Son yağışlar da kâfi olmadı, Van Gölü’nün biçimi kısmen değişti

Son yıllarda ülkeyi ve bölgeyi etkileyen global ısınma ve buna bağlı kuraklığın tesirleri sürüyor. Dünyanın en büyük sodalı gölü, Türkiye’nin de en büyük gölü olma özelliği taşıyan Van Gölü’nde de kuraklığa bağlı olarak çekilmeler meydana geldi. Bu yıl kar yağışı ve yağmurların artması, Van Gölü’nün su düzeyine tesir etmedi.

Yağışların çok sevindirici olduğunu vurgulayan Su Eserleri Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Akkuş, “Son aylarda Van Gölü Havzası’nın yağışlı geçmesiyle birlikte insanların daima sordukları soru kışın yağan karların ve bu mevsimde yağan yağmurun göl su düzeyine tesirinin ne olduğu istikametinde. Hava sıcaklığı mevsim normallerinde hatta altında seyrediyor ve yağışlı bir devir geçiriyoruz.

Bu bizim için sevindirici ama bunun Van Gölü’nün su düzeyinin yükselmesine gözle görülür bir katkısı yok zira Van Gölü’ndeki çekilme uzun yıllar sonucunda ortaya çıkmış bir hadisenin sonucu yani uzun yıllar boyunca yağış az gerçekleşti. Yaz ayları da sıcak geçti. Bu nedenle buharlaşma fazla oldu, göle su girdisi az oldu ve Van Gölü’nün çekildiğini görüyoruz.

Van Gölü’nün eski düzeyine ulaşması için 5-10 yıl yağışlı periyod geçirilmesi gerekiyor lakin önümüzdeki yıllara ait kestirimler global ısınma ile birlikte sıcaklıkların daha da artacağı tarafında. Umut ediyoruz ki kış aylarında havzaya bol yağış düşer ve ilkbahar aylarında da yeniden yağmur yağışlarıyla birlikte Van Gölü eski düzeyine kavuşur” diye konuştu.

UYGU İMAJLARI, HAL DEĞİŞİKLİĞİNİ GÖSTERDİ

Van Gölü’ndeki çekilmenin bilhassa kıyı bölümlerde sığ olan alanların karaya çıkmasına neden olduğunu da anlatan Dr. Akkuş, bunun da Van Gölü’nün formunda kısmi değişikliklere neden olduğunu söyledi. Göllerdeki değişimlerin uzun yıllar sürdüğünü belirten Akkuş, bilhassa son 3-5 yıldır gölde çok süratli değişimin olduğunu söyledi.

Van Gölü’nün 1970 ile 2021 yılları ortasındaki değişimiyle ilgili Akkuş, “1970’li yıllara gidersek şayet o günden bugüne olan süreci değerlendirdiğimizde aslında göl kenarındaki birtakım sulak alanların bilhassa büsbütün ortadan kalktığını görüyoruz. 1970’li yıllarda haritada su olarak görülen yerler bugün büsbütün bir kara modülüne dönüşmüş biçimde.

1970 yılına ilişkin Landsat uydu imajlarını incelediğimiz vakit Van Gölü’ne dökülen Karasu Çayı’ndan 5-6 kilometrekarelik alanın büsbütün suyla kaplı olduğunu görüyoruz ama 2021 yılının uydu imgelerine baktığımızda Karasu Çayı’nın 6 kilometrekarelik alanı kara modülü haline gelmiş. Geçmişteki ve şimdiki uydu manzaralarını karşılaştırdığımız vakit Van Gölü’nün bilhassa kenar kesitindeki küçük koyların akarsularla derelerin buluştuğu yerdeki su altındaki alanların karaya çıktığını görüyoruz. Bu da Van Gölü’nün biçiminin kısmen değiştiğini işaret ediyor” dedi.