Son dakika: NATO’ya yeni üyelik konusunda Türkiye’nin tutumunu çok net belirtti: Garanti istiyoruz

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Konseyi çatısı altında birinci kere gerçekleştirilecek olan Memleketler arası Göç Gözden Geçirme Forumu’na katılmak üzere geldiği ABD’nin New York’ta temaslarına devam ediyor. Çavuşoğlu, İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile görüşmesinin akabinde ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile bir ortaya geldi.

KRİTİK GÖRÜŞME SONRASI AÇIKLAMALAR

Çavuşoğlu toplantıyı şöyle kıymetlendirdi; “Biraz evvel Antony Blinken ile Stratejik Sisteminin bakanlar seviyesinde birinci toplantısını gerçekleştirdik. Toplantıya geçmeden evvel basına kısa demeçler de verdik, tahminen takip etmişsinizdir. İkili bağlantılarımızla ilgili mevzuları ele aldık. Başta ticaret hacmimizin 100 milyar dolar gayesine ulaşması için atmamız gereken adımlar ve kimi eserler üzerinde kısıtlamalar var, ek vergiler var, gümrük vergileri, onların kaldırılması üzere. Geçen sene yaklaşık 28 milyar dolara ulaştık pandemiye karşın, bu değerli bir sayı. Bu, 100 milyar dolar gayemize ulaşmak için bizleri daha da umutlandırdı. Başka taraftan savunma sanayi eserlerinin Türkiye’ye verilmesi, F16 konusunda gündeme getirdik. Güç iş birliğimizin kıymetini vurguladık. Ukrayna’daki durum, Ermenistan ile olağanlaşma, Güney Kafkasya’daki durum, tekrar Suriye, Libya ve başka bölgesel mevzuları da ele aldık. Ukrayna’da devam eden savaşın bir an evvel sonlandırılması gerektiğini ve Ukrayna’nın da beklentisi olan güvenlik garantileri konusunda potansiyel garantör ülkeler olarak çalışmaları koordine etmemiz gerektiğini de vurguladık. Afganistan’daki durumun tesirleri ortada münasebetiyle birçok bölgesel bahisleri kıymetlendirme imkanımız oldu. Blinken, Türkiye’nin güvenlik kaygılarının giderilmesi için gerekli iletileri vereceğini söyledi. Türkiye’nin güvenlik telaşları kelamla değil uygulamada giderilmeli. Verecekleri garantilerden emin olmak istiyoruz. Türkiye ile işbirliğinin ehemmiyeti anlaşılmış oldu.

“POZİTİF BİR GÖRÜŞME OLDU”

“Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya adaylık için müracaatlarında hem basına verdiğimiz demeçte gündeme getirdik hem de toplantıda ele aldık. Halkbank davası var biliyorsunuz. Bize nazaran büsbütün siyasi motifli bir davadır. Öbür taraftan ABD’nin bilhassa Suriye’nin kuzeydoğusunda YPG ve PKK’ya verdiği dayanak, bundan duyduğumuz rahatsızlığı, yalnızca İsveç ve Finlandiya değil ABD başta olmak üzere kimi müttefiklerin de takviyesinin olduğunu, bunların sonlandırılması gerektiğini de toplantıda gündeme getirdik.”

“Bu sistemin emeli var olan problemleri çözmektir. Bilhassa Biden ile Cumhurbaşkanımız Erdoğan’ın Roma’da yaptığı ikili görüşmede kararlaştırıldı. Hedef ne? Ortamızda uyuşmazlıklar var, sıkıntılar var, bu meseleleri çözelim. Bu meselelerin bir kısmını biraz evvel söyledim. Bilhassa iki adedini vurguladım. Öteki taraftan ikili alakaları, bilhassa ticaret hacmi dahil ekonomik bağları nasıl daha ileri götürebiliriz, ayrıyeten bugün farklı alanlardaki NATO içinde ve ötesinde olan iş birliğini yeni alanlarda nasıl geliştirebiliriz. Yalnızca iş birliğini geliştirmeye değil, problemlerin çözülmesine de odaklanacağız bu düzenek çerçevesinde. Bu manada da son derece müspet bir görüşme gerçekleştiğini size söyleyebilirim.”   

İSVEÇ VE FİNLANDİYA’NIN NATO ADIMI

“Diğer taraftan F16’yla ilgili Dışişleri Bakanlığının kongreden gelen bir mektuba verdiği karşılığı mektup değerli. F16’ların Türkiye’ye verilmesinin yalnızca Türkiye için değil bir müttefik olarak NATO için ve ABD için kıymetli olduğunu vurguluyor kısaca söylemek istediği bu. Şu anda teknik seviyede, askerler ortasındaki görüşmede son derece olumlu seyrediyor. Tabi Kongre üzerinde de çalışılması gerekiyor. Şu ana kadar Kongre’den gelen bildirilerin ekseriyeti de olumlu.”  

