Türkiye’yi korkutan kuduz olayında kritik 24 saat detayı! ‘Kurtulan 1 kişi var’ diyerek anlattı

Bitlis’in Adilcevaz ilçesine bağlı Göldüzü Köyü’nde yaşayan Mustafa Erçetin (10) ve Polat Ergün (9) yaklaşık beş hafta evvel sokak köpeklerinin saldırısına uğramıştı. Köpeğin ısırdığı Mustafa Erçetin olayı ailesinden gizleyip, bisikletten düştüğünü söylemişti. Lakin rahatsızlanması üzerine gerçek ortaya çıkmış ve hastaneye kaldırılmıştı. İki çocuk da 19 Ekim’de kuduz kuşkusu ile Ankara Hacettepe Üniversitesi Hastanesi’ne sevk edilmişti. 

DURUMU GİDEREK AĞIRLAŞTI

Yapılan tetkiklerde ‘sudan korkma’, ‘tükürük salgısında artış’, ‘hırçın davranışlar’ ve anlamsız konuşmalar üzere belirtileri de gösteren Mustafa Erçetin’in kuduz olduğu tespit edildi. Polat Ergün’e ise kuduz bulaşmadığı ve sıhhat durumunun âlâ olduğu anlaşıldı. Durumu ağırlaşan Mustafa Erçetin’in ağır bakıma alındığı ve teneffüs aygıtına bağlandığı öğrenildi. Öte yandan olayın ortaya çıkmasının akabinde birebir bölgede yapılan taramalarda 36 kişinin daha köpek tarafından ısırılmasına karşın hiçbir sıhhat kuruluşuna başvurmadığı ortaya çıktı. 

BEYİN İLTİHABINA NEDEN OLUYOR

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi F. Gökçe Demir, Ankara’da tedavileri devam eden iki çocuk ile tespit edilen 36 yeni hadiseyi nelerin beklediğini ve nasıl bir tedavi süreci izleneceğini anlattı. Kuduzun tesirli antiviral tedavisinin olmadığını, ekseriyetle ölümcül seyrettiğini ve beyin iltihabına sebep olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi F. Gökçe Demir, “Eğer ısırıldıkları üzere hastaneye gitselerdi aşı ve kuduz antiserumu uygulanırdı. Ne yazık ki başvurduklarında yedi günden fazla mühlet geçmiş, geç kaldılar” diye konuştu.

AŞI VE SERUM TESİR ETMİYOR

Kuduzun temasla da bulaşabildiğini ve birinci testte negatif çıkan sonucun tekrarlanan testlerde olumluya dönebileceğini belirten Dr. Demir, “Kesinleşen kuduz olayında üçüncü sefer tekrarlanan testte olumlu sonuç çıktı” dedi. Kuduz olduğu belirlenen Mustafa Erçetin’in durumunun ağırlaştığını belirten Demir, şöyle konuştu:

Jeanna Giese

KURTULAN TEK OLAY ŞAİBELİ

Kuduzun yüzde yüz ölümcül bir hastalık olduğunun altını çizen Dr. Öğr. Üyesi Demir, literatürde kurtulan yalnızca bir olay bulunduğunu, onun da şaibeler barındırdığını belirtti. Demir, aşılı olup olmadığı bilinmeyen bir hayvan (kedi, köpek, yabanî hayvanlar) tarafından ısırılan ya da tırmalanan kişinin 24 saat içinde kuduz istasyonu olan bir merkeze gitmesi gerektiğine de dikkat çekti. Kimi eğitim araştırma ve devlet hastanelerinin kuduz istasyonu olarak belirlendiğini belirten Gökçe Demir, bu istasyonların kolay bir internet aramasıyla öğrenilebileceğini söyledi. 

‘ISIRAN HAYVAN TAKİP EDİLMELİ’

Özel hastanelerde kuduz aşısı yahut serumu bulunmadığına dikkat çeken Dr. Gökçe Demir, “Sadece devlete bağlı sıhhat kuruluşlarında kuduz aşısı yapılıyor. Asi takdirde devlet, kuduz takibi yapmakta zorlanır” sözlerini kullandı. Isırılmadan sonra hayvanın 10 gün boyunca takip edilmesinin değerli olduğunun altını çizen Gökçe Demir, “Tükürüğünde kuduz virüsü olan bir hayvan en geç 10 gün içinde beyin iltihabından ölür. Şayet hayvan müddet sonunda yaşıyorsa kuduz değildir” bilgisini verdi. Kuduzun belirtilerine değinen Dr. Gökçe Demir, kelamlarına şu biçimde devam etti:

KUDUZ OLAN SUDAN KORKUYOR MU?

Kuduz olanların sudan korkmasının nedenlerini açıklayan Dr. Öğr. Üyesi F. Gökçe Demir, “Kuduza yakalanan kişi su içmek istediğinde yutaktaki kaslar kasıldığı için suyu içemez. Bu sebeple su içmekten kaçınırlar aslında sudan korkmazlar. Sudan korkma, rüzgardan korkma olarak nitelendirilen şey aslında en ufak uyaran karşısında kaslarının kasılmasıdır” şeklinde konuştu. Sıraladığı belirtilerin ortaya çıkmasının akabinde hastasının düzgünleşmesini sağlayacak bir tedavi bulunmadığını söyleyen Demir, “Bu belirtiler görüldükten sonra virüs hudut sistemine geçmiş oluyor ve kişi ne yazık ki aşı olamıyor” diye de ekledi.

Sahipli bir hayvan tarafından ısırılan kişinin çabucak ‘aşı karnesi’ni istemesi gerektiğini belirten Dr. Gökçe Demir, “Eğer hayvana bir yıl içinde kuduz aşısı yapılmışsa bir sorun yok demektir. Lakin sahipsiz bir hayvan tarafından ısırıldıysa derhal kuduz aşısı yaptırmak gerekir” dedi. 

ISIRILAN YERE NAZARAN TEDAVİ

Vücutta ısırılan yere nazaran uygulanan tedavinin ve virüsün ilerleyişinin değiştiğini söyleyen Demir, “Vahşi hayvan ısırıklarında ya da damar ve sonların ağır olduğu baş-boyun ısırıklarında yalnızca aşı değil, antiserum da uyguluyoruz. Isırık merkezi hudut sistemine ne kadar uzaksa o kadar geç bulaşıyor ve bulgular da gecikiyor” dedi. Kuduz aşısının ısırılmadan sonra olabildiğince çabuk biçimde, birinci 24 saat dolmadan yapılması gerektiği ihtarında bulunan Gökçe Demir, “Çünkü kuduz virüsü hudut sistemine geçtikten sonra tedavisi yok, aşının bir tesiri olmaz” ayrıntısını paylaştı.