En kısa gün kaydedildi! Tesiri ne olur? İşte karşılığı

Yaklaşık 4,5 milyar yıl evvelki oluşumundan bu yana dünyanın suratı her geçen gün giderek yavaşlıyor. Sıradan yollar ile fark edilmeyecek bu yavaşlama, bilim beşerlerine nazaran günlük hayatta bir dizi soruna yol açma potansiyeline sahip. Yapılan çalışmalardan elde edilen datalara nazaran, dünyanın dönüş suratının yavaşlaması sonucunda günler her yüzyılda bir 1.8 milisaniye uzuyor. Bilim insanları, dünyanın birinci vakitlerde daha süratli döndüğü için günlerin daha kısa olduğunu belirtiyor ve 1.4 milyar yıl evvel dünya üzerindeki bir günün yaklaşık 18 saat sürdüğünü söylüyor. Geçtiğimiz 29 Haziran’da ise bu alanda çalışan bilim insanları, dünyanın dönüş suratının 24 saatten 1,59 milisaniye daha kısa sürdüğünü ve bunun kayıtların alındığı günden bu yana kaydedilen en kısa mühlet olduğunu açıkladı.

Bilim insanları tespit edilen durumun günlük hayatta fark edilemeyecek kadar küçük olduğunun altını çizerken, bu durumun vakitle hızlanabileceğini de belirtti. Araştırmacılar, güneş, ay ve yıldızların klâsik pozisyonlarıyla dengeli olan vakte dayanan çağdaş uydu bağlantı ve navigasyon sistemlerini potansiyel olarak etkileyebileceğini belirtti.

NASA, 2011 yılında Japonya’da gerçekleşen ve tarihin en büyük sarsıntıları ortasında yer alan 9.0 büyüklüğündeki sarsıntı sonucunda, dünyanın dönüş suratının arttığını ve günlerin 1.8 mikro saniye kısaldığını açıklamıştı.

SÜREKLİ DEĞİŞİYOR

Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki dönüş suratının genel olarak vakitle azaldığını belirten Dr. Selçuk Topal, gün müddetinin yüzyılda birkaç milisaniye kadar azaldığını söyledi. Dr. Topal, “Bunun en büyük nedeni güneş ve ayın, dünya üzerinde gelgit tesiridir. Lakin bu genel trend devam ederken dünyanın dönüş suratı vakit zaman birkaç milisaniye kadar artış ve azalışlar gösterebiliyor.” formunda konuştu.

Özellikle küresel iktisadın saniyelerle çalıştığı bir gezegende bu durumun çok kıymetli olduğunu vurgulayan Dr. Topal, “Şu an endişelenecek bir durum yok. Gün süresindeki bu ani artışlar milisaniyenin üzerine çıkmayacaktır ve genel trend ise çok uzun vakit ölçeğinde gün müddetinin uzadığını gösteriyor” tabirlerini kullandı.

“YILLAR SONRA 1 GÜN 1 AYA EŞİT OLACAK”

Dünya’nın dönme periyodundaki değişim uzun bir müddettir bilindiğinin altını çizen Dr. Selçuk Topal, bu değişimin çok yavaş gerçekleştiği söz etti ve alınacak tedbirlerle bu durumun rastgele bir probleme yol açmayacağını söyledi.

Dr. Topal, “Bundan milyonlarca tahminen de milyarlarca yıl sonra dünyanın bir günü yaklaşık bir aya eşit olacak. Lakin bu çok uzun bir ölçekte gerçekleşecek. Bu durum gerçekleştiğinde beşerler ve öteki canlılar hala dünya üzerinde yaşıyor olursa bu değişime ayak uyduracaktır. Zira bu dünden yarına apansız olacak bir şey değil. Dünya başlangıçta çok daha süratli dönüyordu ve o denli görünüyor ki vakitle çok daha yavaş dönecek” tabirlerini kullandı.

“DÜNYA VİTES DEĞİŞTİRMEZ”

Ekvator etrafını baz alarak dünyanın kendi ekseni etrafında saatte bin 700 kilometre süratle döndüğünü beliren Dr. Topal “Bu ses suratından daha yüksektir. Bu hakikaten yüksek bir sürat. Lakin bizler yüzeyde yaşayan canlılar olarak bu suratı hissetmeyiz. Bunun nedeni dünyanın neredeyse sabit bir süratte dönmesidir. Bu da ivmenin hissedilemeyecek kadar küçük olması yani sıfıra yakın olması demektir” diye konuştu.

Bu durumu araba örneği üzerinden temellendiren Dr. Topal, “Örneğim düz bir yolda 200 kilometre süratle ilerleyen bir aracı hayal edelim. Araç ani bir fren yapmazsa yahut vites değiştirmezse yol pürüzsüz olduğu için siz bu suratı hissetmezsiniz. Dünya vites değiştirmez yahut frene basmaz. O denli bir şey olsa aslında önemli formda Dünya’nın dönüş suratını hissederdik” dedi.

Dr. Selçuk Topal, “Dünya üzerindeki muhakkak bir noktadan belirli bir saatte uzaktaki bir yıldızı referans alıp dünya kendi ekseni etrafında tam çeşit attıktan sonra tekrar birebir yıldızla tıpkı pozisyona gelene kadar geçen müddet, size dünyanın dönüş mühletini ve bulunduğunuz enleme nazaran dönüş suratını verir. Bu ölçümleri hassas halde yaparsanız dönüş suratının değişip değişmediğini anlayabilirsiniz” açıklamasını yaptı.