“Gerek bu iki aday ülkeden gerekse müttefiklerden? Bugün güvenlik tehditleri var, farklı kaynaklardan farklı sebeplerden ötürü. NATO nedir? Bir güvenlik ittifakıdır. Tıpkı vakitte bu dayanışma gerektirir. Yani müttefiklerin rastgele birisi bir tehditle karşı karşıya kaldığı vakit buna karşı öteki müttefiklerin dayanak vermesi gerekir. Artık ne diyor NATO? Ukrayna’daki savaşa taraf olmayacağız fakat rastgele bir NATO ülkesine bir akın olursa gereken karşılık verilecektir. Bu bir dayanışma göstergesidir. Hasebiyle müttefiklerin yahut aday olmak isteyen ülkelerin bizi maksat alan terör örgütlerine dayanak vermesi kabul edilemez. Bu yalnızca siyasi takviye değil, örneğin İsveç silah da temin ediyor. DEAŞ’la uğraş için bunları veriyorlarmış. Pekala verdiğimiz bu silahlarla bize saldırıyorlar. Güvenlik görevlilerimiz, askerimiz, sivil insanlarımız şehit oluyor. Bu silahlarla yapıyorlar. Öteki taraftan müttefiklerin ya da müttefik olmak isteyenlerin öbür bir müttefike karşı savunma eserleriyle ilgili kısıtlama getirmesi de kabul edilemez. Bu lakin düşman gördüğün bir ülkeye alınacak bir önlemdir. Münasebeti nedir? Tekrar münasebeti bizim PKK ile yaptığımız uğraş. Yani PKK’yı kendilerine daha yakın görüyorlar. Artık bu kabul edilebilecek bir şey mi? Başka taraftan diyelim ki üye oldu. ‘Üye oluncaya kadar Türkiye’nin güvenlik telaşlarını karşılayalım ondan sonrasına bakarız’ yaklaşımı olabilir. Münasebetiyle biz şundan da emin olmak istiyoruz. Şuandaki müttefiklerimizin ya da NATO üyesi olmak isteyen ülkelerin mümkün bir üyelikten sonra da birebir tavrı sergilemesi gerekiyor. Bunların garantisi olması lazım.”      

MİÇOTAKİS’İN ABD’DE KONUŞMASI

“İsrail’le münasebetlerin olağanlaşması bu manada yani buradaki Amerikan Yahudi toplumuna olumlu tesiri oluyor. Bu kaçınılmaz bir formda oluyor. Bizim ABD ile ilgilerimizi yalnızca buna bağlamak da gerçek değil. Öncelikle Yunanistan ve Kıbrıs konusunda tüm dünya biliyor, kim nerede alkışlanırsa alkışlansın, BM de çok güzel biliyor bugüne kadar 55 yıldır tüm planları tüm tahlilleri reddeden Rum tarafı oldu. Bu gerçeği değiştirmez. Annan planının kimin reddettiği herkes tarafından biliniyor. O yüzden kimin nerede alkışlandığı değerli değil. Amerikan Kongresi’nde konuşan herkes ayakta alkışlanıyor hatta sık sık ayakta alkışlanıyor. Biz NATO’yla birlikte gittiğimizde gördük, NATO toplantısında, bu bir gelenektir. Olabilir, bundan da gocunacak hiçbir şeyimiz yok. Bugün yaptığımız görüşmede, mevkidaşım Blinken’e Kıbrıs konusunda ve Yunanistan Türkiye siyasetlerinde daima bir istikrar güdüyorlardı. Lakin son vakitlerde bu dengeyi kaybettiklerini ve bu dengeyi müdafaaları gerektiğini söyledim. Kendisi de bu dengeyi koruyacaklarını söyledi.”

ORTAK AÇIKLAMA GELDİ

Türkiye-ABD  Dışişleri Bakanları görüşmesi sonrası yapılan ortak açıklaması şöyle:

Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile ABD Dışişleri Bakanı Antony J. Blinken Ortasında Yapılan Toplantıya Ait Ortak Açıklama

Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve ABD Dışişleri Bakanı Antony J. Blinken, iki NATO Müttefiki ve ortak olan Türkiye ve ABD ortasındaki güçlü işbirliğini teyiden, Türkiye-ABD Stratejik Düzeneği çerçevesinde 18 Mayıs günü New York’ta biraraya gelmiştir.

Türkiye ve ABD, mevcut jeopolitik sınamalar karşısında birlikte ve yakın çalışma kararlılığındadır. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ve Dışişleri Bakanı Blinken, Türkiye-ABD Stratejik Sistemi kapsamında öngörüldüğü üzere, ikili işbirliğini açık ve yapan diyalog yoluyla geliştirmeyi hedeflemektedir.

Bakanlar, savunma bahisleri, terörle çaba, güç ve besin güvenliği, iklim değişikliyle gayret alanlarında işbirliğinin artırılması ve ticari bağların güçlendirilmesine yönelik metotları ve somut adımları ele alırken; bölgesel hususlarda istişarelerin ağırlaştırılması konusunda mutabık kalmışlardır.

Bakanlar ayrıyeten, Rusya’nın kabul edilemez savaşına karşı Ukrayna’nın egemenliği ve toprak bütünlüğüne güçlü takviyelerini teyit etmişlerdir. Bu çerçevede, Türkiye ve ABD savaşın sona erdirilmesini teminen bir tahlil bulunmasına yönelik takviyelerini yinelemişlerdir.

