‘Ev’de yabancı hissesi yüzde 6’ya yaklaştı

DUYGU ERDOĞAN – Türkiye genelinde yılın birinci yarısında konut satışlarındaki hareketin sürat kesmeden artışını sürdürdüğü görülüyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) konut satışı bilgilerine nazaran, Türkiye genelinde konut satışları haziranda bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 11.7 artarak 150 bin 509 oldu. Bu data, 2020’de pandemi nedeniyle duran piyasayı canlandırmak ismine kamu bankaları tarafından tarihin en düşük konut kredisi faizinin uygulandığı (0.64) 2020 haziran ayında yapılan 190 bin adetlik satış akabinde haziran bazında en yüksek aylık satışı da sağlamış oldu.

Haziran ayında dikkat çeken en büyük hareket ise yabancı alıcılara yapılan satışlardan geldi. Toplam konut satışları içindeki hissesi son iki yıldır yüzde 3 ila yüzde 4.7 ortasında bulunan yabancıların, yeni bir atağa geçtiği görüldü. Haziranda konut satışları içinde yabancıların hissesi yüzde 5.7’ye ulaştı. Yabancılara yapılan konut satışları, haziran ayında bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 81.8 artarak 8 bin 630 oldu. Bu sayede Aralık 2021’de yabancıya yapılan 7 bin 841 adet konut satışı akabinde yabancı alımında yeni bir rekor düzeye de ulaşılmış oldu.

Vatandaşlık tetikledi

Konut satışları Ocak-Haziran periyodunda bir evvelki yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 31.4 artışla 726 bin 398 olarak gerçekleşti. Bu oran da konut satışlarında tüm vakitlerin birinci yarı rekorunu getirdi. Konut edinimi yoluyla vatandaşlık için alınacak gayrimenkulün bedeli, 13 Mayıs tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik ile 250 bin dolardan 400 bin dolara çıkarılmış; bu uygulamanın ise 1 ay sonra yürürlüğe gireceği belirtilmişti. Bu nedenle haziran ayının birinci yarısını vatandaşlık edinimi için konut alımına yönelik yüksek taleple geçiren yabancı alıcılar, bu artışı tetiklemiş oldu.

Ruslar tesirli oluyor

Türkiye’den konut alan yabancı ülke vatandaşları ortasında daha evvel İran ve Iraklıların öne çıktığı satış listesinde, Rusya ile Ukrayna ortasındaki savaş ortamıyla birlikte her iki ülke vatandaşlarının alımlarının süratle arttığı görülmüştü. Ruslar, süratle tırmandıkları listede nisan ayından bu yana liderliği kimseye bırakmıyor. Türkiye’de Antalya ve İstanbul başta olmak üzere konut alımı yapan Ruslar, yabancı hissesinin artmasına da en çok katkıyı veren millet oldu.

Mars Investment İdare Konseyi Lideri Hakan Bucak, “Nisan-Haziran 2022 devrinde yabancıya satışı yapılan konutlar içinde Rusların hissesi yüzde 20.50 olarak hesaplandı” dedi.

Haziran ayında Rusya Federasyonu vatandaşları Türkiye’den bin 887 konut satın aldı. Rusya Federasyonu vatandaşlarını sırasıyla 987 konut ile İran, 807 konut ile Irak vatandaşları izledi.

Yabancılara yapılan konut satışlarında birinci sırayı 3 bin 906 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul’u sırasıyla 2 bin 534 konut satışı ile Antalya ve 428 konut satışı ile Mersin izledi.

Yabancılara yapılan konut satışları Ocak-Haziran devrinde ise bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 72.7 artarak 35 bin 383 oldu.

Kredili satışta artış var

Türkiye genelinde ipotekli yani banka kredili konut satışları haziranda bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 40.6 artış göstererek 40 bin 610 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların hissesi yüzde 27 olarak gerçekleşti. Hazirandaki ipotekli satışların 11 bin 229’u; Ocak-Haziran devrindeki ipotekli satışların ise 43 bin 114’’ü birinci el satış olarak gerçekleşti.

Türkiye genelinde birinci el konut satış sayısı, haziranda bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 11.6 artarak 44 bin 732 oldu. Toplam konut satışları içinde birinci el konut satışının hissesi yüzde 29.7 olarak gerçekleşti.

İkinci el konut satışları ise haziranda bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 11.8 artış göstererek 105 bin 777 oldu. Toplam konut satışları içinde ikinci el konut satışının hissesi yüzde 70.3 oldu.