2021 yılında Ar-Ge’ye 81,9 milyar lira harcandı

Gayrisafi yurt içi Ar-Ge harcamasının GSYH içindeki oranı 2020 yılında yüzde 1,09 iken, 2021 yılında 7 trilyon 248 milyar 789 milyon TL’lik GSYH içindeki oranı yüzde 1,13’e yükseldi.

Ar-Ge harcamalarında mali ve mali olmayan şirketler yüzde 70,7 ile en büyük hisseye sahip olurken, bunu yüzde 23,7 ile yükseköğretim takip etti. Kâr maksadı olmayan kuruluşlar tarafından yapılan Ar-Ge harcamalarının da dâhil olduğu genel devlet Ar-Ge harcamalarının toplam Ar-Ge harcamaları içindeki hissesi ise yüzde 5,6 oldu. Ar-Ge harcamaları içerisinde işçi harcamaları yüzde 49,5 ile en büyük harcama kalemini oluşturdu.

Mali ve mali olmayan şirketler Ar-Ge finansmanında yüzde 62,4 ile birinci sırada yer aldı

Ar-Ge harcamalarının 2021 yılında yüzde 62,4’ü mali ve mali olmayan şirketler tarafından finanse edilirken genel devlet Ar-Ge harcamalarının yüzde 25,1’ini, yükseköğretim yüzde 10,6’sını, yurt dışı kaynaklar yüzde 1,9’unu ve öteki yurt içi kaynaklar yaklaşık olarak yüzde 0,04’ünü finanse etti.

Tam vakit muadili cinsinden 221 bin 811 Ar-Ge işçisi çalıştı

Tam vakit muadili (TZE) cinsinden 2021 yılında toplam 221 bin 811 kişi Ar-Ge çalışanı olarak çalıştı. Bölümler prestiji ile dağılımına bakıldığında ise TZE cinsinden toplam Ar-Ge çalışanının 2021 yılında yüzde 67,4’ü mali ve mali olmayan şirketlerde, yüzde 28,2’si yükseköğretimde ve yüzde 4,4’ü kâr hedefi olmayan kuruluşların da dâhil edildiği genel devlet bölümünde yer aldı.

TZE cinsinden bayan Ar-Ge işçisinin oranı yüzde 32,1 oldu

TZE cinsinden bayan Ar-Ge işçi sayısı, 2021 yılında 71 bin 301 kişi ile toplam Ar-Ge işçi sayısının yüzde 32,1’ini oluşturdu. Dallar prestiji ile TZE cinsinden bayan Ar-Ge işçi oranı yükseköğretimde yüzde 45,7, kâr maksadı olmayan kuruluşların da dâhil edildiği genel devlette yüzde 30,4, mali ve mali olmayan şirketlerde ise yüzde 26,6 oldu.

Ar-Ge işçisinin yüzde 31,2’si doktora yahut muadili eğitim düzeyine sahip

Ar-Ge işçisi tahsil durumuna nazaran incelendiğinde, Ar-Ge işçisinin yüzde 34,9’unun lisans eğitim seviyesine sahip olduğu görüldü. Bunu sırasıyla yüzde 31,2 ile doktora yahut muadili, yüzde 24,3 ile yüksek lisans, yüzde 4,8 ile meslek yüksekokulu ve yüzde 4,8 ile lise ve altı kategorileri takip etti. TZE cinsinden Ar-Ge işçisinin eğitim durumuna nazaran dağılımı ise sırasıyla; yüzde 48,0 ile lisans, yüzde 20,7 ile yüksek lisans, yüzde 18,3 ile doktora yahut muadili, yüzde 6,7 ile meslek yüksekokulu ve yüzde 6,3 ile lise ve altı eğitim seviyesi halinde oldu.

En fazla Ar-Ge harcaması TR51 (Ankara) bölgesinde gerçekleşti

İstatistiki Bölge Üniteleri Sınıflaması (İBBS) 2. Seviyeye nazaran 2021 yılında Ar-Ge harcamalarının en yüksek olduğu bölge toplam Ar-Ge harcamasının yüzde 31,9’unu gerçekleştiren TR51 (Ankara) iken, bunu yüzde 28,5 ile TR10 (İstanbul) ve yüzde 9,8 ile TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) bölgesi takip etti.

Toplam Ar-Ge işçi sayısının yüzde 29,5’i TR10 (İstanbul), yüzde 19,3’ü TR51 (Ankara) ve yüzde 8,0’ı TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) bölgesinde istihdam edildi.

Mali ve mali olmayan şirketlerde Ar-Ge harcamasının yüzde 52,9’u Ar-Ge merkezlerinde yapıldı

Mali ve mali olmayan şirketler tarafından 2021 yılında gerçekleştirilen 57 milyar 884 milyon TL Ar-Ge harcamasının yüzde 52,9’u Ar-Ge merkezlerinde gerçekleştirildi. Ar-Ge merkezlerinde yapılan Ar-Ge harcamasının yüzde 85,2’si, 250 ve üzeri çalışan sayısına sahip olan teşebbüsler tarafından yapıldı.

En fazla Ar-Ge harcaması yüksek teknoloji faaliyetlerindeki teşebbüsler tarafından yapıldı

İmalat endüstrinde Ar-Ge faaliyeti yürüten teşebbüsler teknoloji seviyelerine nazaran sınıflandırıldığında, 2021 yılında imalat endüstrinde gerçekleştirilen 32 milyar 773 milyon TL Ar-Ge harcamasının yüzde 47,5’inin yüksek teknoloji faaliyetinde yer alan teşebbüsler tarafından gerçekleştirildiği görüldü. Bu oran 2015 yılında yüzde 35,3’tü. İmalat sanayindeki toplam Ar-Ge harcamasının yüzde 39,6’sı orta yüksek teknoloji faaliyetindeki teşebbüsler, yüzde 8,3’ü orta düşük teknoloji faaliyetindeki teşebbüsler ve yüzde 4,6’sı düşük teknoloji faaliyetindeki teşebbüsler tarafından yapıldı.

İmalat endüstrinde Ar-Ge faaliyeti yürüten girişimlerdeki araştırmacı sayıları incelendiğinde 2021 yılında en fazla araştırmacının 24 bin 630 kişi ile orta yüksek teknoloji faaliyeti yürüten teşebbüsler tarafından istihdam edildiği görüldü. Bunu 16 bin 720 araştırmacı istihdamı ile yüksek teknoloji faaliyeti yürüten teşebbüsler takip etti. TZE cinsinden araştırmacı sayıları dikkate alındığında da en fazla kıymetin 22 bin 299 ile orta yüksek teknoloji faaliyeti yürüten teşebbüslerde olduğu saptandı.