ÇAVUŞOĞLU BM BESİN GÜVENLİĞİ TOPLANTISINDA KONUŞTU

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, BM’deki Besin Güvenliği Toplantısı’nda konuştu. Çavuşoğlu “Türkiye açlıkla gayret manasında elinden geleni gerçekleştirdi. Global olarak çabalamayı da devam edecektir.” kelamlarına yer verdi.

GÖRÜŞME ÖNCESİ AÇIKLAMA: İKİLİ BAĞLANTILARIMIZI DAHA DA DERİNLEŞTİRECEĞİZ VE GÜÇLENDİRECEĞİZ

Bakan Çavuşoğlu, Blinken ile yapacağı görüşme öncesi yaptığı açıklamada, görüşmede fikir ayrılıklarını diplomasi ile çözmeye gayret göstereceklerini belirterek, “Odaklanmamız gereken birtakım noktalar var. Bunlar çerçevesinde ikili münasebetlerimizi daha da derinleştireceğiz ve güçlendireceğiz” dedi.

ABD ve Türkiye ortasında 100 milyar dolarlık bir ticaret hacminin hedeflendiğini aktaran Bakan Çavuşoğlu, “2021’de pandemiye karşın gördüğümüz artış bizi amacımıza ulaşacağımız konusunda bizi daha da umutlandırıyor” dedi. 

“TÜRKİYE VE ABD’NİN DAHA GÜÇLÜ BİR İŞBİRLİĞİNE SAHİP OLMASI GEREKİYOR”

Rusya-Ukrayna Savaşı’na değinen Çavuşoğlu, “Rusya’nın Ukrayna’daki saldırganlığı bize bir kere daha gösterdi ki müttefikler ve dostlar olarak Türkiye ve ABD’nin daha güçlü bir işbirliğine sahip olması gerekiyor. Bu yalnızca bizim değil birebir vakitte dostlarımızın ve müttefiklerimizin de beklentisi. Hem bölgemizde hem de global olarak beklenti bu yönde” dedi.

“ÖNÜMÜZDE İKİ YENİ SINAMA VAR, BUNLAR GÖÇ VE BESİN GÜVENLİĞİ”

Dünyanın önünde iki sınama olduğunu belirten Bakan Çavuşoğlu, “Önümüzde iki yeni sınama var, bunlar göç ve besin güvenliği. Bu bahiste New York’ta besin güvenliği konusunda bir toplantı yapılması memnuniyet verici. Yarında sığınmacılar ile ilgili bir toplantımız olacak” dedi.

“TÜRKİYE, NATO’NUN AÇIK KAPI SİYASETİNİ HEP DESTEKLEMİŞTİR”

Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğine değinen Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, “Bölgemizdeki tehditleri görüyoruz. Finlandiya ve İsveç’in NATO üyesi olmak istediğini biliyoruz. Türkiye, NATO’nun açık kapı siyasetini sürekli desteklemiştir. Lakin natürel ki bu iki ülkenin üyeliği konusunda legal güvenlik telaşlarımız var. Bu ülkelerin terör örgütlerine vermiş oldukları takviyeler mevcut, birebir vakitte savunma alanında ihracat yasakları ve kısıtlamaları var. Bu hususlardaki telaşlarımızı ve çekincelerimizi kendilerine ilettik. Alışılmış ki onların güvenlik tasalarını anlıyoruz. Fakat Türkiye’nin de güvenlik kaygılarının ve beklentilerinin de karşılanması gerekiyor. Bu hususta müzakerelere dostlar ve müttefikler olarak görüşmeye devam etmemiz gerektiği fikrindeyiz. Bu bahiste sonuç odaklı ve olumlu bir görüşme gerçekleştireceğimizden eminiz” dedi.

ABD’DEN DİKKAT ÇEKEN AÇIKLAMA

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği konusunda süreci kolaylaştırmak için Türkiye ile görüştüklerini ve “Türkiye’nin güvenlik korkularının karşılanabileceğini” söz etti.

ÜST SEVİYE GÖRÜŞMELER

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD’nin New York kentinde İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio ile Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ile görüştü.

İÇİŞLERİNDEN SORUMLU AB KOMİSERİ JOHANSSON İLE GÖRÜŞTÜ

Bakan Çavuşoğlu Avrupa Birliği (AB) Komiseri Ylva Johansson ile Türkevinde bir ortaya geldi.

ERDOĞAN – BIDEN GÖRÜŞMESİ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Lideri Joe Biden ortasında Roma’da 2021 Ekim ayında gerçekleştirilen görüşmede Türkiye-ABD Stratejik Sistemi oluşturulması konusunda mutabakata varılmıştı. Bu mutabakat çerçevesinde birinci toplantı, 4 Nisan 2022’de Ankara’da bakan yardımcısı düzeyinde başlatılmıştı. Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal ve ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşler Müsteşarı Victoria Nuland’ın başkanlığında heyetler ortası görüşme yapılmıştı.