6 yaşında tüm hayatını değiştiren hastalık! Meskenin her köşesine bardak bardak su koyunca anlaşıldı

Epeyce sağlıklı bir ömür süren 6 yaşındaki Alin Bozkurt yemek yedikten yarım saat sonra acıktığını söylüyor, konutun her tarafına bardak bardak su koyuyordu. Anne Hale Bozkurt kızında gördüğü bu değişimleri evvel bir oyun olarak düşündü. Lakin minik kız günden güne zayıflayınca aile, soluğu hastanede aldı. Yapılan analizler sonucunda gerçeği öğrenen Bozkurt ailesi ve uzmanlar yaşananları anlattı.

Güncel
21 Aralık 2022 07:24
0 YORUM
88 KEZ OKUNDU

REKLAM ALANI

Diyabet halk ortasında ‘şeker hastalığı’ olarak bilenen, kandaki şekerin (glukozun) yüksekliği olarak tanımlanan kronik bir hastalık. Denetim altında tutulmayan kan şekeri yüksekliği ise başta damarlar olmak üzere dokulara ziyan verdiği için uzun periyotta gözler, böbrekler ve hudutlarda tahribata yol açabiliyor. Tip ve Tip 2 olarak iki tipi bulunan diyabet hastalığında çoklukla Tip 2 diyabet 50’li yaşlardan sonra görülüp hayat şekli, beslenme ve sporla kısmen önlenebilse de erken yaşlarda ortaya çıkan, bilhassa de çocukların ve gençlerin hayatını zorlaştıran Tip 1 diyabet için bu türlü bir durum şimdi kelam konusu değil.

YEMEKTEN YARIM SAAT SONRA ACIKINCA ŞÜPHELENDİ

Özel bir kurumun finans departmanında misyonlu Hale Bozkurt ile yabancı bir firmada eser müdürü olarak çalışan Onur Bozkurt da kızları Alin’deki değişimleri geçen ağustos ayının başında fark ettiklerini lisana getirdi. Öncesinde hiçbir anormallik yaşanmadığına dikkat çeken Hale Bozkurt yaşananları şu sözlerle anlattı:

“O hafta anneannemiz bizdeydi. Alin yemek yedikten yarım saat sonra sonra tekrar acıktığını, ısrarcı biçimde doymadığını söyledi. Benim gözlemlediğim çok sık idrara çıkması ve çok derece su tüketmesi oldu. Konutun her köşesine çay bardaklarına doldurduğu suları koymuştu. Birinci başta bunları oyun sandım lakin değilmiş. Sorduğumda, ‘Çok susadığım için kendime evvelden su hazırlıyorum’ dedi. Bu durum dikkatimi çekti. Bir de sık sık yemek yemesine karşın çocuğumun zayıfladığını fark ettim. ‘Erken teşhis hayat kurtarır’ mantığından yola çıkarak Alin’e 2 yaşından bu yana her sene check-up yaptırdım. Esasen denetim vakti yaklaşmıştı ve çabucak gidip analizlerimizi verdik. Aklımızdan geçen tek şey, demir eksikliği ya da D vitamini desteğine gereksinim duyabileceğimizdi.”

Tahlillerin sonuçlanmasıyla büyük kaygı yaşayan anne Hale Bozkurt, sonuçları çabucak doktora da gönderdi. Hekimin ‘Hastaneye gelin’ daveti üzerine ise çabucak harekete geçtiler. Anne Bozkurt, “Sanırım hekimimiz panik yaratmamak için bunu çok sakin bir lisanla söyledi. Aklımızdan makûs bir şey geçirmiyorduk, ta ki hastanede Alin’in şekerine bakıldığında ölçüm aygıtının paha göstermemesine kadar. Bu ortada serum takıldı ve bitti. Konuta gideceğimizi düşünerek hazırlanmaya başladık ancak maalesef o denli olmadı” tabirlerini kullandı. Nöbetçi endokrin tabibi ve grubunun kendileriyle bağlantıya geçip durumu paylaşmasından sonra ne hissettiğini dahi hatırlamadığını lisana getiren Hale Bozkurt, “Alin’i öteki hastaneye götüreceğimi söyleyip ağlıyordum, yıkılmıştık. Bir taraftansa Alin’e güzel görünmek için çabalıyorduk. Yeni hayatımıza ‘Bu bir hastalık değil, sağlıklı ömür biçimi. Biz sağlıklı bir hayat süreceğiz, sağlıklı besleneceğiz’ cümleleriyle başladık diyebilirim” bilgisini paylaştı.

