Havacılık dalında 10 yılda büyük değişim bekleniyor

Dünyanın ikinci büyük havacılık fuarı olan Farnborough International Airshow, Londra’nın yaklaşık 48 km güneybatısındaki Farnborough Havaalanında pandemi ve Rusya-Ukrayna Savaşı gölgesinde gerçekleşti. 2020 yılında pandemi hasebiyle ertelenen fuar, havacılık ve savunma şirketlerini 4 yıl ortadan sonra bir ortaya getirdi. Fuara ülkemizden Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ)’nin yanı sıra, ROKETSAN, HAVELSAN üzere havacılık ve savunma alanında faaliyet gösteren 15 firma katıldı.

Bin 500 iştirakçi ve 87 uçağın yer aldığı fuarı 47 ülkeden yaklaşık bin 800 gazeteci izledi. Fuar sivil ve askeri uçakların potansiyel müşterilere ve yatırımcılara gösterildiği, havacılık ve savunma sanayileri için hayli kıymetli bir tertip olarak tamamlanırken FIA 2022’de öne çıkan son trendler hakkında bilgi veren ve dala dair öngörülerini paylaşan Dassault Systèmes Havacılık ve Savunma Sanayii Lider Yardımcısı David Ziegler, Dünya yörüngesinde artış gösteren uyduların yönetilmesi, savunma için birbiriyle bağlantı halinde lakin bağımsız sistemler geliştirilmesi, ticari havacılığın hidrojene yönlendirilmesi, gökyüzünün kentsel hava hareketliliği ile yine keşfedilmesi üzere pek çok hususta değerlendirmelerde bulundu.

10 YIL SONRA 10 KAT FAZLA UYDU

Uzay tarafında da yeni teknolojiye çok fazla yatırım yapıldığını gördüklerini söyleyen Ziegler, bundan 10 yıl sonra Dünya’nın etrafında dönen yaklaşık 10 kat daha fazla uydu olacağını ve bunun kendi içinde daha fazla sıkıntıya yol açacağını söyledi. Ziegler, “Sürdürülebilirlik ve havacılık hakkında konuşuyorsak, burada nitekim ticari havacılık dalına odaklanılmış durumda. Yakıt tüketimini yüzde 20 azaltmak ve yeni jenerasyon motorların ömrünü 10 yıldan 20 yıla çıkarmak üzere bir dizi alanda büyük ilerleme kaydettik. Artık geleceğe baktığımızda, yeni teknoloji tiplerine odaklanıyoruz. Hidrojenle çalışan uçaklar, elektrikli uçaklardaki ve hibrit itici güçteki daha fazla ilerleme, eser geliştirme ve yeni teknolojilerin önümüzdeki beş, on ve on beş yıl içinde uçaklara taşınması açısından büyük bir odak noktası olacak. Teknolojinin vakit ölçeğine ve önümüzdeki 20 yılda ne olacağına baktığımızda, sürdürülebilir havacılık yakıtının tek başına üretilen sera gazı ölçüsü ile atmosferden temizlenen ölçü ortasındaki dengeyi kuramadığını ve pak havacılığa giden yolun karşılığı olmadığını görüyoruz. Fakat bu karşılığı vermek için âlâ bir başlangıç olduğunu söylemek mümkün. Önümüzdeki beş yıla bakarsak, giderek daha fazla elektrikli itici güç göreceğiz. Bu, 2024’te hizmete girecek olan bu yeni hava taksileri ile eVTOL’ler ve ayrıyeten hibrit itici güçlü, yani yakıt bazlı yahut gazyağı motorları ile elektrikli motorlara sahip bölgesel uçaklar için de geçerli ve bu sayede, yakıt tüketimini kıymetli ölçüde azaltacak. O vakit 10 yıl ve ötesine bakarsak, bu süreçte hidrojenin öne çıktığını göreceğiz” açıklamasını yaptı.

Uçakların uçma biçiminde kıymetli bir dönüşüm yaşandığını ve Farnborough’da da Vertical Aerospace’in ön plana çıktığını söyleyen David Ziegler, “Vertical Aerospace, dikey kalkış ve iniş için yeni araçlar geliştiren bir start-up. Bulut ve sanal ikiz teknolojisindeki tahlil portföyümüzden yararlanarak, büsbütün elektrikli olacak bu yepisyeni uçağın dizaynını hızlandırmalarına imkan sağladık. Pak havacılık projelerine katkıda bulunmak için de büyük havacılık şirketleriyle iştirak kuruyoruz ve devlet fonlarının havacılığın karbondan arındırılması için direkt araştırmalara kanalize edilmesini sağlıyoruz. Ayrıyeten, karbonsuzlaştırmaya katkıda bulunmak için devlet fonu sağlayan araştırma kuruluşlarıyla da iştirak yapıyoruz. Bunlara ek olarak da bu toplulukta faal projeleri olan küçük, orta ölçekli ve yeni kurulan birçok şirketle çalışıyoruz” diye konuştu.

KISA MÜHLET İÇİNDE DEĞİŞECEK

2024-2025 yıllarında dikey kalkış ve iniş yapan, yani kısa menzilli uçuşlar için kullanılan birinci elektrikli uçaklara sahip olmayı bekleyebiliriz diyen Ziegler, “Biraz daha ileriye baktığımızdaysa, bence 2035 yılına kadar hidrojen teknolojisine dayalı karbon nötr bir uçağın birinci uçuşunu gözlemleyeceğiz. Böylelikle bu uçuşlar 1000 deniz mili menzili uzaklıkta bulunan bölgesel pazarı gaye alacak” varsayımında bulundu.