Atatürk’ün gözleri vakte yeniliyor

Gökhan Karakaş – Erzincan’da 1982 yılında vatani misyonunu yapan ressam Mustafa Aydemir ve üç bin istekli asker tarafından Keşiş Dağı’na yapılan 176 metre uzunluğundaki Atatürk portresi artık vakte yeniliyor. Ressam Mustafa Aydemir, “Bir dağa nakşedilmiş dünyanın en büyük portresini, 30 günde tamamı istekli askerlerle ve hiç para harcamadan yapmıştık. Boyaları solan ve taşları yerinden kayan portrenin heybetini kaybetmesi bizleri çok üzüyor” dedi. Karmaşık açı hesaplarıyla Erzincan 59. Topçu Tugayı’nın askerlerince Keşiş dağına uygulanan Atatürk portresi, 2009 yılında Washington Smithsonien Müzesi tarafından dünyanın en büyük ve 100 sıradışı sanat yapıtından biri seçilmişti.

Dünyanın en büyüğü

Kırk yıl evvel Erzincan 59. Topçu Tugayı’nda askerliğini yapan ressam Mustafa Aydemir, birliğin üzerindeki Keşiş dağına dünyanın en büyük insan portresi olarak Atatürk’ü nakşetmek istemişti. Tugay Kumandanı Tuğgeneral Hidayet Güngör müsaadesiyle harekete geçen Aydemir, üç bin istekli askerle dağa Atatürk portresini doğal taşları kullanarak yapmıştı. Tuğgeneral Hidayet Güngör’ün yapıtın altına imza atması buyruğunu uygulamayan ve erken terhis mükafatını de reddeden Aydemir, askerliğini olağan müddetinde bitirmişti. Erzincan ile özdeşleşen ve uzaydaki uydulardan görülebilen portre ortadan geçen kırk yıl içinde bozuldu.

Günümüze kadar gelmesine karşın güneşin, sarsıntıların ve sellerin yıprattığı portrenin hücuma uğradığını belirten eser sahibi Mustafa Aydemir, 2016 yılında askeriyenin portre üzerindeki müdafaayı kaldırdığını vurguladı. Aydemir, “Koruma kalkınca portreye saldırdılar ve portreyi oluşturan bin ton tartısındaki taş üzere ağır materyalleri temellerinden sökerek dağdan yuvarlamışlar. 2017 yılında Erzincan Valiliği’nin isteğiyle süreksiz bir tamirat yaptım lakin kalıcı bir tahlille gelecek jenerasyonlara aktarılması gerekiyor. Otların biçilmesi ve üzerine boya dökülmesi kâfi muhafazayı sağlamıyor” dedi.

Tüm gayretlere ve verilen kelamlara karşın toprağın üzerindeki süreksiz boyayla yapılan portrenin solduğunu ve üzerindeki yaban otlarının çoğaldığını belirten Aydemir, hiç para harcanmadan yapılan bu yapıtın kurtarılması gerektiğini belirtti. İstanbul Devlet Hoş Sanatlar Akademisi Yüksek Fotoğraf Kısmı mezunu ressam Mustafa Aydemir, “Üç bin askerin istekli gücüyle yapılan bu eser için dağlardaki doğal taşları insan zinciriyle topladık. Motor yağları ve fabrika atık kimyasallarını boya için kullandık. 7 bin 565 metrekare büyüklüğünde Atatürk portresi, Türk beşerinin gerektiğinde bir ortaya gelebilmesidir. Türk beşerinin yoktan var edebilmesi ve imecesidir. Uzaydan görülen tek Türk sanat yapıtının yaşaması için çabalamalıyız” diye konuştu.

Büyük Taarruz ve 30 Ağustos Zafer Bayramı’nın 100’üncü yılında bu zaferi kazanan Atatürk’ün portresinin eriyip gitmesine müsaade verilmemesini isteyen Aydemir, “Dört aylık şantiye çalışmasında çelik betonarme yapmak istiyorum. Erzincan Vilayet Özel Yönetimi ve Erzincan Valiliği desteklerse 2023 yılında yani ulu cumhuriyetimizin 100’üncü yılında portreyi layık olduğu formda yüzlerce yıl dayanacak sağlamlıkta yapmak istiyorum” diye konuştu.