Hoşluğu lisanlara destandı! Mısır Prensesi ve İran Kraliçesi Fevziye’nin yürek burkan hayatı

Derleyen: Zeynep Dilara Akyürek / Milliyet.com.tr – İngiltere’den bağımsızlığını elde eden Mısır’ın birinci Hükümdarı I. Fuad ve kendisinden 26 yaş küçük olan ikinci eşi Nazlı Sabri’nin aylardır beklediği gün gelmişti. 1921’in 5 Kasım sabahında İskenderiye’de dünyaya gözlerini açan Fevziye bebek büyüdüğünde lisanlara destan hoşluğuyla ismini tüm dünyaya duyuracaktı. Daha sonra Mısır Hükümdarı olacak I. Faruk’tan sonra gelen dört kız kardeşin en büyüğüydü. Doğduğu günden beri sıkı bir eğitim sürecinden geçti, konutta yabancı bakıcılar tarafından büyütüldü. Üniversite okumak için İsviçre’ye gitmeden evvel sarayda yabancı lisan ve müzik dersleri aldı. Arapçaya ek olarak akıcı bir halde Fransızca ve İngilizce de konuşabiliyordu. İsviçre’ye gittiğinde yolu İran Şahı İstek Pehlevi’nin oğlu Muhammed İstek Pehlevi’yle kesişecekti. Üstelik Pehlevi onun hayatının dönüm noktalarından birinde başrolde olacaktı. İsviçre’den ülkesine döndükten sonra alınan bir kararla hayatı altüst oldu. 18 yaşına kadar memnunluk içinde geçen ömrünün geri kalanında Fevziye’yi acı dolu günler bekliyordu.

İRAN ŞAHI’NIN OĞLUYLA EVLENMEYİ KABUL ETTİ

1900’lü yılların birinci yarısında, İran Şahı İstek Pehlevi kendisine Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ulu başkan Mustafa kemal Atatürk’ü örnek alıyordu. Atatürk’ün inkılapları ve ileri görüşlülüğü, İran Şahı İstek Pehlevi’nin ülkesinde yapacağı atılımlar için her vakit rehberlik etmişti. Mustafa Kemal yaptıkları bir görüşmede Pehlevi’ye, Orta Doğu’da iki güçlü ülkenin bir akrabalık bağı kurmasının bölge için çok yeterli sonuçlar verebileceğini söylemişti. O devir Orta Doğu’da I. Faruk idaresindeki Mısır süratle gelişiyor ve modernleşiyordu. İran Şahı Pehlevi, işlerin pek de uygun gitmediği ülkesi için Mısır ile akrabalık kurmanın mantıklı olabileceğini düşünerek veliahtı Muhammed İstek Pehlevi’ye bu fikri açıkladı.

Muhammed İstek Pehlevi, babasının niyetine sıcak bakınca, Mısır prenseslerinin fotoğrafları genç veliahta gösterildi. Aslında İranlı bir kıza aşık olan veliaht prens, Mısır Prensesi Fevziye’yi bir İngiliz mecmuasının kapağında görünce onunla evlenmek istedi. O sırada eğitimini tamamlayıp ülkesine dönen, daha sonradan hoşluğu nedeniyle ‘Asya Venüsü’ lakabıyla tanınacak olan Fevziye ise sıkıcı bulduğu saray hayatına ahenk sağlamaya çalışıyor ve İsviçre’deki özgür günlerini özlüyordu. Fevziye kendisini bu monoton hayattan kurtarabileceği kanısıyla Muhammed İstek Pehlevi ile evlenmeyi kabul etti.

MISIR PRENSESİ İRAN KRALİÇESİ OLDU

İki ülke ortasında hazırlıklar iki tarafın da onayıyla çabucak başlatıldı. Muhammed İstek ve Fevziye düğünden evvel birbirlerini yalnızca nişan merasiminde görmüşlerdi. Eğitimli ve dünyalar hoşu prensesin hayatı artık değişiyordu. Mısır’ın son prensesi ve İran’ın son imparatoriçesi Fevziye ve Muhammed İstek, 40 gün 40 gece süren merasimlerle 15 Mart 1939’da Kahire’deki Abdeen Sarayı’nda evlendi. Prenses Fevziye’nin acıklı günleri işte tam da bu evlilikle başladı.

Çiftin çocukları, evliliklerinden yaklaşık bir buçuk yıl sonra dünyaya geldi. Takvimler 27 Ekim 1940’ı gösterdiğinde Fevziye ve Muhammed İstek Pehlevi, Şehnaz ismini verdikleri kız çocuklarını kucaklarına aldı. Evliliğin mimarı olan İran Şahı İstek Pehlevi ise tahttaki son yılındaydı. Minik Şehnaz şimdi 11 aylıkken, Prens Muhammed İstek Pehlevi, babasının tahttan çekilmesiyle İran’ın başına geçti. Takip eden yılda Kraliçe Fevziye’nin İngiliz fotoğrafçı Cecil Beaton tarafından çekilen fotoğrafı, periyodun ünlü haber mecmuası ‘Life’ın 21 Eylül 1942 tarihli sayısının kapağı oldu.

