Depremzedelere ikinci şok! Fahiş artışa karşı 4 teklif

Milliyet.com.tr/ Zelzelenin akabinde bölgeden göç eden depremzedeler yüksek kira fiyatlarıyla ikinci şoku yaşadı. Depremzedelerin göç ettikleri kentlerde yüksek kiralarla karşılaştığı istikametindeki şikayetler üzerine Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlattı. Pekala fahiş artış yapanlar ne çeşit ceza alacak? İşte ayrıntılar…

NE CEZA ALACAKLAR?

Konuyla ilgili milliyet.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Mustafa Hakan Özelmacıklı şu tabirleri kullandı: “Özellikle Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un yaptığı açıklama çerçevesinde zelzeleden ziyan gören bina sayısı 202 bin iken, bağımsız kısım sayısı 582 bini aştı. Bu açıdan baktığımızda hakikaten etraf vilayetler başta olmak üzere birçok vilayetimize depremzedelerin tahliye edildiğini görüyoruz

‘BÜYÜKŞEHİRLERE AĞIR GÖÇ VAR’

Diyarbakır, Elazığ, Mersin, Konya üzere etraf vilayetler dışında büyükşehirlere de ağır bir iç göç var. Bu depremzede vatandaşların göçünün yanı sıra daha sağlam bir yapıda oturmak isteyen kent içi hareketlilik de çizgi safhaya ulaştı.

Eski binada oturanlar daha yeni binalara ya da müstakil yapılara ağır bir ilgi gösteriyorlar. Zelzele şoku atlatıldıktan sonra bu hafta bu hareketliliğin daha fazla olduğunu söyleyebiliriz. Öncelikle haksız fiyat uygulaması üzerinden Ticaret Bakanlığı’na fahiş fiyat artışı yapanlar zati şikayet edilebiliyor.

Özellikle başsavcılık tarafından yapılan incelemeler gelen şikayetler üzerinden Ticaret Vilayet Müdürlükleri tarafından yapılacak incelemeler çerçevesinde bir cezaya dönüşebilecektir.

‘EMLAK İŞLETMELERİ ÜZERİNDEN AĞIR KONTROL VAR’

Bununla birlikte ilan portallarından Gelir Yönetimi Başkanlığı Risk Tahlil Genel Müdürlüğü bu incelemeleri data çekerek yapabiliyor. Emlak işletmeleri kendileri girdikleri ilanları aylık olarak esasen Bakanlığa da göndermekle yükümlüler. Bu çerçevede yetki dokümanlı emlak işletmeleri üzerinde ağır bir kontrol var.

Ama tabi fahiş artış en çok mal sahibi olarak kendini değerlendirip internete ilan giren şahıslar üzerinden daha ağır bir formda yapılıyor. Fakat ülkemizde bir mal sahibi denetim sistemi yok. Kişi kendi ismini soy ismini gerçek girmeyerek bile rastgele bir ilan verebiliyor.

Bu Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü ile entegre olmadığı için ilan girenlerle ilgili tespitlerin çok kolay olmayacağını söylemek lazım.

FAHİŞ ARTIŞA KARŞI 4 ÖNERİ!

Acil olarak ilan portallarına bir düzenleme getirilmesi mal sahibi olarak ilan verenlerin kesinlikle Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nden taşınmaz entegrasyonu sağlaması, kira kontratlarının ve e-Devlet sistemi üzerinden geçmiş kiraları gösterir bir biçimde takiplerin yapılması ve bu noktada ülkemizde gerek satılık gerekse kiralıklar için de bir bedel haritası üretilmesine her zamankinden daha çok gereksinim duyuyoruz.

Kira artışları talebin artması ile bir arada artmaya da devam edecek üzere gözüküyor. Bu noktada arzı artıracak ve devletin birçok bölgede aslında yapabileceği konutlar çok daha ehemmiyet arz ediyor. Malum anayasamızın 56 ve 57’nci unsurları devletin konut gereksinimini karşılayacak önlemler alması ve herkesin sağlıklı ve istikrarlı bir etrafta yaşama hakkına sahip olduğuna ilişkindir. Bilhassa dar gelirli ve dezavantajlı kümelere yönelik toplumsal konutlara her zamankinden daha fazla muhtaçlık duyuyoruz.

‘8 BİN LİRADAN BAŞLAYIP 300 BİN LİRAYA KADAR ÇIKABİLİYOR’

Yaptırımların birçok para cezası halinde sonuçlanabilen örneklerdir. Ticaret Vilayet Müdürlüklerinin yaptığı kontrollerde emlak işletmelerine cezalar yaklaşık 8 bin liradan başlayıp 300 bin liraya kadar çıkabiliyor. Aslında olağan vatandaşlar kısmında ilan sorunumuz daha fazladır.

NE KADAR ARTIRIM YAPILDI?

Bu kentlere nazaran değişkenlik gösteriyor. Direkt yüzde vermek vilayetlere nazaran çok mümkün olmasa da şunu söyleyebiliriz. En ağır artışlar etraf vilayetlerde yaşandı diyebiliriz.

Yüzde 20 ile yüzde 30 ortasında bir fiyat artışı var. Bilhassa eşyalı kiralıklarda bu oranın çok daha fazla olduğunu söylemek mümkün. İçeriye konulan eşya ve nitelikleri çok daha farklı özelliklerde olabiliyor. Fiyat farkına neden olan bir öge olarak da değerlendirilebiliyor.

İstanbul’da 1.5 milyon konutu 2 rezerv alana taşınacak. Bahsedilen alan İstanbul’un hangi ilçelerini kapsıyor olabilir?

İstanbul ve Avrupa yakasında birer alan olacağını varsayıyoruz. Zira Türkiye’nin sarsıntı riski haritası olduğu üzere İstanbul’un da bir haritası var. Aslında bu noktada sarsıntı bölgeleri çerçevesinde baktığımızda İstanbul’un kuzey çizgileri sarsıntı riskinden biraz daha sıyrılmış vaziyettedir.

‘BAŞAKŞEHİR ÖN PLANA ÇIKIYOR’

Burada biraz daha kamu alanlarının imkanları çerçevesinde baktığımızda Başakşehir ilçesi ön plana çıkıyor diyebilirim. Zira burası gerek Kuzey Anadolu Fay Hattı’na olan uzaklığı gerekse de sağlam altyapısı nedeniyle, kamuya ilişkin alanların olması sebebiyle çok daha ön plana çıkıyor.

‘ANADOLU YAKASINDA TUZLA’

İstanbul’un Anadolu yakasında ise bu biraz daha Tuzla ve Tuzla’nın kuzeyi halinde kıymetlendirilebilir. Bu noktada çok rahat alanlarımız yok. Çekmeköy’de ağır yeşil alanlar var. Bu noktada Anadolu yakasının kuzeyinde Tuzla, Çekmeköy, Sancaktepe üzere bölgelerin en azından bu alan çerçevesinde değerlendirileceğini varsayım ediyorum.

2023 yılı gerek kentsel dönüşüm için gerekse de gayrimenkul hareketliliği bakımından en hareketli yıllardan biri olacak diyebiliriz.”