‘PSİKOLOJİK ÇÖKÜŞ YAŞANIYOR’

“Tip 1 diyabet öteki ismi ile insüline bağlı şeker hastalığı lakin biz hastalık sözünü hiç kullanmadık, kullanmıyoruz da” diyen Hale Bozkurt, şöyle devam etti:

“Tip 1 diyabetli arkadaşlarımın insülin iğnesi kullandıklarını biliyordum lakin nasıl beslendikleri ya da kaç doz insülin oldukları katiyetle bilmediğim bir bahisti. Bizim için bu teşhisi almak şok tesiri yarattı. Zira sağlıklı beslenmesine son derece dikkat ettiğimiz Alin’imizin pankreası artık kâfi olarak fonksiyonunu görmüyordu. Yemek öğünlerimiz yeniden tertipli ve saatli. Karbonhidrat sayımına nazaran insülin dozlarımızı ayarlıyoruz. İnsülin direnç faktörümüze nazaran hesaplamalarla karar veriyoruz. Alin günde 4 kere insülin iğnesi oluyor, çok sıkıntı bir süreç. Ruhsal olarak çöküş yaşanan bir devir. Dayanak almadan toparlanmak mümkün olamıyor.”

Yaşanan sürecin büsbütün şuurlu ve denetimli olmayı, karşılaşılacak ekstrem durumlarda panik olmamayı gerektirdiğine dikkat çeken Hale Bozkurt, “Türkiye’de bu husustaki şuur bir kesimde oturmuşken bir kesimde maalesef sürecin temel taşları bilinmiyor. Bizi zorlayan en büyük kısım ise durumun ruhsal istikameti yani kabullenememe oldu. Bunun dışında birinci günden itibaren Tip 1 diyabetle ilgili dünyada yapılan, çalışması devam eden tüm çalışmaları araştırdık, makaleleri okuduk. Bir gecede hayatımızın değişimi, hiç bilmediğimiz mevzuda derin bilgiler edinmeyle başladı” açıklamasında bulundu.

‘ŞEKER ÖLÇÜM SENSÖRÜ LÜKS DEĞİL, İHTİYAÇ’

Okula giden Alin’in günlük tedavi sürecine ve beslenme biçimine de değinen Bozkurt ailesi, “Alin’in kolunda dakikada bir şeker ölçümü yapan sensör takılı ve telefona entegre. Biz uzaktan devamlı takip ediyoruz. Okulda kahvaltı ve öğlen yemeği öncesi hemşire ablaları insülinini yapıyor. Bu bahiste okulumuza ve öğretmenlerimize ne kadar teşekkür etsek az, inanılmaz güç oldular” deyip ekledi:

“Yemek tertibimiz aslında tekrar böyleydi lakin bu kadar nizamlı değildi. Beyaz un, şeker, hamur işi ya da tatlıyı çok sık tüketen bir aile değiliz. Yeniden birebir formda ilerliyoruz lakin saatlere ihtimam gösteriyoruz, katiyetle öğün atlamıyoruz. Bir öğünde alması gereken karbonhidrat, protein, zerzevat meyve ne ise ona nazaran hazırlıyoruz. Konutumuzda mutfak tartısı yoktu, artık her yere mutfak tartımızla gidiyoruz. Lakin durumun en sıkıntı kısmı sonuçta 6 yaşında bir çocuğun yeme, içme özgürlüğünü kısıtlamak zorunda kalınması, istediği bir şey istediği anda tüketememesi.”

Ailelere şikayeti olmasa bile çocuklarına yılda bir sefer tam kan sayımı, açlık kan şekeri ve HbA1C testlerini yaptırmalarını tavsiye Hale Bozkurt, “Türkiye’de Tip 1 diyabetli tüm çocukların gelir seviyesine bakılmaksızın ve mani teşkil eden kriterler dayatılmadan sensör muhtaçlığı fiyatsız karşılanmalı. Şeker ölçüm sensörü bizler için lüks değil, en değerli ihtiyaç” diye konuştu.

