“Orman ve su idaresinde kalıcı ve akılcı tahliller bularak doğal kaynaklarımızı korumak zorundayız”

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Heyetinin 2012 yılında ormanların değerine dikkat çekmek için 21 Mart gününü Dünya Ormancılık Günü olarak ilan ettiğini tabir eden Bayraktar, açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Birleşmiş Milletler 2023 yılı için Dünya Ormancılık Günü’nün temasını ‘Orman ve Sağlık’ olarak belirledi. Bu temayla, ormanların; pak su, pak hava sağlaması, iklim değişikliğinin tesirini azaltmak için karbon salınımının azaltılması, besin ve tıbbi ilaç temini üzere kıymetli fonksiyonlarıyla sıhhatimize çok şey kattığı vurgulanıyor. Dünyada tıbbi bitkilerin sayısının 50 bin adet olduğu bildirilmektedir.”

Ormanın kıymeti ve geliştirilmesi

Dünyadaki süratli nüfus artışı ve endüstrileşme, doğal kaynakları önemli halde etkilediğine dikkat çeken Bayraktar şunları kaydetti: “Dünya nüfusunun giderek artması ve orman ham hususuna olan talebin karşılanmasına devam edilmesi orman tahribatının daha da artacağını gösteriyor. Yapılan araştırmalar dünyada her yıl 10 milyon hektar orman alanının kaybedildiğini ortaya koyuyor. Bu nedenle, yalnızca odun üretimi bakımından ele alınsa bile, bu gereksinimin karşılanması için yapılacak ağaçlandırmalarla orman alanlarının artırılması gerekiyor.

Ülkemizdeki ormanların tamamına yakını devletin karar ve tasarrufu altında olup büyük çoğunluğu Orman Genel Müdürlüğü tarafından yönetim ediliyor.

Türkiye’de ülke yüz ölçümünün yaklaşık yüzde 29,6’sına denk gelen 23 milyon 110 bin hektar alan orman yeridir. Mevcut durumdaki ormanlarımızın 21 milyon 833 bin hektarı koru, 1 milyon 276 bin hektarı ise baltalık orman niteliğindedir.Orman alanlarımızın yüzde 6’sını baltalık ağaçlar, yüzde 94’ünü ise koru ormanları oluşturuyor. Yeniden orman alanlarımızın yüzde 58’i olağan, yüzde 42’si de bozuk ormanlar tarafından oluşuyor.”

Orman köylerimiz kalkındırılmalıdır

Bayraktar şöyle devam etti: “Dünyada en değerli karbon yutaklarından biri olan ormanlar büyük bir süratle azalırken, ülkemiz bugüne kadar yapmış olduğu ağaçlandırma, erozyon denetimi ve bozuk ormanların güzelleştirilmesi çalışmaları ile orman varlığını artıran ülkelerdendir.

Diğer taraftan ormanlarımızın korunması ve sürdürülebilirliği açısından orman köylüleri hayli değerli ve vazgeçilmezdir. 2021 datalarına nazaran 23 bin 111 orman köyünde 7 milyon 451 bin 124 kişi yaşıyor ve orman köylüleri ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 8,6’sını oluşturuyor.

Orman köylerinde gelir seviyesi öbür köylere nazaran kıymetli derecede düşüktür. Ağaçlandırma çalışmaları kapsamında odun ham hususu üretimine yönelik ağaçlandırmaların yanı sıra gelir getirici çeşitlerden, ceviz, badem ve fıstıkçamı üzere tiplerle yapılan ağaçlandırmalarla, orman köylülerinin gelir düzeyi artırılmaya çalışılıyor. Ayrıyeten orman köylüleri şimdiki projelerle desteklenerek, sosyo-ekonomik taraftan gelişmelerine katkı sağlanmakta, uygulamaya konulan entegre havza projelerinde orman köylüsünün desteklenmesine yönelik kaynak ayrılmaktadır.”

