Ayak müsaadeden öbür iz bırakma

GÖKHAN KARAKAŞ – Şehrin içinde derin nefes alarak yürüyüş yapılabilecek ormanlık alanlar, bayram tatilinde tabiat ile buluşmak isteyenlerin tercihi oluyor. Tarım ve Orman Bakanlığı Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü tarafından Türkiye genelinde 7 bölgede belirlenen toplam 693 nokta, sırt çantalı günübirlik ziyaretçiler kadar çadır ve karavan turizmi içinde ülkü ortamlar sunuyor. Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü katiyetle ateş yakılmasına müsaade vermiyor. Eko turizmin olmazsa olmaz kuralları, ‘ateş yakma’ ve ‘ayak müsaadeden öteki iz bırakma’ gruplar tarafından denetlenirken, ziyaretçilerden tabiata saygılı olmaları isteniyor. Yüzlerce kuş ve sürüngen cinsinin gözlemlenmesinden, foto safarilere, tabiat yürüyüşünden sulak alanlardaki canlıları görmeye kadar uzanan aktiviteler ‘Tabiat Turisti’ kavramının altını dolduruyor.

Ekotaban Uygulaması

Doğa Muhafaza ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü’nün geliştirdiği Eko Taban uygulaması ile doğal ve tarihi alan bilgilerine kolaylıkla erişirken, bulunduğunuz coğrafyada hangi aktiflikleri yapabileceğiniz hakkında ipuçları veriliyor. Uygulamanın en kıymetli özelliklerinden birisi de ‘Kayboldum’ butonu. Bu özelliğiyle GPS haritaları kullanılarak en yakın yerleşim ünitesine yönlendiriliyorsunuz.

1-) MARMARA BÖLGESİ

İklimi ve doğasıyla Avrupa’nın en gelişmiş karavan rotaları sunan Marmara Bölgesi’nde, Kırklareli İğneada Longoz Ormanları Ulusal Parkı Erikli Gölü, Sakarya Poyrazlar Gölü Tabiat Parkı, Acarlar Sulak Alanı, Sakarya Vilayet Ormanı, İstanbul Polonezköy Tabiat Parkı, Kocaeli Beşkayalar Tabiat Parkı öne çıkıyor. Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul, Kocaeli ve Sakarya kentlerinde 59 korunan alan bulunuyor.

– İstanbul- Büyükada Tabiat Parkı Kırevleri Kamp Alanı

Yeşilin ve mavinin kucaklaştığı Büyükada Tabiat Parkı, yaz aylarında Adalardaki en korunaklı yerlerden biri olması sayesinde deniz turizmi içinde tercih ediliyor. Kızıl çam ağaçlarıyla kaplı tabiat park günübirlik kullanım için uygun.

– Edirne-Gökçetepe Tabiat Parkı Çadırlı Kamp Alanı

Keşan’a 28 km uzaklıktaki park 3.5 km uzunluğunda kıyıya ve 6 koya sahip. Günübirlik kullanım alanları, 9 bungalov, 28 kırevi, 2 karavan alanı (78 karavan kapasiteli), 3 çadırlı kamp alanı (198 çadır kapasiteli) mevcut. Dünyada kendi kendini temizleyen 2 körfezinden biri olan Saros Körfezi’nde bulunan park çam ormanlarıyla oksijen deposu.

– Kırklareli- İğneada Longoz Ormanları

Tabiat turisti, Longoz Ormanları Ulusal Parkında, tabiat yürüyüşü, foto safari, kuş gözlemciliği, yaban hayatı gözlemciliği, endemik bitki müşahedesi, oryantiring, kano ve bisiklet çeşidi ve botanik gezisi yapabilir. Bölge, tabiat ile baş başa tatil yapmak isteyenler için cazibe merkezi.

– Kocaeli Kuzuyayla Tabiat Parkı

Kartepe’de yaklaşık 110 hektarlık alana sahip Kuzuyayla Tabiat Parkı, doğal hayatın bütün hoşluklarını taşımakta. Yörede; karaçam, göknar, kayın, meşe, gürgen, akçaağaç, kestane, çınar, eğrelti, defne, orman sarmaşığı, ayı üzüm, böğürtlen tipi flora var. Atmaca, alaca, karga, tarla kuşu, bülbül kuşu, çakal, tiki, tavşan ve köstebek görülebiliyor.

2-) EGE BÖLGESİ

Manisa- Marmara Gölü Salihli ve Ahmetli ilçelerinin ortasındaki Marmara Gölü, 2017 yılında Ulusal Değere Haiz Sulak Alan ilan edildi. 25 bin hektar sulak alan ve etrafında 355 bitki çeşidi, 162 kuş tipi, 11 balık tipi ve 32 göğüslü çeşidi tespit edildi. Kuraklık tehlikesi geçiren Marmara Gölü etrafı bilhassa kuş müşahedesi için çok uygun.

– İzmir- Homa Dalyanı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası

Balıkçıl kuş cinsleri, ördek tipleri, yırtıcı ve ötücü kuşlar ve memelilere konut sahipliği yapıyor. Tuzlu ve tatlı su ekosistemleri başta olmak üzere 4 tip ekosistem bulunuyor. Saha içerisinde 56 familyaya ilişkin 295 kuş çeşidi yayılış gösteriyor. Ayrıyeten 308 bitki çeşidi bulunuyor.