Alin Bozkurt ve ailesi tedavi takibini yürüten Prof. Dr. Şükrü Hatun ile birlikte

Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Prof. Dr. Şükrü Hatun Tip 1 diyabetin çok su içme, sık idrara çıkma, kilo kaybı ve şekerli besinlere karşı iştah artışı üzere belirtilerle birdenbire başladığına dikkat çekti. Prof. Dr. Hatun, “Yetişkinlikte görülen diyabet çeşidine Tip 2 diyabet diyoruz. Bu diyabet cinsinde insülin hormonu eksikliğinden çok, insülinin bağlandığı reseptörlerde sorun vardır – insülin direnci olarak bilinir- ve haplarla uzun müddet tedavi edilebilir. Çocuklarda görülen diyabet hadiselerinin büyük çoğunluğunu ise insülin hormonunu salgılayan pankreas beta hücrelerinin bağışıklık sistemi hücrelerince zedelenmesine bağlı tip 1 diyabet hadiseleri oluşturur. Daha seyrek görülen bu cinse şimdi tam olaran hangi faktörlerin neden olduğu bilinmiyor. Tip 1 diyabeti önlemek mümkün olmadığı üzere günümüzde güzelleştirmek de mümkün değil” bilgisini paylaştı.

‘ZORLUK YAŞASALAR DA KABULLENİYORLAR’

Tip 1 diyabetli çocuklarda, teşhisten evvelki süreçte pankreastan salınan insülin hormonu artık olmadığı için bu çocukların tedavisinde temel olarak eksik olan insülin hormonu dışarıdan enjeksiyon yahut insülin pompasıyla yerine konuyor. Prof. Dr. Şükrü Hatun, “İnsülin hayati bir hormondur. İnsülinin fizyolojik olarak yerine konması için kan şekerini tertipli olarak parmaktan ölçüm yaparak ya da günümüzde olduğu üzere sensörlerle takip etmek gerekiyor” dedi.

İlk günlerden itibaren çocukların çoğunluğunun zorluk yaşasalar da diyabeti kabullendiklerini, aileleri üzere üzülmediklerini ve insülin yapılmasından bir müddet sonra korkmadıklarını gözlemlediğini söyleyen Prof. Dr. Şükrü Hatun, “Günde 4 defa iğne ile insülin yapmak ya da insülin popması kullanmak, serbestçe ve insülin yapmayı düşünmeden istediklerini yiyememek, toplumun tip 1 diyabeti bilmemesi çocuklarda yıpranmaya yol açıp bazen diyabet tedavisinin rutinlerini bırakmaya neden oluyor. O vakit çocuklara ve ergenlere daha çok takviye olmak gerekiyor” vurgusunu yaptı.

YASAK BİR BESİN YOK, DİKKAT ŞART

Diyabetli çocukların güç ve besin ögesi muhtaçlıklarının diyabetli olmayan yaşıtlarınınkiyle tıpkı olduğunu lisana getiren Uzman Diyetisyen Tuğba Gökçe de Tip 1 diyabetli bir çocuğun beslenmesinden nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlattı. “Tip 1 diyabetli çocukların beslenmesinde ‘yasak’ bir besin yok. Sadece kan şekeri dalgalanmalarını en aza indirmek ve diyet kalitesini artırmak için beslenmede tahıllar, baklagiller, meyve, zerzevat ve az yağlı süt eserleri (2 yaşın altındaki çocuklarda tam yağlı) üzere sağlıklı karbonhidrat içeren besin kaynaklarına yer verilmesi gerekiyor” diyen Gökçe, şu bahse da açıklık getirdi:

“Yaş pasta, çikolata, kek, dondurma üzere kolay şeker içeren yiyecekler okul aktivitesi üzere toplumsal vakitlerde, doğum günü yahut parti üzere özel günlerde kâfi insülin verilerek orta ara ve sık şeker takibiyle tüketilebilir.”

REKLAM ALANI

ETİKETLER: