İhracat KOBİ için çok büyük fırsat

DUYGU ERDOĞAN – Türkiye, güçlü büyümesinin gerisinde ihracattan daha fazla takviye almaya odaklanırken, bu kapsamda daha fazla firmanın ihracatçı olması için gayeler var. Her bir üreticinin ürettiğini ihraç edebilmesi ve bunu katma kıymetli formda sağlayabilmesi; firmanın sürdürülebilir ve kurumsal yapısını desteklerken, birebir vakitte iktisada katkı veriyor.

Toplam ihracatın yüzde 40’ı KOBİ’ler tarafından gerçekleştiriliyor lakin hala ihracatçı olmak isteyen lakin yol haritalarını belirlemekte zorlanan pek çok küçük ve orta ölçekli firma var. Nereden başlanacağı, mevzuatlar, destekleme programları üzere pek çok soru ve düzenleme küçük ve orta ölçekli firmaları güç durumda bırakabiliyor. Bu kapsamda KOBİ’lerin yol haritasını şekillendirmek ismine Ticaret Bakanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin karşılıklarıyla yazı dizimizde bu birinci adıma dayanak veriyoruz… Dizimizin birinci kısmında KOBİ’lerin ihracatçı olmak için yapmaları gereken birinci süreçlere odaklanıyoruz.

Teknik takviye ‘kolay’laştı

İhracatta birinci kayıt süreçlerini tamamlayan firmalar, stratejilerine nazaran çizdikleri yol haritasına uygun faaliyetleri gerçekleştirmek için Ticaret Bakanlığı tarafından geliştirilen Kolay İhracat Platformunu (https://www.kolayihracat.gov.tr/) kullanarak teknik takviye alabiliyor. İhracat dayanaklarına ait https://kolaydestek.gov.tr/ adresinden ayrıntılı bilgiye ulaşılabiliyor.

İlk etapta kayıtlarınızı tamamlayın

İhracatçı olmak isteyen küçük ve orta ölçekli firmaların öncelikle ‘nereden’ başlayacağını adım adım belirlemekte yarar var. Sırasıyla hangi adımların atılacağını bilmek küçük firmaların işini kolaylaştıracaktır.

İhracat, tarif prestijiyle bir malın yürürlükteki ihracat mevzuatı ile gümrük mevzuatına uygun biçimde Türkiye gümrük bölgesi dışına yahut hür bölgelere çıkarılmasını yahut mevzuat uyarınca ihracat olarak kabul edilecek sair çıkış ve süreçleri söz ediyor.

– Vergi numarası sahibi gerçek yahut hukukî şahıslar, sırasıyla vergi dairesine, ticaret sicil memurluğuna, ticaret odasına ve ihracatçı birliğine kayıt kademelerinden geçtiğinde ihracatçı firma unvanını kazanır.

– İhracat öncesindeki etaplar fizibilite tahlili, dış pazara teşebbüs planlanması ve uygulama olarak 3 başlık altında toplanıyor.

– İhracata mevzu malda görülen yetersizlik, kamu güvenliği/ahlakı, insan sıhhati, hayvan, bitki ve etrafın korunması, sanatsal, tarihi ve arkeolojik paha taşıyan metanın korunması gayesiyle kısıtlama yahut yasaklama getirilenler hariç eserlerin ihracı özgürdür.

– İhracatçıların, İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğine onaylatılan gümrük beyannamesi ve ihracata ait öbür evraklar (fatura, menşe şahadetnamesi, CET karnesi vb.) ile birlikte ihracatın yapılacağı gümrük yönetimine başvurmaları gerekiyor.

– İhracat için yapılacak temel işlerden biri ihraç edilecek eserin ve bölümün belirlenmesi. Firmanın hangi mal yahut hizmeti ihraç edeceğini, kesimin gerekliliklerini belirlemesi gerekiyor.

– İhraç edilecek eserin belirlenmesinden sonra yapılacak süreç amaç pazarın belirlenmesidir. Maksat pazarı belirlerken bu pazarın dinamiklerine dikkat etmek, bu dinamiklere uygun bir strateji oluşturmak gerekiyor.

188 milyar $ aşıldı

2021 yılında dünya ihracatından aldığı hissesi yüzde 1’in üzerine çıkaran Türkiye, ihracat pazarlarını da çeşitlendiriyor. Bu kapsamda 2022 yılında 250 milyar dolar ihracat amacına yoğunlaşılırken, ocak-eylül periyodunda 188 milyar dolar düzeyi aşıldı. İhracatta kilogram başına ünite kıymetteki artış da devam ediyor. Ünite ihracat bedeli geçen yılın eylül ayına nazaran yüzde 22 artışla 1.62 dolara yükseldi.

14 farklı dayanak var

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) açıklamalarına nazaran, ihracatçı firmalara birçok dayanak imkânı sunuluyor. Bunların başında Ticaret Bakanlığı tarafından verilen 14 farklı dayanak bulunuyor. Böylelikle firmalar ihracat yaparken müşteri bulmaktan yurt dışında reklam vermeye, fuarlara katılmaktan müşterileri için uygun kredi bulmaya kadar sayısız dayanaktan faydalanma imkânına sahip oluyor. Dayanaklar ve mevzuatlarla ilgili ayrıntıları yarınki sayımızda ele alacağız…

Firmalar için ihracatın getirdiği fırsatlar neler?

İhracat yapan firmalar açısından sağlanan bilgi ve datalar, ‘daha uzun ömürlü’ bir ticari hayatları olduğunu gösteriyor. Global ticaret artışına ahenk sağlamak, firmalara uzun ömürlü olmanın yanı sıra pek çok katkı getiriyor.

Ticaret Bakanlığı’nın temel gayeleri ortasında yer alan ‘ihracatın tabana yayılması’ çalışmaları sonucunda ihracatın firmalara sağlayacağı katkılar şöyle sıralanıyor:

– İhracat, firmaların satış ve kârlarını arttırmaları için en değerli formüllerden birisidir. Satışlar arttıkça, firma açısından ‘ölçek ekonomisi’ yakalama bahtı doğar; bu ise, firmanın ana maksadı olan kârlılık üzerinde olumlu bir tesir yaratır.

– İhracat, en sağlıklı finansman araçlarından birisidir. Finansal enstrümanların alabildiğine çeşitlendiği günümüz iktisadında, birçok finansman metodu, fayda/maliyet tahlili bakımından ihracatın gerisinde kalıyor.

– İhracatın firma nakit akışında da rolü büyük. İç pazarda çoklukla vade sistemi ile çalışan ve satıştan çabucak sonra nakde ulaşamayan firmalar, ihracat sürecinde, peşin tahsilat yapmış olmasalar bile, akreditif ve gibisi enstrümanlar aracılığı ile süratle nakde çevrilebilir dokümanlara ulaşıyor.

– İhracat, firmaların uluslararasılaşması için kıymetli bir adım. Firmalar, bu sayede, klasik alışkanlıklarının dışına çıkar ve dünya ticaretinin gerekliliklerine ahenk sağlarken ‘uluslararasılaşmaya’ başlar. İhracatçı firmalar global eğilimleri ve gelişmeleri takip eder hale gelir.

YARIN: İlgili mevzuatlara erişim; ihracatçıya sağlanan destekler