İzmir-Karaburun’daki çalışmalar sürüyor

Ülkemizde kara, kıyı ve deniz muhafaza alanları bakımından, kapsadıkları coğrafya nedeniyle epeyce kıymetli bir yeri olan “Özel Etraf Müdafaa Bölgeleri”nde, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı çalışmalarına ağır bir formda, özveriyle ve titizlikle devam ediyor.

İzmir-Karaburun yarımadası, Bakanlığa bağlı Tabiat Varlıklarını Muhafaza Genel Müdürlüğü’nün “Özel Etraf Müdafaa Bölgesi” çalışmaları kapsamında belirlemiş olduğu alanlardan yalnızca biri.

AMAÇ, İNSAN VE TABİAT İSTİKRARININ SAĞLANMASI VE SÜRDÜRÜLEBİLİR OLMASI

Bu bölgede Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın denetiminde 2020 yılının Eylül ayından beri devam eden bir proje gerçekleştiriliyor. Yürütülen proje, Karaburun yarımadasındaki kıyı alanlarda insan ve tabiat istikrarının sürdürülebilir olması; bu bölgelerdeki doğal, kültürel, tarihi, eğitsel ve estetik bedellerin gelecek kuşaklara aktarılması ve tanıtılması açısından büyük kıymet taşıyor. Bu kapsamda bahse bahis alanda “biyoçeşitlilik” araştırmaları yapılıyor.

Mordoğan mevkiinde bulunan Küçük-Büyük Ayıbalığı Koyu’ndaki mağaralar, Karaburun merkezinde yer alan Büyük-Küçük Ada, Kalecik Mevkii, Bozköy Barajı, Badembükü, Tuzla Koyu ve İris Gölü, proje kapsamında incelenen ve çalışmalar yapılan bölgelerden bazılarıdır.

Karaburun yarımadası bilhassa yarasalar, küçükbaş hayvanlar, yaban domuzu, sürüngenler ve kuş cinsleri için hayat alanı sunuyor.

Bu yerlerden Badembükü’nde bulunan ve çok özel bir bitki tipi olan Kum zambağı, tabiatta sadece deniz kıyısı kumsallarında kendini gösteren bir tiptir. Jenerasyonu tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan bu bitki çeşidi için en büyük tehdit yapılaşmadır. Kum Zambağı, kozmetik eser imalinde kullanılırken, yurtdışına çıkarılması yasaklanmıştır.

Yarımadada korunması gerekli sulak alanlardan biri olan İris Gölü ise Kuzey ve Güney Ege göç bölgesi içerisindeki balıkçılar ve leylekler için kıymetlidir. Anadolu-Balkan pürtüklü semenderi için de bir hayat alanıdır.

DAĞ, ORMAN, KIYI VE SULAK ALAN EKOSİSTEMİ, BİYOÇEŞİTLİLİK AÇISINDAN EPEY ZENGİNDİR

Bitkisel manada özel cinslerin olduğu Karaburun ÖÇKB, bir yandan kuşağı tükenmekte olan çeşitler için hayat ortamı sunarken başka yandan korunmasına da imkan tanıyor.

Önemli kuş alanı olarak tanımlanan Karaburun yarımadasında 258 adet kuş tipi belirlenmiş, bunlardan 17 tanesi ÖÇKB için yeni kayıt niteliği taşırken 14 tanesi de Karaburun’a özel olarak kayda geçilmiştir.

Karaburun-Ildır körfezi ÖÇKB iç suları için 6 adet Balık taksonu yeni kayıt olarak tespit edilmiştir.

Yine Omurgasız hayvanlar kategorisinde 46 taksonun 34’ü ÖÇKB için yeni kayıt olarak saptanmıştır. İncelemelerde bu omurgasız hayvan cinslerinden 3’ünün endemik tıp olduğu not edilmiştir.

Bölgede 18 adet farklı habitat tipi tespit edilmiştir. Proje alanında gerçekleştirilen arazi çalışmalarından elde edilen datalara nazaran alanda; 2 adet tohumsuz bitki, 489 adet tohumlu bitki keşfedilmiştir. Bu bitkilerden 80 tanesi, Karaburun-Ildır Körfezi ÖÇKB için yeni kayıt niteliği taşımaktadır.

Arazi çalışmalarında 21 adet göğüslü tipine rastlanmış, bu çeşitlerden 3 tanesi uzun kulaklı yarasa olmakla birlikte ÖÇKB için yeni kayıttır.

Çalışmalarda 20 adet sürüngen kayıt altına alınmıştır. Uzman gruplarca bu güne kadar 21 aydır toprakta yürütülen ağır çalışmalar sonucunda teşhisi tamamlanarak kayıt altına alınan toplam 1106 adet flora ve fauna taksonu mevcuttur. Bunlardan 142’si, ÖÇKB için yeni kayıt niteliği taşıyan taksonlardır.

PROJE YILSONUNDA TAMAMLANACAK, MEVCUT DURUM ORTAYA ÇIKARILACAK

Projenin temel stratejisini, sürdürülebilirlik anlayışı oluşturmaktadır. Tüm çalışmalar, memleketler arası mutabakatlar ve mukaveleler çerçevesinde yapılmış olup projenin bu yılın sonunda tamamlanmış ve raporlanmış olması öngörülmektedir. Rapordaki sonuçlara nazaran bölgede fizikî bir altyapı planlaması yapılacak, stratejik manada sürdürülebilir planlar tekrar gözden geçirilerek mevcut durum ortaya konacak.