl sonrasındaki geldiğimiz etap aşikâr. Herkesin üzerine koyarak geldiği kademe. Ne yazık ki o günkü dar görüşlü ve vesayet odaklı sistemlerin bunu bile göremediği bir yapıdan hamdolsun buradan merhum Adnan Menderes, Hasan Polatkan, Fatin Rüştü Güçlü başta olmak üzere tüm demokrasi şehitlerimize ve tüm şehitlerimize bir defa daha Allah’tan rahmet diliyorum.”

“Temmuz ayı içinde derin deniz tarafında boruları döşeyecek platformumuz Türkiye’ye gelmiş olacak”

Cumhuriyetin 100. yılında, 2023’ün birinci çeyreğinde Karadeniz gazını buluşturmak isteğinde olduklarını söz eden Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, bölgede 4 bin 200 çalışanın olduğunu kaydetti. Projenin sadece Türkiye’nin değil bu alanda inşaatı devam eden dünyanın da en büyük sayılı projelerinden birisi olduğunu hatırlatan Bakan Dönmez, açıklamalarını şöyle sürdürdü:

“Sahada görünen görünmeyen bir çok iş yapılıyor. Bilhassa toprağın ve suyun altında kalan kısımları. Onları görünür kılmak da biraz bize düşüyor. Görünür kılma konusunda da Cumhurbaşkanı Yardımcımıza teşekkür ediyorum. Şu anda yalnızca denizde 16 gemi ile çalışıyoruz. Bunlardan 3’ü sondaj gemisi. Bunların dışında onlara dayanak sağlayan, lojistik hizmet götüren, kıyıya yakın yerlerde boru kanalı açan dolgu yapan bir çok gemimiz de var. Nasipse Haziran’ın 10’unda kıyıdan birinci boruları döşemeye başlıyoruz. Birinci 5-10 kilometrelik kısımda operasyon hizmeti daha farklı gemilerle olacak. Ondan sonra temmuz ayı içinde derin deniz tarafında boruları döşeyecek platformumuz Türkiye’ye gelmiş olacak. İnşallah bu gazı cumhuriyetimizin 100’üncü yılında, birinci çeyreğinde insanımızla buluşturmak dileğindeyiz. Halihazırda karada ve denizde 4 bin 200 çalışanımız var. Bunun büyük bir kısmı da kendi insanımız.

Bu yalnızca Türkiye’nin değil bu alanda inşaatı devam eden dünyanın da en büyük sayılı projelerinden birisi. Zorluk derecesi olarak da baktığımız da gerçekten son derede sıkıntı bir projeyi yürütüyoruz. 170 kilometre kıyıdan uzaklığı olan, 2 bin 200 metre denizin derinliği olan, Karadeniz’in hırçın dalgaları, tabanındaki su yapıları ve formasyonu da dikkate aldığımızda son derece güç bir işi el birliğiyle, gönülden isteyerek büyük bir istekle coşkuyla çalışan arkadaşlarımız var. Asıl kahramanlar onlar, bâtın kahramanlarımız. Huzurlarınızda onlara da teşekkür ediyorum. Şu anda da 10’larca ülkeden 100’lerce kalem malzemeyi de Türkiye’ye getirtmek durumundasınız. Bu pandemi şartlarına, tedarik süreçlerinde bir kadro zorluklara karşın grubumuzu götürüyoruz, fabrikada başında yatıyorlar. Test ediyorlar. O halde koordine etmeye çalışıyoruz. Onlara da teşekkür ediyorum. Bir teşekkür de bizi burada yalnız bırakmayan siz kıymetli basın mensuplarına.” Oktay, “Bu gelişmeleri aslında gazı görmelerine karşın orada gaz var mıydı diyenler üzülebilir. Lakin ne yapalım milletimize sevineceği haberi vermiş olduk biz” diye kelamlarını tamamladı. Ziyarette TPAO Genel Müdürü Melih Han Alim’in yanı sıra BOTAŞ’tan yetkililer de hazır bulundu.