Bakıcı sıkıntısına ‘komşu anne’ projesi tahlili

Namık Durukan – Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV) Babalık Çalışmaları Yöneticisi Hasan Deniz ise, Türkiye’de kamu ve özel bölümdeki babalık müsaadesi mühletinin yetersiz olduğunu vurguladı.

TBMM Bayan ve Erkek Fırsat Eşitliği bünyesinde bayanların iş ve aile ömürlerini uyumlaştırmada karşılaştıkları meselelerin tespiti ve tahlil tekliflerinin belirlenmesi gayesiyle kurulan alt komite evvelki günkü toplantısında çocuk bakımında karşılaşılan meseleler ele alındı. Kurulda sunum yapan AB Türkiye Delegasyonu Mali İşbirliği Dairesi Koordinatörü İpek Seda Bakır, AB cinsiyet eşitliği hareket planı ile Türkiye’deki uygulanış formuna ait bilgi verirken, Türkiye için beş öncelik tespit ettiklerini söyledi. Bakır bunları, “Toplumsal cinsiyete dayalı her türlü şiddetten uzak olabilmenin sağlanması, cinsel sıhhat ve üreme sıhhati ve haklarının desteklenmesi, eşit iştirak ve liderliğin geliştirilmesi, yeşil dönüşüm ve dijital dönüşümlerin beraberinde getirdiği zorlukların bir arada kıymetlendirilmesi, ekonomik, toplumsal hakların uygunlaştırılması, bayan ve kız çocuklarının güçlendirilmesi” başlıklarıyla sıraladı.

Türkiye birinci sırada

Avrupa Birliği (AB) Türkiye Delegasyonu Program Yöneticisi Mehmet Caner Demir ise, AB Komisyonu’nun bayan ve erkek ortasındaki istihdam farkının maliyetine ait araştırmanın sonucunu açıkladı. Demir, “Yapılan hesaba nazaran bayanlar da erkekler kadar istihdama katılabilseydi şayet her yıl 370 milyar Euro ek bir refah yaratmış olacaktı AB’ye. AB ülkelerinde 447 milyon insan yaşıyor. Beşere böldüğümüzde yılda 750 Euro ek bir refah yaratacağını görüyoruz” dedi. Demir, AB’nin Türkiye’ye sağladığı mali kaynağa ait bilgi verirken şunları kaydetti:

“AB bir siyasi blok olarak tüm dünyada en çok dış yardım sağlayan kurum. AB’nin en çok dış yardım sağladığı ülke Türkiye’dir. 2007-2022 sayılarına nazaran AB Yatırım Bankası’nın Türkiye’ye sağladığı mali kaynak 32.7 milyar Euro. Bunun 10.2 milyar Euro’su AB Komisyonu’nun sağladığı hibelerden oluşuyor. 14 milyar Euro’su da Avrupa Yatırım Bankası kredileri. Geri kalanı da üye devletlerin sağladığı… Münasebetiyle Türkiye bu açıdan da çok öne çıkan bir ülke.”

‘Yüzde 90’ı kayıt dışı’

Evde kayıt dışı çalışan bayanlara ait yapılan araştırmayı aktaran Demir, “Kayıt dışı konutta çalışan bayanların oranı yüzde 90 civarında. Kayıt dışılık demek çalışma saatleri ile ilgili ya da iş konusunda öngörülen hiçbir haktan aktif olarak faydalanamıyor demek. Önemli bir kaza geçirip şikayet ederse bakanlığa tahminen tazminatı alabiliyor; onun dışında iş yerinde taciz dahil olmak üzere bir çok risklerle karşı karşıya kaldığını iddia ediyoruz. Bunun önlenmesi için mevzuatın değiştirilmesi gerekiyor. Türkiye’de çalışan bayanların bu haklara sahip olması gerektiğini düşünüyoruz” diye konuştu.

Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV) Babalık Çalışmaları Yöneticisi Hasan Deniz de Baba Dayanak Programı kapsamında bugüne kadar 100 bin babaya ulaştıklarını söyledi.

‘Türkiye yapısına uygun’

0-6 yaş ortası çocuklar için önemli manada bakıcı açığı sorunu yaşandığını, bunun “Komşu Anne” projesi ile giderilmeye çalışıldığını tabir eden Demir, “AB ülkelerinde bu türlü bir sistem var. Bu sistemin birçok sıkıntıya tahlil olacağını düşünüyoruz. Türkiye’nin kültürel yapısına da uygun üzere. Buraya yapılan her yatırım, istihdamı direkt arttıracak bir tesir yaratıyor” diye konuştu.

65 yaş kriteri

Demir’in işaret ettiği proje kapsamında “komşu anne” olmak isteyen bayanlar çocuk bakımı eğitimlerinin akabinde sertifika alma muvaffakiyetini gösterirlerse bu işi yapmaya hak kazanacak. 65 yaşından genç ve en az ilköğretim mezunu olması koşulu aranan komşu anneler fiyat karşılığında meskeninde birden fazla çocuğa tıpkı anda bakabilecek.