Listede Amerika yok! Petrol fiyatları 100 dolara ulaşırsa en çok etkilenecek ülkeler

Brent petrol varil başına 85 dolar civarında sabitlendi. WTI ham petrol ise 81 doların üzerinde. OPEC+’nın Pazar günü beklenmedik bir şekilde üretimi Mayıs’tan 2023’ün sonuna kadar günde 1,16 milyon varil azaltacağını açıklamasının ardından fiyatlar yüzde 6 yukarıda kaldı. Birçok kurum yeniden 100 dolar senaryolarını gündeme aldı. Peki pahalı petrolden en çok hangi ülkeler etkilenir? İşte ayrıntılar…

Brent ham petrol vadeli işlemleri en son yüzde 0,15 artışla varil başına 85,12 dolardan işlem görürken, ABD Batı Teksas Tipi (WTI) ham petrol yüzde 0,5 oranında artışla varil başına 81,11 dolardan işlem görüyor

OPEC ve müttefiklerinin sürpriz üretim kesintisi, petrol fiyatlarının toparlanmasına neden oldu ve analistler, bazılarının tahmin ettiği gibi, fiyatların varil başına 100 dolara ulaşması durumunda en çok acıyı Hindistan, Japonya ve Güney Kore gibi büyük petrol ithalatçılarının hissedeceğini söylüyor.

Geçen Pazar OPEC+, petrol piyasalarının beklemediği bir hareketle günlük 1,16 milyon varil üretim kesintisi duyurdu.

Özel yatırım bankası Raymond James’in genel müdürü Pavel Molchanov, “100 dolarlık petrolden en çok acıyı hissedecek olan ABD değil, bazı büyük örnekleri saymak gerekirse, yerli petrol kaynakları olmayan gelişmiş ülkeler olacaktır: Japonya, Hindistan, Almanya, Fransa…” diye konuştu. 

Ülkelerin gönüllü kesintilerinin Mayıs ayında başlayıp 2023′ün sonuna kadar sürmesi planlanıyor. Hem Suudi Arabistan hem de Rusya bu yılın sonuna kadar petrol üretimini günde 500.000 varil azaltacak.

GÖZLER PETROL İTHALATINA BAĞIMLI ÜLKELERDE

Eurasia Group direktörü Henning Gloystein, “Petrol arzındaki kesinti ve buna bağlı olarak ham petrol fiyatlarındaki artıştan en çok etkilenen bölgeler, yüksek derecede ithalat bağımlılığı ve birincil enerji sistemlerinde fosil yakıtların yüksek payı olan bölgelerdir” dedi.

Gloystein, “Bu, en çok maruz kalanların, özellikle Güney ve Güneydoğu Asya’daki ithalata bağımlı gelişmekte olan pazar endüstrileri ile Japonya ve Güney Kore’nin aşırı ithalata bağımlı ağır sanayileri olduğu anlamına geliyor.” diye konuştu.

HİNDİSTAN

Hindistan, dünyanın en büyük üçüncü petrol tüketicisi ve Ukrayna’yı işgaline yanıt olarak Rusya’ya yaptırımlar uygulandığından beri Rus petrolünü büyük bir indirimle satın alıyor .

Hükümet verilerine göre Hindistan’ın ham petrol ithalatı Şubat ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8,5 arttı.

Gloystein, ”İndirimli Rus gazından hala kar elde etmelerine rağmen, yüksek kömür ve gaz fiyatlarından zaten zarar görüyorlar. Petrol daha da yükselirse, indirimli Rus ham petrolü bile Hindistan’ın büyümesine zarar vermeye başlayacak.” dedi.

JAPONYA

Petrol, Japonya’daki en önemli enerji kaynağıdır ve toplam enerji arzının yaklaşık yüzde 40′ını oluşturuyor.

Uluslararası Enerji Ajansı, “Kayda değer bir yerli üretime sahip olmayan Japonya, ham petrol ithalatına büyük ölçüde bağımlı ve yüzde 80 ila yüzde 90′ı Orta Doğu bölgesinden geliyor” dedi.

GÜNEY KORE

Bağımsız araştırma şirketi Enerdata’ya göre, aynı şekilde Güney Kore için de enerji ihtiyacının ana bölümünü petrol oluşturuyor .

Molchanov, “Güney Kore ve İtalya, ithal petrole yüzde 75′ten fazla bağımlı durumda” dedi. Gloystein’a göre Avrupa ve Çin de “yüksek oranda maruz kalıyor”.

Bununla birlikte, Gloystein Çin’in maruziyetinin yerel petrol üretimi nedeniyle biraz daha az olduğunu, Avrupa’nın bir bütün olarak birincil enerji karışımında fosil yakıttan ziyade esas olarak nükleer, kömür ve doğal gaza güvendiğini de sözlerine ekledi.

GELİŞMEKTE OLAN EKONOMİLER ÜZERİNDEKİ ETKİ

Molchanov, “bu yakıt ithalatını destekleyecek döviz kapasitesine sahip olmayan” bazı gelişmekte olan pazarların 100 dolarlık fiyat etiketinden olumsuz etkileneceğini söyledi. Arjantin, Türkiye, Güney Afrika ve Pakistan’ı vuracak potansiyel ekonomiler olarak adlandırdı.

Yerli petrol üretmeyen ve yüzde 100 ithalata bağımlı olan Sri Lanka’nın da daha sert bir darbeye karşı çok hassas olduğunu söyledi.

Energy Aspects’in kurucusu Amrita Sen, “Dövizi en az olan ve ithalatçı olan ülkeler en çok zarar görecek çünkü petrol dolar üzerinden fiyatlanıyor” dedi ve doların değer kazanması halinde ithalat maliyetinin daha da artacağını sözlerine ekledi.

VARİL BAŞINA 100 DOLAR KALICI OLMAYACAK

Ancak Molchanov, varil başına 100 dolar ufukta olsa da, daha yüksek fiyat noktasının uzun süre kalmayabileceğini belirterek, bunun “kalıcı plato” olmayacağını da sözlerine ekledi.

Molchanov, “Uzun vadede, fiyatlar bugün bulunduğumuz yere daha yakın olabilir. Yaklaşık 80 ila 90 dolar civarında” dedi.

Gloystein, “Ham petrolün varili 100 dolara ulaştığı ve orada bir süre kaldığı zaman, bu durum üreticileri üretimi gerçekten yeniden artırmaya teşvik ediyor” dedi.