REKLAM ALANI
Kıbrıs Sabah

Yunan cephesine sızıp savaşın mukadderatını değiştirdi: 5’inci Süvari Kolordusu

Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Türk milleti, Mustafa Kemal Paşa liderliğinde verdiği kurtuluş çabasında, aylarca süren hazırlık …

Yunan cephesine sızıp savaşın mukadderatını değiştirdi: 5’inci Süvari Kolordusu
REKLAM ALANI

Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Türk milleti, Mustafa Kemal Paşa liderliğinde verdiği kurtuluş çabasında, aylarca süren hazırlık sürecinin akabinde düşmana son darbeyi indirecek güce ulaşmıştı. Türk orduları 1683’teki II. Viyana Kuşatması’ndan sonra 300 yıldan fazla müddettir taarruz harekatı düzenlememiş, çağdaşı olan devletlerden geri kalan Osmanlı Devleti günbegün küçülerek Avrupa tarafından ‘hasta adam’ olarak nitelendirilmeye başlamıştı. ‘Hasta adam’ I. Dünya Savaşı’ndan yenik ayrılmış, İtilaf Devletleri Osmanlı’nın başşehrine girmiş ve Anadolu topraklarının kıymetli bir kısmını işgal etmişti. Egemen güçler, Türk milletini boyunduruk altına almaya hazırlanıyordu. Tarih ise kestirim edilenden çok farklı bir halde yazılacaktı.

Türk milletinin Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde başlattığı Ulusal Uğraş 30 Ağustos ile birlikte yeni bir evreye girdi. Büyük Zafer’in akabinde işgal güçleri Anadolu’dan çıkarıldı. 11 Ekim 1922’de imzalanan Mudanya Ateşkes Antlaşması ile birlikte Ulusal Mücadele’nin silahlı kademesi sona erdi ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilan edilmesine giden yolda kıymetli bir eşik aşıldı.

Fahrettin Altay komutasındaki 5’inci Süvari Kolordusu da kritik anlarda yaptığı değerli atılımlar ile Ulusal Mücadele’nin kazanılmasındaki kilit aktörlerden biri olarak biliniyor.

Milli Gayret Devri, süvari birliklerinin Türk harp tarihi içinde yer aldıkları son savaşların periyodu oldu. Toprakların işgali üzerine çabaya başlayan, halkın oluşturduğu “Kuvâ-yi Milliye” süvarileri, Sakarya Savaşı’ndan sonra “5’inci Süvari Kolordusu” olarak teşkilatlandırıldı.

YUNAN SINIRLARININ GERİSİNE SARKTILAR

5’inci Süvari Kolordusu Ulusal Gayret boyunca suratı ve hareket kabiliyeti sayesinde sık sık Yunan çizgilerinin gerisine sarkarak işgal ordusunun ikmal çizgilerini kesti ve savaşın seyrinin değişiminde kıymetli bir rol oynadı. Fahrettin Paşa komutasındaki süvari kolordusu, 26 Ağustos’ta başlayan taarruzun akabinde süratle çekilen Yunan ordusunu İzmir’e kadar takip etti. 9 Eylül 1922’de ise İzmir’e giren birinci Türk birliği oldu ve kentin 3 yıllık işgali sona erdi. Mustafa Kemal Paşa, 10 Eylül 1922’de İzmir’e girdiğinde onu birinci karşılayan da Süvari Kolordusu Kumandanı Fahrettin Paşa’ydı.

TÜM DÜNYAYA ONLAR GÖSTERDİ

Süvari Kolordusu, Ulusal Mücadele’de oynadığı değerli rolün yanı sıra Türk ordusunun zafere yakın olduğunun dünyaya duyurulmasını sağladı. Mustafa Kemal Paşa’nın Sovyetler Birliği ve Azerbaycan büyükelçileri ile birlikte gerçekleştirdiği denetlemelerde tüm dikkatleri üzerine çekti. Konya’nın Ilgın ilçesinde konuşlanan süvari kolordusu, 15 Nisan 1922’de düzenlenen geçit merasimi ve akabinde gerçekleştirilen “Büyük Süvari Manevrası” ile de herkesin beğenisini topladı. O denli ki Mustafa Kemal Paşa belinde Azerbaycan Türklerinin ikram ettiği kılıçla bu hareketleri izledi, sonra da bu kılıcı 5’inci Süvari Kolordusu Kumandanı Fahrettin Altay’a armağan etti.

Kolordu Kumandanı Fahrettin Altay, o günü, “Bu geçit fotoğrafında Atatürk’ün önünden geçen her subay ve er onun takdir ve ümitle parlayan gök gözlerinden aldığı güç ve iftihar hisleri istikbal zaferimizin habercisi olmuştur. O geçit fotoğrafının fotoğraflarında Atatürk’ün boynunda asılı görülen ve Azerbaycanlılar tarafından ikram edilmiş olan gümüş kaplı eski bir kılıcı daha sonra bana vermek lütfunda bulunmuşlardır. Ben bu kılıcı tekrar kendisi tarafından verilmiş soyadım üzere bütün istikbâl Altaylarına yadigâr bırakmakla iftihar duymaktayım. Artık konutumda her vakit gözlerimin önünde duran kılıca baktıkça süvari birliklerinin geçişi sırasında Mustafa Kemal’in gözlerinde parlayan ümit ışıklarını görür üzere oluyorum” anlatmıştı.

Türk Silahlı Kuvvetleri’nin muhtaçlığını karşılaması için tasarlanan tank da ismini Fahrettin Paşa’nın soyadından alıyor.

SOYADINI ATATÜRK VERDİ

Fahrettin Paşa’ya “Altay” soyadını veren de Mustafa Kemal Atatürk’tü. Altay, soyadının öyküsünü anılarında şu sözlerle aktarmıştı:

“Ulu Başkan Gazi Mustafa Kemal Paşa ile mütareke yıllarında İzmir’i ziyaretimizde Altay bir İngiliz donanma karması ile Alsancak’ta oynuyordu. Maçı bir arada izledik. Altay çok hoş bir oyundan sonra İngilizleri yenince Ulu Başkan çok duygulandı, gururlandı ve Altay için takdirlerini belirtti. Ortadan hayli vakit geçti. Gazi Mustafa Kemal Paşa, İran ile bir hudut uyuşmazlığını halletmek üzere beni görevlendirdi ve Tebriz’e gittim. Tebriz’de bulunduğum sırada Meclis’te soyadı kanunu müzakere edilmiş ve ittifakla Gazi Mustafa Kemal Paşa’ya Atatürk soyadı verilmişti. Bütün yurt kendisini yeni soyadından ötürü tebrik ediyordu. Ben de çabucak bir telgraf çekmiş ve kendilerini kutlamıştım. Atatürk’ten sonraki gün gelen cevab-ı telgraf şöyle idi: Sayın Fahrettin Altay Paşa, Ben de seni tebrik eder Altay üzere ulu onurlu günler dilerim. Telgrafı aldığım vakit gözlerim dolu idi. Atatürk çok mutehassıs olduğu ve beraberce izlediğimiz Altay maçının anısına izafeten bana Altay soyadını layık görmüştü.”

 

REKLAM ALANI
BU KONUYU SOSYAL MEDYA HESAPLARINDA PAYLAŞ
ZİYARETÇİ YORUMLARI

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu aşağıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

BİR YORUM YAZ