İlçe bazlı teşvik talep ediliyor

AYLİN RANA AYDİN/Kahramanmaraş – Türkiye’de dokumacılık üretiminin en kıymetli merkezlerinden biri olan Kahramanmaraş’ta iş dünyasının gündemi ilçe bazlı teşvik ve çek oldu. 11 kentte depremzedelere verilecek teşviklerin ilçeler özelinde belirlenmesi gerektiği belirtildi. 6 Nisan’da çek takas sisteminin yürürlüğe gireceğini hatırlatan iş dünyası temsilcileri, “Bu çeklerin ödenme bahtı yok. Çeklerin takas sürecinin durması ve tekrar uzatılması gerekiyor. Gerekirse çek ödeme kredisi çıkarılmalı” dedi. Gazetecilere bilgi veren endüstriciler Kahramanmaraş’ta yine üretime geçmek için dayanak ve teşvike muhtaçlıkları olduğunu, her ölçekteki sanayi tesislerinde ziyan görüldüğü belirtildi. İstanbul Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Lideri Ahmet Öksüz, Kahramanmaraş’ta sanayi ve üretim tesislerinin yüzde 95’inin ziyan gördüğünü açıkladı. Üretimi devam ettirmek için devletten teşvik ve takviye beklediklerini kaydeden Öksüz, “Ancak devletin kaynakları sonsuz değil. Bu yüzden teşviklerin vilayet bazlı değil, ilçe bazlı verilmesinde fayda var” dedi.

Kahramanmaraş’ın dokuma üretiminin, Türkiye’deki konfeksiyon ve hazır giysi dalının orta malı muhtaçlığının yüzde 50’sini sağladığını kaydeden Öksüz, şöyle konuştu: “Şehrimiz büyük göç verdi. Nitelikli iş gücümüzü kaybettik. Bu yüzden sarsıntı bölgesinde minimum fiyatın patrona olan toplam maliyeti, yani 11 bin 759 TL doğrudan çalışana verilmeli. Süratli bir formda barınma sorunu çözülmeli. Böylelikle çalışanlarımızı geri döndürebiliriz. Ayrıyeten sanayicilerin kredi ödemeleri ve çekleri için adım atılmalı. Kredi borçları faizsiz ertelenmeli ya da siyaset faizi ile uzun periyotlu ertelenmeli.”

Enerji desteği

Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Lideri ve Kipaş Holding İdare Heyeti Lideri Mehmet Hanefi Öksüz, “Kahramanmaraş’a birkaç yıl uygun güç takviyesi verilmesi lazım. Bu dayanaklar bu felakete uğramış yerlere ve firmalara verilmeli” diye konuştu.

Teşvik yasası

Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası İdare Heyeti Lideri Mustafa Buluntu, kentte 5 OSB’de bine yakın büyük sanayi, 29 bin de esnafın olduğunu söyledi. Küçük sanayi sitesindeki 2 bin 500 işyerinden bin 500’ünün hasar gördüğünü aktaran Buluntu, “İnsanlarımız makineleriyle diğer kente göç ediyor. Tüm kümeleri kapsayan ilçe bazlı takviye verilmesi çok değerli. Zelzeleden etkilenen vilayetler 6’ncı bölge takviye kapsamına alındı. Lakin bu yeni yatırımlar için geçerli. Halihazırda faaliyette olan ve sarsıntıdan etkilenen tesisler bu teşvikten yararlanamıyor” diye konuştu.

Finansman sorunu

Şehirdeki sanayicilerin finansman meselesinin çözülmesi gerektiğinin altını çizen Mustafa Buluntu, şöyle konuştu:

“Krediye ulaşım kolaylaşmalı. 6 Nisan’da çek takas sisteminin yürürlüğe girmesi durdurulmalı. Hatta çek ödemelerine kredi takviyesi verilmeli. Zira bölgedeki endüstrici çeklerini ödeyemeyince buradan ödeme alacak öteki kentlerdeki işletmeler de sıkıntı duruma düşecek. Dokumacılık dalında genel bir kriz de yaşanabilir.”

Kahramanmaraş Ticaret Borsası Lideri Mustafa Narlı ise, “Bu kent için ne yapılacaksa acil ve süratli bir halde bir an evvel yapılması gerekiyor” dedi.

‘Tedarikçi arayışındalar’

Şehirden dünyanın sayılı markalarına üretim yapıldığını kaydeden Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanvekili Mahmut Arıkan, “Tedarikçilerimiz bize ‘Ne vakit zelzeleden evvelki halinize döneceksiniz’ diye soruyorlar. Konfeksiyonda siparişlerde azalma var. Bizim net bir hal koymamız lazım. Hepsi bir tedarikçi arayışında Bangladeş, Vietnam, Hindistan üzere ülkeler ile görüşmeler yapıyorlar. Demeliyiz ki 1 ay-3 ay sonra eski halimize döneceğiz. Böylelikle yabancı markalar da bize dayanak vererek siparişlerini bu bölgeye kaydırabilir” dedi.

‘Çalışanlarımızı kaybetmeyelim’

Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası Lider Yardımcısı ve Kipaş Holding İdare Konseyi Üyesi Hikmet Gümüşer, “Denizli, Bursa, Kayseri’den gelip, depremzedeleri götürüp kendi kentlerinde istihdam ediyorlar. İnsan kaynağımızı kaybetmemek için sistematik bir çalışma yapmalıyız” dedi. Vilayette 700 kuyumcu atölyesi de üretimini durdurdu. Kahramanmaraş Kuyumcular Odası Lideri Hacı Mustafa Öz, atölyelerdeki 10 bin kişinin işsiz kaldığını, ülke genelinde altın personelliği fiyatlarının yüzde 30 arttığını söyledi.