Savaşın 6’ncı ayında gözyaşlarıyla anlattı: ‘Tüm topraklar mayınla döşeli’

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye başladığı tarih olan 24 Şubat’ın üzerinden tam 6 ay geçti. Ülkelerindeki Rus işgali yüzünden öteki ülkelere sığınmak isteyen ve çoğunluğunu bayan ve çocukların oluşturduğu Ukraynalıların sayısı tam 10 milyonu geçti. Birleşmiş Milletler’in bilgilerine nazaran ülkelerinden ayrılan Ukraynalıların sayısı tam 10 milyon 107 bin 957. Ukraynalı mülteciler, 24 Şubat’tan itibaren başta Polonya olmak üzere Macaristan, Romanya, Slovakya ve Moldova üzere komşu ülkelere geçiş yaptı. Tekrar bu ülkeler haricinde 100 bine yakın Ukraynalı da Türkiye’ye geldi.

‘ÜLKEMDEN KAÇANLARDAN OLMADIM’

Rus ve Ukrayna orduları ortasındaki ağır ve sıcak çatışmalar devam ediyor. Üzerinden 6 ay geçen savaş son aylarda daha çok Rusya’ya yakın Donbas ve ülkenin Karadeniz’e komşu güney bölgesinde ağırlaşmış durumda. Milliyet.com.tr grubu olarak Rus işgalinin başladığı günden beri Ukraynalılarla bağlantıda olmayı sürdürdük. Öteki ülkelere sığınanlar kadar kendi ülkelerinde kalmayı tercih eden Ukraynalıların sayısı da bir oldukça çok. Bu isimlerden biri de Olena Lysenko. 30 yaşındaki Lysenko, 20 yaşından itibaren ülkenin başşehri Kiev’de yaşıyor.

İşgalin başladığı tarih öncesinde bir radyoda çalışan Lysenko, hukuk doktorasını yeni bitirmiş bir Ukraynalı. Sanatla iç içe büyüdüğünü söyleyen ve çalıştığı radyoda röportajlara imza atan Lysenko, kendini şu sözlerle anlatıyor:

Rus işgalinden sonra ülkedeki sanat çalışmalarının sekteye uğradığını vurgulayan Lysenko, “Hayatım boyunca Ukrayna’da yaşadım. Rus işgalinden sonra ülkemden kaçanlardan olmadım. Gitmedim, hâlâ buradayım, hâlâ Kiev’de yaşıyorum.“

‘TUVALET MATERYALLERİNİ ÇANTAMA SIĞDIRMAYA ÇALIŞTIM’

Olena Lysenko, Ukraynalıların hayatını kâbusa çeviren 24 Şubat tarihinden bir gün evvel iş sebebiyle Odessa’ya gitmiş. “23 Şubat’ta Odessa limanındaki bir görevliyle röportaj yapmak üzere Kiev’den ayrıldım. Rusya ile Ukrayna ortasında bir gerginlik olduğunun herkes farkındaydı. Gazeteciler sıklıkla bu mevzuyu gündeme taşıyordu. 24 Şubat’ta Ukrayna bombalanmaya başladığında bir otelde uyuyorduk” diyen Lysenko, patlamaların sesiyle uyandıklarını söyledi.

Olası bir Rus işgali durumunda ne yapmaları gerektiğinin kendilerine o gece öncesinde hatırlatıldığını vurgulayan Lysenko, o anları şöyle anlattı: “Hemen prosedürleri uygulamaya başladık. Otel odamdaki eşyalarımı süratlice çantama yerleştirdim. Odadaki bütün tuvalet materyallerini çantama sığdırmaya çalıştığımı hatırlıyorum. Bunu neden yaptım bilmiyorum, çok büyük bir kaygı anıydı. Muhtemelen adrenalin yüzünden bunu yaptım. O ana kadar Rusya’nın blöf yaptığını düşünmüştüm. Lakin karşılaştığımız tablo çok acıydı.“

‘ŞANSLI AZINLIKTANIM’

Lysenko’nun ailesi 24 Şubat’ta Kiev’in yakınlarındaki Irpin’deymiş. Süratlice ailesini arayan Lysenko, onların bölge değiştirmeleri gerektiğini, başşehir Kiev’in de bomba yağdırılan bölgeler ortasında olduğunu ailesine hatırlatmış. Genç bayanın ailesi kızlarının kelamını dinleyip Irpin’den kaçmaya karar vermişler. Lysenko ise çalıştığı radyoda muhabirlik yapmaya yük vermiş ve sık sık ülkenin farklı bölgelerine giderek radyo röportajlarıyla Ukraynalıları bilinçlendirmeye, ülkedeki son durumu vatandaşlarına aktarmayı seçmiş.