KIZ ÇOCUK DOĞURDUĞU İÇİN SEVİLMİYORDU

Tüm gözler onun üzerindeydi lakin Fevziye keyifli değildi. Orta Doğu’nun en gelişmiş kentlerinden biri olan Kahire’den sonra Tahran, ‘Asya Venüsü’ne hiç de cazip gelmiyordu. Kraliçe’nin İran iklimine alışamaması nedeniyle sıhhatinin bozulması ve şahın öbür bayanları alenen Gülistan Sarayı’na getirerek kendisini aldatması üzere sebepler evliliğin bitmesi için aslında kafiydi. Üstelik lisanlara destan hoşluğu ve hüzünlü bakışlarıyla herkesi büyüleyen Fevziye, erkek yerine bir kız çocuk doğurması sebebiyle sarayda ve saray dışında da sevilmiyordu.

‘Asya Venüsü’, sık sık baskıya ve ruhsal şiddete maruz kalıyordu. Hoşlar hoşu Kraliçe, İran’dan ayrılmadan evvel depresyon tedavisi görmek için Bağdat’taki bir ABD’li psikiyatriste istişareye karar verdi. Mutsuz geçen günlerin akabinde boşanmaya karar verdi. Takvimler 1945’i gösterdiğinde boşanmak için başlatacağı süreçlerin kâfi olacağını düşünüyordu. Fakat hesap edemediği çok kıymetli bir şey vardı.

BAŞINA GELECEKLERDEN HABERSİZDİ

Kızı Şehnaz’ı alıp Kahire’ye dönmeye karar verdi. Kocası Muhammed İstek Pehlevi, eşinin bu isteğine karşı çıkmamış ve kabul etmişti. Fevziye, kocasının bu isteğine zorluk çıkartmaması karşısında şaşırmış hatta beklemeyeceği kadar olumlu bir reaksiyonla karşılaştığı için memnun olmuştu. Ama işler aslında hiç de Fevziye’nin düşündüğü üzere değildi. Kraliçe olduğu İran’dan, Prenses olduğu Mısır’a dönmek istiyordu.

Kızıyla birlikte uçağa binen ‘Asya Venüsü’ artık Kahire uçuşunun başlamasını bekliyordu. Kocası Şah Muhammed İstek Pehlevi ise o sırada pistteydi. Kızı Şehnaz’ı bir kere daha öpmek istediğin Fevziye’ye iletti ve kızını piste çağırdı. Fevziye, kızı Şehnaz’ı babasının yanına göndermeyi kabul etti.

FİLM ÜZERE SAHNE

Minik Şehnaz uçaktan inince kapılar süratlice kapatıldı ve Şah Muhammed İstek Pehlevi’nin buyruğuyla Fevziye, kızı olmadan Kahire uçuşuna başladı. Kocasının kurduğu tuzağı çok geç fark eden ve durumdan hiç şüphelenmeyen Fevziye’nin kızıyla yaşadığı yıllar süren ayrılığı işte bu sinema üzere bir sahneyle başladı. Kızı olmadan Kahire’de mutsuz günler geçirmeye devam eden Fevziye, kendisine büyük bir acı yaşatan kocası Muhammed İstek Pehlevi’den resmi olarak lakin 17 Kasım 1948’te boşanabildi. Şah Muhammed İstek Pehlevi, Fevziye’den boşandıktan sonra evvel Süreyya Bahtiyari ile sonra ise Farah Diba ile evlendi.

KIZINA HASRET KALDI LAKİN PES ETMEDİ

Fevziye Fuad, Muhammed İstek Pehlevi’den boşandıktan beş ay sonra 28 Mart 1949’da Kahire’deki Kubbe Sarayı’nda Çerkez asıllı diplomat ve I. Faruk’un yaveri İsmail Hoş ile evlendi. Çiftin bir kızı bir de oğlu oldu. 1952’de ağabeyi Kral Faruk tahttan indirilip sürgüne gönderilince cumhuriyet ilan edildi ve kraliyet ailesi ülke dışına çıktı. Lakin ailesinin bilakis Fevziye doğup büyüdüğü Mısır’da kalmayı tercih etti. Kalan ömrünü İskenderiye ve Kahire’de geçirdi. 1994’te eşi, 2009’da ise kızı Nadia öldü. Dünyalar hoşu Mısır prensesi Fevziye’nin ihtişamlı ve acıklı hayatı çok sevdiği İskenderiye’de 2 Temmuz 2013’de 94 yaşında sona erdi.

Güzelliğiyle herkesi büyüleyen Fevziye Fuad, yıllarca eski kocası yüzünden birinci kızına hasret bir halde yaşadı. Kızıyla tekrar bir ortaya gelme talihi yakaladığında ise Şehnaz’ın kendisiyle bir bağ geliştirmeye istekli olmadığını fark etti ve durumu kabul etti. Yaşadığı bu büyük acıya karşın ise hiçbir vakit pes etmedi. Fevziye, yaşadığı zorluklara karşın kararlı duruşu ve güçlü karakteriyle günümüzde de birçok bayana ilham kaynağı olmayı sürdürüyor.