– Aydın- Dilek Yarımadası Büyük Menderes Deltası Ulusal Park Müdürlüğü

Büyük Menderes Deltası, Kuşadası, Söke ve Didim hudutları içinde. Dilek Yarımadası 1966 yılında, Büyük Menderes Deltası 1994 yılında ulusal park ilan edildi. Yarımada toplam 28 bin hektarlık yüz ölçümüyle antik çağdan beri hayat alanı. Zirvelerinden Bafa Gölü ve Ege Denizi izleniyor. Bölgede, kuş müşahedesi, tabiat fotoğrafçılığı, bisiklet, dağ bisikleti, 15 km kanyon yürüyüşü yapılabilir.

3-) AKDENİZ BÖLGESİ

– Antalya-Beydağları Kıyı Ulusal Parkı

Paraşütle atlamaktan tabiat müşahedesine kadar pek çok aktifliğin yapılabildiği alan, Batı Torosların Genç Dağlar neslini içine alıyor. Olympos’un yakınındaki ‘Likya’nın Sönmeyen Ateşi’ diye isimlendirilen doğalgaz yüzyıllardır yanıyor. Ulupınar semenderi, ova kurbağası, çizgili kaplumbağa her an karşınıza çıkabilir.

– Burdur- Karataş Gölü Yaban Hayatı Geliştirme Sahası

2006 yılında ilan edilen alan tatlı su gölünden oluşuyor. 65 farklı su kuşunun çeşitli periyotlarda alanda bulunduğu ortaya koyuldu. Sakarmeke, angıt, yalı çapkını, kuğu, leylek, sakarca hafriyat ve yeşilbaş ördek bunlardan birkaçı. Foto safari, kuş müşahedesi ve tabiat yürüyüşü yapılabilir.

4-) İÇ ANADOLU BÖLGESİ

– Konya-Kocakoru Ormanı Tabiat Parkı

Seydişehir ilçesindeki Kocakoru Ormanı görüntü bütünlüğü içerisinde halkın dinlenme ve eğlenmesine yönelik imkanlar sunuyor. Bitki çeşitliliğinin yanında bozayı, vaşak, kurt, yaban keçisi ve baban domuzu üzere büyük memelilerin barınabilmesine imkan sağlayan alanda çok sayıda kuş tipi yaşıyor.

– Ankara-Nallıhan Davutoğlan Yaban Hayatı Geliştirme Sahası

Türkiye’nin birinci büyük hidroelektrik santrali Sarıyar Barajı (Hasan Polatkan Barajı)’nın kuzeyindeki 452 hektarlık alan, Yaban Hayatı Geliştirme Alanı. Değerli Kuş Alanı (ÖKA) ve Değerli Bitki Alanı (ÖBA) niteliğinde olan bölge tabiat yürüyüşü ve foto safari için çok uygun.

5-) KARADENİZ BÖLGESİ

– Samsun-Bafra Kızılırmak Deltası Yaban Hayatı Geliştirme Sahası

Su kuşlarının dünya üzerindeki 3 göç yolundan biri olan Kızılırmak Deltası’nda 354 kuş çeşidi yaşıyor. Tüm dünyada kuşağı tehlike altında olan 24 adet kuş çeşidinin 15’i görülürken, foto safari, tabiat yürüyüşü ve yaban hayatı müşahedesi için tercih ediliyor.

– Ordu- Perşembe Yaylası- Aybastı

Anadolu’nun dünya mirası zenginliğinin örneği bölgede, kümbetler, Çiseli Şelalesi, Karga Doruğu gezilebilecek ve tabiat yürüyüşü yapılacak yerler.

– Artvin-Yusufeli Çoruh Vadisi Yaban Hayatı Geliştirme Sahası

Yaban keçisi ve gökyüzünde süzülen yırtıcı kuş göçleri tabiat turistini yalnız bırakmıyor. Sakallı akbaba, kızıl akbaba, kara akbaba, dağ horozu alanı Kıymetli Kuş Alanı(ÖKA) yapıyor. Boz ayı, dağ keçisi, kurt ve vaşak görülüyor.

6-) DOĞU ANADOLU

– Bitlis- Adilcevaz Süphandağı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası

Bitlis, Muş ve Ağrı vilayetleri sonları içerisinde kalır. Van Gölü’nün 10 km kuzeyinde yer alan büyük volkanik dağ Süphan’ın etrafında lav örtüsü uzanır. Dağın eteklerinde Aygır ve Süte Gölleri bulunur. Dağcılık faaliyetlerinin yapıldığı bölgede endekimk çok sayıda bitki de bulunuyor.

7-) GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ

– Siirt- Botan Vadisi

Botan Vadisi Ulusal Parkı, Tarihi İpek Yolu’nun güzergahında. Kiliseler, Deyr manastırı ve 6’ncı yüzyılda inşa edilen Münzevi Mar Yakub Manastırı ilgi çeker. 350 metre yükseklikteki Rasıl Hacar Tepesi’nden (Delikli Taş) izlenen Ulusal Park, Botan Çayı görüntüsü, doğal hoşlukları ve dinlenme alanlarıyla tabiat tutkunlarının vazgeçilmez adresleri ortasında.