6 ay içinde ülkedeki altyapının önemli bir hasar gördüğünü söyleyen Lysenko, kültürel ve yerleşim alanların değerli ölçüde tahrip edildiğini vurguladı. Lysenko, “Rusya sivil binaları bombalıyor. Kremençuk’ta beşerlerle dolu bir alışveriş merkezine füze attılar. Apartman binası ve anaokuluna bomba yağdırdılar. Kiev’deki arkadaşlarımın neredeyse tamamı Ukrayna’nın batısına ya da yurt dışına gitti. Ben savaş öncesindeki işinde çalışmaya devam şanslı azınlıktan biriyim. Birçok insan ise sıkıntı durumda. Pek çok Ukraynalı işini ve konutunu kaybetti” dedi.

‘ONUN KADAR İÇTEN GÜLÜMSEYEN BİRİNİ TANIMADIM’

4 Mayıs 2022’de hayatını kaybeden Oleksandr Makhov, ülke çapında tanınan bir gazeteciydi. Ukrayna önderi Vladimir Zelenskiy, Makhov’un hayatını kaybetmesinden sonra bir muhabire açıklama yapmış ve gazeteci için “Vatansever, samimi ve ebediyen kibirden uzak biriydi. O her vakit en cesurlarımızdan biriydi” tabirlerini kullanmıştı. Rusya işgalinden sonra mesleğini bırarak istekli olarak orduya katılan Makhov’un vefatı ülke çapında büyük bir hüzün yaratmıştı. 30 yaşındaki Olena Lysenko, 24 Şubat’tan itibaren yaşadığı en büyük şokun Makhov’un mevti olduğunu söyledi.

Makhov’un bir televizyon kanalında muhabirlik yaptığını ve ülke çapında tanınan bir gazeteci olduğunu söyleyen Lysenko, meslektaşı Makhov’la birebir vakitte yakın arkadaşlar olduklarını belirtti. Lysenko, hayatını kaybeden Ukraynalı gazeteci Makhov için, “Harika bir insan ve mükemmel bir gazeteciydi. Ne vakit bir kaynağa ulaşmak istesem ya da ikilemde kaldığımda fikrine danışsam günün her saati bana severek yardımcı oldu. Hayatımda onun kadar sıcak ve içten gülümseyen birini tanımadım. Samimi ve yardımsever bir insandı. Onu ve dostluğunu kaybettiğime hâlâ inanamıyorum. Çok üzgünüm” sözlerini kullandı.

‘ADIM ATMAK BİLE KORKUTUCU, MAYINLAR DÖŞELİ’

Rusya’nın şu anda Ukrayna’yı yok etmeye çalıştığını söyleyen Lysenko, “Ülkemizi büsbütün Rusya’ya bağlamak ya da dünyadan kopuk, ıssız bir hale getirmek istiyorlar. Tarihimiz boyunca tek istediğimiz şey Rusların bizi rahat bırakmasıydı. Bizi korkutacaklarını düşünüyorlar lakin yanılıyorlar. Zira şu anda Ukrayna’da herkes onlara büyük bir öfke içinde ve herkes giderek daha da dirençli hale geliyor” dedi. Ukrayna’nın savaşı kaybettiği takdirde bu durumun dünyada br emsal oluşturacağına dikkat çeken Lysenko, “Bu şu manaya gelecek. Şayet silahlarınız varsa ve güçlü olduğunuzu düşünüyorsanız o vakit istediğiniz her şeyi yapabilirsiniz. Komşularınızı işgal edin, doğal kaynaklarını çalın, ziyan verin. Gidişat bu türlü olursa dünya daha az istikrarlı ve daha çok tehlikeli hale gelecek. Bu türlü bir dünyada yaşamak istemiyorum” diye konuştu. Şu anda ülkesindeki herkesin Ukrayna önderi Zelenskiy’i desteklediğini söyleyen Lysenko, “Böyle sıkıntı bir vakitte ülkemizi çok güzel temsil ediyor” diye de ekledi.

Rusya’nın ülkelerini işgal etme sebebinin Zelenskiy’nin siyasetleri olduğunu düşünmediğini söyleyen Lysenko, şunları lisana getirdi:

Rusya’nın 1941 yılında Naziler tarafından 33 bin Yahudi’nin katledildiği Babi Yar Katliamı anıtını dahi bombaladığını söyleyen Lysenko, “Yahudi Soykırımı anıtını bombalayan Ruslar barbarlıklarını ortaya koymuş oldu. Şu anda Rus işgalinden kurtarılan kentlere gittiğimde şoke edici görüntülerle karşılaşıyorum. Adım atmak bile korkutucu zira topraklar mayınlarla kaplanmış. O köylerde toprağın inançlı olup olmadığını bilmeden adım atıyorsunuz, çok üzücü” vurgusunu yaptı.