Alkol ve sigarada ‘kaçak’ endişesi!

EKONOMİ SERVİSİ – Ocak 2023 prestijiyle, tütün eserlerindeki taban maktu ve maktu vergi oranları, Temmuz-Aralık 2022 periyodundaki ÜFE gerçekleşmesi kadar artırılacak. 2023’ün ocak ayında, son 6 aylık ÜFE sayısı doğrultusunda güncellenmesi gereken minimum maktu ve maktu vergi oranları, aksi bir düzenleme yapılmadığı taktirde alkol ve sigarada büyük fiyat artışlarını beraberinde getirebilir. Tütün eserlerinde 50 milyar TL’yi bulan yıllık vergi kaybı da kelam konusu artırımlarla 100 milyar TL’ye yaklaşabilir. Yeni yılın birinci günlerinde açıklanacak aralık ayı verisiyle birlikte, Temmuz-Aralık 2022 ÜFE sayısı netleşmiş olacak. Şu anda 5 aylık ÜFE oranı yüzde 22’yi aşmış durumda.

İstisna olur mu?

Söz konusu artışlar, iktisattaki genel görünüm göz önünde bulundurularak, otomatik artıştan çıkarılıp, Cumhurbaşkanlığı kararıyla farklı oranlarda tekrar güncellenebiliyor. Bunun son örneği, Mayıs 2022 tarihinde görülürken, o periyotta taban maktu ve maktu vergi artışları yalnızca yüzde 10 ile sonlandırılmıştı. Bu uygulamayla, sigara fiyatlarında yaşanabilecek vergi kaynaklı önemli artırımların da önüne geçilmişti. Bu biçimde hem enflasyonla uğraşta kararlı bir duruş sergilenmiş hem de yüksek fiyatların neden olduğu kaçak eserlerdeki artış engellenmeye çalışılmıştı. Bugün prestijiyle Türkiye’deki tütün pazarının yüzde 28,4’ünün kaçak eserlerden oluştuğu varsayım edilirken, devletin buradan oluşan vergi kaybının ise yıllık 50 milyar TL düzeyine yaklaştığı öngörülüyor. Bölüm temsilcileri mümkün fiyat artışlarının kaçağı ikiye katlamasından kaygı ediyor.