Ovalarda sebze baskın çıkıyor

DUYGU ERDOĞAN- Türkiye’nin kışlık yaş zerzevat muhtaçlığı evvelki yıllarda muhakkak bölgelerdeki ovalardan sağlanırken, son iki yıldır Türkiye’nin çabucak her bölgesinde çiftçiler zerzevat üretimine tartı veriyor. Tüketicilerin zerzevat tercihinin çeşitlenmesiyle birlikte talebin artması kıymetli bir etken oluyor. Zerzevata yönelik ilginin en değerli riski ise birtakım alanlarda verimli tarım yerleri zerzevat üretimine geçip stratejik eserlerden vazgeçiyor. Çiftçi yükselen maliyetleri sonucunda daha fazla gelir getiren esere yöneliyor. 

Ovalardaki zerzevat atağı çiftçi için yeni bir gelir kapısı olurken, tüketiciler ise pek çok farklı çeşit esere farklı kaynaklardan erişebiliyor. Sebze ekimine yönelik ilgi ovalardaki eser desenini de çeşitlendiriyor. 

Türkiye İstatistik Kurumu’nun bitkisel üretim iddiasında de zerzevat üretiminin bir ölçü artış göstereceği öngörülmüştü. Bu kapsamda pancar, kereviz, karnabahar, brokoli, lahana çeşitleri, enginar, ıspanak, kuşkonmazda üretim artışları var.

Konya Ovası’nda artış

Türkiye’nin tahıl ambarı olarak bilinen Konya’da üreticiler, ovalarda eser desenini genişletiyor. Ereğli ve merkez ilçeler başta olmak üzere eserlerde çok çeşitlilik hakim. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Soylu, domates, lahana, siyah havuç, kereviz, turp üzere çeşitli eserler ile alışılagelmiş ürün deseninin dönüşmeye başladığını söyledi. Soylu, “Ürün kârlılığı öncelikli olmak üzere bölgemizde daha az hastalık ve ziyanlı tesiriyle zerzevat ekimi tercih ediliyor. Bu anlamda İç Anadolu’ya bir kayma olduğunu görüyoruz” diye konuştu. 

Konya Ereğli Ziraat Odası Başkanı Abdullah Çelik ise, bölgede ekilmeyen eser olmadığını, çiftçinin her eserde üretimi denediğini söz etti. Çelik, “Çiftçinin farklı eserlere ilgisi var. Elbette zerzevat su ister; sulu alanlarda, suya erişimi olan alanlarda ilgi var. Bunlar bizim için aslında alternatif eser. Olağanda şeker pancarı, buğday, mısır daha çok ekilirdi lakin zerzevata gerçek bir kayma görüyoruz” dedi.

Eskişehir’de kışlık lahana hasadı.

Bafra’dan geliyor

Türkiye’nin kışlık yaş zerzevat muhtaçlığının en çok karşılandığı bölge ise Bafra Ovası. 68 bin dekar alanda kışlık zerzevat üretimi olan Bafra’da her çeşit eser yetiştiriliyor. Bafra Zerzevat Üreticileri Birliği Lideri Adem Aşçı, “Kızılırmak Nehri’nin beslediği ovada 68 bin dekar alanda kışlık zerzevat üretimi var. Türkiye genelinde en fazla kışlık üretim yapılan yer olarak biliniyor. Verimlilik iklim koşullarına nazaran değişiyor. Örneğin bu yıl kar kış olmayınca zerzevat satışının azaldığını görüyoruz. Bilhassa beyaz lahana ve karnabaharda tesirini gördük. Son yıllarda artan maliyetler nedeniyle üreticiler tıpkı vakitte hangi eser daha çok kazandırıyorsa onu ekiyor. Bu plansızlık durumu da ayrıyeten sorun oluyor” diye konuştu. 

Yüreğir Ziraat Odası Lideri Mehmet Akın Doğan, Çukurova’da 365 gün ekimin de hasadın da hiç bitmeden devam ettiğini anlatırken, her mevsim farklı eserlerin ekimi ya da hasadı olduğunu söyledi. Doğan, “Meyve başta olmak üzere zerzevat konusunda da üretim fazla. Fakat buğday, mısır, ayçiçeği, pamuk, soyadan umduğu parayı kazanamayan üretici sebzeyi tercih ediyor. Tabi arz talep istikrarı lakin bu nedenle alternatif esere ilgi artarken stratejik eserlerimize ilgi azalıyor” dedi.

İkinci dikime hazırlanıyorlar

Sera yani örtü altı tarımda yaz kış Türkiye geneline zerzevat gönderen Kumluca’da ise 12 Aralık haftasında ağır yağışla sel felaketi yaşanmıştı. Bölgede hala çamur kaplı kimi üretim alanlarının kuruması bekleniyor. Kumluca Ziraat Odası Lideri Hidayet Kökce, “11-12 bin dönüm alan hasar görmüştü. Olağan hayata döndük, devletimiz takviyelerle alanı süratli toparladı. Lakin hala çamurdan girilmeyen yerler var. Birçok toprağımız kurumaya bırakıldı. Fideleri verildi, alanlarda ikinci dikim olacak. Suyun görmediği 40 bin dönüm alanda üretim devam ediyor. Ziyan gören yerlerde yüklü domates olmak üzere biber, salatalık, patlıcan vardı” dedi.