Orman yangınları büyük sorun

Orman yangılarına da dikkat çeken Bayraktar, “Tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de orman ekosistemlerini tehdit eden ve taşıdığı işlevler prestijiyle her geçen gün değeri artan, bugün ve gelecek kuşakların ömür sigortası olan orman alanlarındaki kayıpları artıran en temel etmenlerden biri orman yangınlarıdır. Elbet ki iklim değişikliği ve arazi kullanım değişikliği orman yangını riskini artırmaktadır.

Diğer taraftan Birleşmiş Milletler raporuna nazaran, artan iklim krizi ve arazi kullanım değişikliği sonucu çok orman yangınlarında global bir artış görülüyor. 2030’a kadar yüzde 14’lük, 2050’ye kadar ise yüzde 30’luk bir artış iddia ediliyor.

Avrupa Orman Yangını Bilgi Sistemi (EFFIS) bilgilerine nazaran ülkemizde 2019 yılında 321 adet yangında 81 bin 209 hektar, 2020 yılında 472 adet yangında 99 bin 857 hektar, 2021 yılında 288 adet yangında 202 bin 130 hektar ve 2022 yılında 62 adet yangında 15 bin 685 hektar orman alanı yandı.

Orman yangınları ülkemiz ormancılığının öncelikli hususları ortasında yer almalıdır. Orman yangınlarının çıkmasına, yayılmasına mani olmak için her türlü fiziki ve beşeri önlemi almak zorundayız. Orman yangınlarıyla çaba tekniklerini geliştirmek ve güçlendirmek, yangına müdahale müddetini kısaltarak yangın ziyanlarını en aza indirmek öncelikli vazifemiz olmalıdır” değerlendirmesini yaptı.

Ormanların korunması ülkemizin geleceği için önemli

Bayraktar açıklamasını şöyle sürdürdü: “Orman varlığımız birçok tehditle karşı karşıyadır lakin bu tehditlerin başında insan bazlı tesirler gelmektedir. Ormanlara yönelik yasa dışı müdahalelerin temelinde insan etkeni yatmaktadır. Çok ve yöntemsiz yararlanma, kaçak yapılaşma, tarım ve yerleşim alanları kazanmaya yönelik fiiller, denetimsiz ve çok otlatma vb. konular ormanlarımızda kalıcı ve geri dönüşü güç tahribatlar bırakıyor. Bu bahiste değerli çalışmalar yapılmakta olup ormanlarımızı korumakta değerli rol alan orman köylülerine verilen takviye ve kaynaklar artırılarak halkın ormanlara daha tesirli sahip çıkması sağlanmalıdır. Orman köylüsünün sosyo-ekonomik taraftan kalkınmasına katkı sağlayarak; ömür kalitesinin güzelleştirilmesi, gelir kaynakları çeşitliliğinin artırılması ve istihdam sağlanması öncelikli amaçlarımız ortasında yer almalıdır. İklim değişikliğinin tesiriyle kuraklık, sel, fırtına başta olmak üzere çeşitli afetleri yaşıyoruz ve bu afetlerden tarımın etkilenmemesi mümkün değildir. Bu tesirleri azaltmak için bilhassa orman ve su idaresinde kalıcı ve akılcı tahliller bularak doğal kaynaklarımızı korumak zorundayız.

Milli gelirden en az hissesi alan kümede yer alan orman köylülerinin sosyo-ekonomik sıkıntıları bugün de değerini korumakta, insanlarımız mevcut geçim kaynaklarının yetersiz oluşu nedeniyle büyük kentlere göç etmek zorunda kalmaktadır. Orman köylülerinin gelir seviyesinin geliştirilmesi bakımından kooperatifleşme ne yazık ki istenen düzeye ulaşamamıştır. Kurulan kooperatifler de yaşadıkları meseleler nedeniyle aktif hizmet verme konusunda zahmet çekmektedir.

Bir yandan ormanlarımızın korunmasını amaçlayan birtakım önlemler almak için gayret harcanmakta iken bir yandan da ormanlarımızın talan olmasına fırsat verilmemeli, ülkemizde ormanlar öbür maksatlara hizmet etmek için feda edilmemelidir. Dünyanın akciğerleri ve ülkemiz için büyük değere sahip olan ormanlarımızın daha fazla korunması temennisiyle 21 Mart Dünya Ormancılık Günü kutlu olsun.”